Zeytinlik Önerisi Komisyondan Onay Aldı!

Zeytinlik Alanların Maden Faaliyetlerine Açılması İçin Düzenleme Kabul Edildi

Zeytinlik alanların maden faaliyetlerine açılmasına olanak tanıyan düzenlemenin bulunduğu kanun teklifi, komisyonda onaylandı.

Enerji ve maden sektörüne yönelik düzenlemeleri içeren bu teklife göre, Çevre Kanunu'ndaki çevresel etki değerlendirmesini düzenleyen hükümde değişiklik yapılarak, "Veya Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı" ifadesinin çıkarılmasına karar verildi.

Buna göre, Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı alınmadığı sürece projelerle ilgili onay, izin, teşvik, yapı ve kullanım ruhsatı verilemeyecek. Ayrıca proje için yatırıma başlanamayacak ve ihale edilemeyecek. Ancak bu durum, söz konusu teşvik, onay, izin ve ruhsat süreçlerine başvurmaya engel teşkil etmeyecek.

Yapılan düzenlemeyle "ÇED Gerekli Değildir Kararı" ifadesinin yol açtığı yanlış anlamaların önüne geçilmesi hedefleniyor.

Maden Kanunundaki Değişiklikler

Maden Kanunu'ndaki bazı tanımlarda değişiklikler yapılmaktadır.

Ruhsat bedeli tanımındaki çevre ile uyum teminatı kaldırılarak, rehabilitasyon bedeli ayrıca düzenleniyor.

Yapılan değişiklikle ruhsat bedeli tanımı şu şekilde revize ediliyor:

"Taban bedelinin, ruhsatın yürürlükte kaldığı takvim yılı sayısı, maden grubu, cinsi ve alan büyüklüklerine göre belirlenen katsayılarla çarpılarak, ilgili tablolarda gösterildiği şekilde hesaplanması ve her yıl ocak ayının sonuna kadar; arama ruhsatlarında tamamıyla Genel Müdürlüğün bütçesine, işletme ruhsatlarında ise yüzde 30'unun Genel Müdürlüğün bütçesine, yüzde 70'inin ise genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Genel Müdürlüğün muhasebe birimi hesabına yatırılması gereken tutar."

Kanun'a "Kurul", "Rehabilitasyon", "Rehabilitasyon bedeli hesabı" ve "Tahsil dairesi" tanımları da ekleniyor.

Madencilik Faaliyetlerinde İzin Sürelerinde Değişiklik

Madencilik alanında izinleri düzenleyen hükümde değişiklikler yapılmaktadır.

Düzenlemeyle birlikte özel çevre koruma bölgeleri, Milli Parklar Kanunu'na göre korunan alanlar, sulak alanlar, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları, ormanlar, Turizmi Teşvik Kanunu çerçevesinde ilan edilen kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, turizm merkezleri, Kıyı Kanunu çerçevesinde korunması gereken alanlar, 1. derece askeri yasak bölgeler, 1/5000 ölçekli imar planı onaylanmış alanlar, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında olan sit alanları ile madencilik amacı dışında tahsis edilen ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından uygun görüş verilen elektrik santralleri, organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri ile petrol, doğal gaz ve jeotermal boru hatları gibi yatırım alanlarının koordinatları, ilgili kurumlar tarafından Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne bildirilecektir.

Ormanlar hariç bu alanlarda ruhsat düzenlenmeden önce Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, ilgili kuruma proje hakkında görüşünü talep ederek izin isteyecektir.

İlgili kurum, değerlendirmelerini tamamlayarak 3 ay içinde izin talebine yanıt verecektir. Bu süre zarfında cevap verilmemesi durumunda, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ilgili kuruma bir ay ek süre verecektir. Sürenin sonunda da karar bildirilmezse izin verilmiş sayılacaktır.

Verilen izin, işletme ruhsatına geçiş veya süre uzatımı değerlendirmelerinde geçerli olacak ancak idare, projede ya da rehabilitasyon projesinde değişiklik talep edebilecektir.

Devlet ormanları içerisinde maden aranması ve işletilmesi ile madencilik faaliyeti için gerekli tesis, yol, enerji, su, haberleşme ve altyapı tesislerine Orman Kanunu hükümlerine göre Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün talebi üzerine 3 ay içinde 24 ay süreyle bedelsiz izin verilecektir. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından talep edilmesi halinde izin süresi 12 ay uzatılabilecektir.

Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından alınan bedelsiz izne dair taahhüt senedi, Orman Genel Müdürlüğü'ne verilecektir. Ancak verilen bedelsiz iznin işletilmesi, gerçek ve tüzel kişilere devredilmesi ya da işlettirilmesi durumunda alınması gereken bedeller, Orman Genel Müdürlüğü'nün özel bütçe hesabına yatırılarak, en geç 1 ay içerisinde Orman Genel Müdürlüğüne taahhüt senedi verilecektir.

Bu düzenlemenin yürürlüğe girmesinden önce verilen izinler, ruhsat süresince geçerli olacak ve 6 ay içerisinde Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne devredilecektir.

Arama faaliyetleri için izin verilen alanlarda, mücbir sebepler ve kısıtlayıcı yasal hükümler dışında işletme faaliyetine de izin verilecektir. İzin süreçlerinde mevzuat gereği alınması gereken kurum görüşleri, çevresel etki değerlendirmesi belgesi gibi belgeler Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından temin edilecektir. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen izin, çevresel etki değerlendirmesi yönünden olumlu görüş olarak kabul edilecektir.

Ruhsat Düzenlendikten Sonra Alan İzne Tabi Hale Gelse de Faaliyetler Sürecek

Ruhsat düzenlendikten sonra alan izne tabi hale gelse dahi madencilik faaliyetlerine devam edilecektir. Ancak ruhsat sahasında kültür varlığının tespit edilmesi halinde, madencilik faaliyetlerine devam edilebilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın uygun görüşü alınacaktır. Bakanlığın uygun görüş vermemesi durumunda, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından hesaplanan yatırım giderleri tutarındaki tazminat, lehine kısıtlama kararı alınan idarenin bütçesinden ruhsat sahibine ödenecektir.

Çevresel etki değerlendirmesi işlemleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecektir. Çevresel etki değerlendirmesi sürecinde ilgili kurumlar, en geç 3 ay içinde görüşlerini iletecektir. Kurumların ilave süre talep etmeleri halinde, en fazla bir ay ek süre tanınacaktır.

Tüm değerlendirmelerini tamamlayarak bu süreler içinde görüş bildirmeyen kurumun görüşü olumlu kabul edilecektir. İzin vermiş olan kurumlar, çevresel etki değerlendirmesi sürecinde olumsuz görüş veremeyecektir. "Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı" alınan madencilik faaliyetleri için ilgili kurum tarafından varsa mali yükümlülükler temin edilerek, en geç bir ay içinde diğer işlemler tamamlanacaktır.

İlgili kurum tarafından IV. Grup ile stratejik veya kritik madenlere izin verilmeyen durumlarda, sahanın rezerv potansiyeli, yeri, cinsi ve ekonomiye katkısı gibi hususlar dikkate alınarak, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na yapılacak başvuru üzerine izin hakkında nihai karar, üstün kamu yararı çerçevesinde Kurul tarafından verilecektir. Kurul, madencilik faaliyeti lehine bir karar verirse ilgili kurum bir ay içinde izin kararını Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'ne iletecek ve ruhsat düzenlenecektir.

Stratejik veya Kritik Madenler Yeniden Düzenleniyor

Maden Kanunu'nun "Stratejik veya kritik madenler" başlıklı hükmü yeniden düzenlenmektedir. Buna göre, arz kesintisi ya da yüksek fiyat artışı durumunda önemli ekonomik sorunlar ya da güvenlik zafiyetine yol açabilecek, sanayi üretiminin temel girdilerinden olup yüksek arz riski taşıyan madenler, kritik maden olarak kabul edilecektir.

Ulusal güvenlik ve ekonomik refah açısından yüksek önem taşıyan ve iç veya dış etkenler sonucunda arzı kısıtlanabilecek madenler ise stratejik maden olarak değerlendirilecektir.

Stratejik veya kritik madenler, Milli Savunma Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ile ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınarak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenecektir.

Stratejik veya kritik madenlere ilişkin madencilik faaliyetleri için Kamulaştırma Kanunu hükümleri doğrultusunda acele kamulaştırma gerçekleştirilebilecektir.

Bir önceki yıldaki üretim miktarının yüzde 10'unu geçmemek kaydıyla stratejik veya kritik madenlerin belirli bir oran ya da miktarda ruhsat sahiplerince stoklanmasına Cumhurbaşkanınca karar verilebilecektir.