Kabusların Sağlık Üzerindeki Etkileri: Yeni Araştırma Sonuçları

Avrupa Nöroloji Akademisi (EAN) Kongresi 2025’te sunulan yeni bir çalışma, sık sık kabus gören bireylerin yalnızca psikolojik açıdan değil, aynı zamanda biyolojik olarak da daha hızlı yaşlandığını ve erken ölme olasılıklarının üç kat kadar arttığını gözler önüne serdi.

İngiltere'deki Imperial College London'dan nörobilimci Abidemi Otaiku, EAN tarafından yayımlanan basın bülteninde şu ifadeleri kullandı:
“Rüyalar sırasında beynimiz, gerçek ve hayal arasında ayrım yapamaz. Bu nedenle kabuslar, yaşadığımız stres tepkisini artırarak bizi ter içinde, nefes nefese ve kalbimiz kıpır kıpır uyanmamıza yol açabilir. Bu durum, uyanıkken yaşadığımız stres tepkilerinden bile daha yoğun olabiliyor.”

ÇARPICI BULGULAR

Araştırmacılar, hem yetişkinlerde hem de çocuklarda (çocuklar için veriler ebeveynler aracılığıyla elde edildi) kabus görülme sıklığını 19 yıl boyunca izledi. Elde edilen veriler, haftada en az bir kez kabus gören yetişkinlerin, 70 yaşını doldurmadan ölüm riski açısından, nadiren ya da hiç kabus yaşamayanlara göre üç kat daha dezavantajlı olduklarını ortaya koydu.

Biyolojik yaşlanmanın hızlanması, bu erken ölüm riskinin yaklaşık yüzde 40'ını açıklamaktadır.

Kabuslar, vücuttaki stres hormonu kortizol seviyelerinin uzun süre yüksek kalmasına sebep olur. Kronik olarak yüksek kortizol seviyeleri, hücresel yaşlanmayı hızlandırma potansiyeline sahiptir.

Yine kabuslar, uyku kalitesini ve süresini olumsuz etkileyerek, vücudun gece boyunca gerçekleştirdiği onarım ile yenilenme süreçlerini de aksatmaktadır.

TELOMERLERİN VE YAŞLANMANIN İLİŞKİSİ

Bu çalışmada biyolojik yaşlanma, kromozomların uç kısmında yer alan "telomer" yapıların uzunluğu ile ölçüldü. Telomerlerin kısalması, hücresel yaşlanmanın hızlandığının bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. İlginç bir şekilde, kabusların bu etkisi, yaş, cinsiyet, etnik köken veya ruhsal sağlık durumu fark etmeksizin tüm gruplarda benzer şekilde tespit edilmiştir.

SAĞLIK RİSKLERİ ARASINDA ÖNEMLİ BİR FAKTÖR

Araştırma sonuçlarına göre, haftada bir kabus görmek, erken ölüm riski açısından obezite, sigara içimi, kötü beslenme ya da düşük fiziksel aktivite gibi bilinen sağlık risklerinden çok daha güçlü bir gösterge olma potansiyeline sahiptir. Ayda bir kez kabus gören bireyler, nadiren ya da hiç kabus yaşamayanlara kıyasla daha hızlı yaşlanma ve artmış erken ölüm riski ile karşı karşıya kalabilirler.