Z Kuşağı mı, Y Kuşağı mı? Kansere Duyarlı Yaş Grubu Açıklandı!
Genç Yetişkinlerde Apandis Kanseri Artış Gösteriyor
Son dönemlerde, 50 yaş altındaki bireylerde kolon kanserinin sıklığında bir artış gözlemlenirken, şimdi nadir görülen bir başka kanser türü olan apandis kanserinin genç yetişkinlerde yükseliş göstermeye başladığı bildirilmektedir.
Vanderbilt Üniversitesi tarafından yayımlanan bir çalışmaya göre, Y kuşağı (1981-1996 doğumlular) apandis kanseri açısından en yüksek risk grubunu oluşturmaktadır. Bu yaş aralığındaki bireylerde apandis kanseri oranları, 1940’lı yıllara kıyasla yedi kat daha fazla gerçekleşmektedir. Dahası, bu artış, araştırmada incelenen beş farklı yaş grubunun tamamına göre daha yüksek bir seviyede tespit edilmiştir.
Yıllık yaklaşık 3 bin vaka ile hastalık hâlâ oldukça nadir görünse de, uzmanlar erken teşhisin kritik bir öneme sahip olduğunu vurgulamaktadır. Erken evrede hastalığı tespit edilen bireylerde, 5 yıllık sağkalım oranı yüzde 67 ile yüzde 97 arasında değişkenlik göstermektedir. Ancak, hastalığın çoğu zaman gıda zehirlenmesi veya sindirim problemleriyle karıştırılması nedeniyle geç fark edilebileceği belirtilmektedir.
ÇEVRESEL ETKENLERİN ETKİSİ
Apandis kanserinin genç yaş grubunda artış göstermesinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bilim insanları bunun önceki nesillerin maruz kalmadığı çevresel etkilerle bağlantılı olabileceğini öne sürüyor. Annals of Internal Medicine dergisinde yayımlanan araştırmada, 1975-2019 yılları arasında apandis kanseri tanısı almış 4 bin 858 hastanın verileri incelenmiştir. Bu veriler yaş farklılıkları dikkate alınarak analiz edilmiş ve doğum yıllarına göre gruplandırılmıştır.
Bu çalışmanın bulgularına göre;
Y kuşağı (1981–1996 doğumlular), Sessiz Kuşak (1928–1945) ile kıyaslandığında hastalığa yakalanma riski açısından yedi kat daha fazla risk taşımaktadır.
X kuşağı (1965–1980) için bu risk oranı iki katına yükselmektedir.
Baby Boomer kuşağı (1946–1964) ise yüzde 118 oranında daha fazla risk altındadır. Öte yandan, En Büyük Kuşak (1901–1927) bireyleri ise yaşamları boyunca bu kansere yakalanma riski açısından yüzde 80 daha az bir tehlike taşımaktadır.
Belirtilen çarpıcı verilerle ilgili olarak araştırmacılar, “Doğum kuşağı etkisi, nesiller arası çevresel maruziyetlerdeki değişimleri işaret edebilir. Son yıllarda apandis kanserinin kolon kanserinden biyolojik olarak farklı bir tümör tipi olduğu daha iyi anlaşılmaya başlandı,” şeklinde ifade etmektedirler. Ayrıca, obezite, beslenme alışkanlıkları, alkol ve tütün kullanımı ile genetik faktörlerin de bu kanser türünün gelişiminde rol oynayabileceği belirtilmektedir.
APANDİS KANSERİ NEDİR VE NASIL ORTAYA ÇIKIYOR?
Apandis, kalın bağırsak üzerinde yer alan küçük bir kese şeklinde bir uzantıdır ve işlevi tam olarak anlaşılamamaktadır. Ancak bazı araştırmalar, bağışıklık sistemine katkıda bulunabileceğini düşündürmektedir. Apandis kanserinde hücreler kontrolsüz bir şekilde bölünmeye başlar. Şişkinlik ve karın ağrısı gibi erken belirtiler, çoğunlukla sindirim sorunları ile karıştırılabilmektedir. Çoğu zaman kanser, apandisit şüphesiyle gerçekleştirilen apandisin çıkarılması sırasında tespit edilebilmektedir.
VAKA ÖRNEĞİ: 13 ORGANININ ALINDIĞI DURUM
Bir diğer dikkat çekici vaka, İngiltere’nin Cumbria kentinde yaşayan Rebecca Hind’a aittir. 33 yaşında apandis kanseri teşhisi konulan Hind, 2018 yılında bir yılbaşı partisinin ardından mide ağrıları yaşamaya başlamıştır. İlk başta bunu gıda zehirlenmesi olarak düşündü ancak ağrılar sekiz hafta boyunca sürdü ve hastaneye başvurdu. Sonuç: apandis kanseri teşhisi.
Hind, tedavi süreci boyunca 13 organının alındığını, 8’den fazla kemoterapi seansı geçirdiğini ve tıbbi menopoz yaşadığını belirtmektedir.
KOLON KANSERİNDEN DAHA HIZLI ARTMA GÖSTERİYOR
Araştırmalara göre, apandis kanseri oranları düşük olmasına rağmen kolon kanserine göre daha hızlı bir artış göstermektedir. 2000-2020 yılları arasında 30-34 yaş grubundaki bireylerde apandis kanseri vakaları yüzde 71 oranında artış göstermiştir. 20-39 yaş arasındaki bireylerde ise vakalar her yıl ortalama yüzde 2 oranında yükselmektedir.