Yatırım Teşviklerinde Çığır Açan Değişiklik: Temel Kurallar Yeniden Şekillendi!

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Yeni Düzenleme

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın hazırlamış olduğu tebliğ, resmi olarak Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Bu tebliğ ile Cumhurbaşkanı Kararı doğrultusunda uygulamaya konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’ın yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Teşvik belgeleri, başvuru süreçleri, harcamalar, belirli yatırımlarda aranan nitelikler, faiz ve kar payı desteği, Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi çerçevesinde yapılacak ödemeler, sigorta primi desteği, finansal kiralama, mücbir sebepler, yeniden değerleme ve tamamlama vizesi gibi konulara dair düzenlemeler yapıldı.
Yatırım teşviklerine ilişkin süreçlerin basitleştirilmesi ve bürokrasinin azaltılması hedeflenen tebliğ, veri merkezi, bulut bilişim ve elektrikli araç şarj istasyonları gibi gelişen sektörlerdeki yatırımların kalitesini ve katma değerini artırmayı amaçlayan teknik kriterleri belirledi.
Buna göre, gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, kooperatifler, birlikler, iş ortaklıkları, kamu kurum ve kuruluşları (genel ve özel bütçeli kurumlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki hisse oranları yüzde 50'yi geçen kuruluşlar) ve kamu bilim kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler ve vakıflar ile yurtdışındaki yabancı şirketlerin Türkiye şubeleri, kullanıcı aracılığıyla Bakanlık internet sitesi üzerinden elektronik ortamda teşvik belgesi başvurusu yapabilecek. Kuruluş süreci tamamlanmamış tüzel kişiler adına yapılan teşvik belgesi başvuruları ise değerlendirilmeye alınmayacak.
TEŞVİK BELGESİNİN UYGUNLUK ŞARTLARI 
 
Teşvik belgesi ile ilgili her türlü işlem kullanıcılar tarafından Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Bilgi Sistemi (E-TUYS) üzerinden Bakanlığa başvurarak gerçekleştirilecektir.
Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamında değerlendirme aşamasında olan yatırım projeleri, yatırımcı talepleri doğrultusunda, ilgili programa başvuru tarihinden itibaren geçerli olmak kaydıyla Sektörel Teşvik Sistemi çerçevesinde diğer teşvik uygulamaları ile değerlendirilebilecek ve bu çerçevede teşvik belgesi verilebilecektir. Düzenlenen belgedeki destekler, uygun sonuçlanan programlara göre güncellenebilecektir.
 BELİRLİ YATIRIMLARDA ARANAN NİTELİKLER 
Güneş enerjisinden elektrik üretim yatırımlarında, güneş panellerinin üretim sürecinin ingot dilimleme aşamasından veya öncesinden başlamak suretiyle yurt içinde üretilmiş hücrelerden oluşturulması ve güneş paneli taşıyıcı yapılarının yurt içinde üretilmesi gerekmektedir.
Rüzgar enerjisinden elektrik üretimi yatırımlarında ise, kanat ve kulelerin yurt içinde üretilmesi, 1 Ocak 2026 itibarıyla yapılacak başvurulara göre düzenlenmiş teşvik belgeleri kapsamındaki yatırımlarda da kanat, kule, jeneratör veya jeneratörün nasel kısmının yerli üretilmesi şartı bulunmaktadır. Tebliğin yürürlüğe girmeden önce gerçekleştirilen Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) ihaleleri neticesinde sözleşme imzalamış ve ön lisans veya lisans almış rüzgar enerjisi yatırımlarında bu nitelik aranmayacaktır.
Teşvik belgesine esas veri merkezinde, tam doluluk oranında kısmi hesaplama yapılmadan "Güç Kullanım Etkinliği (PUE)" değerinin en fazla 1,65 olması ve en az iki telekom operatörüne ait fiber optik kablonun sonlanması gerekiyor. Yatırım tamamlandıktan sonra, standartların sağlandığına dair TSE Veri Merkezi Tesis Belgesi’nin sunulması zorunludur.
Elektrikli araçlar ve elektronik cihazlar için şarj istasyonlarının işletilmesine ilişkin yatırımlara teşvik belgesi alabilmek için her bir ünitenin minimum 120 kilovat saat hızlı şarj kapasitesine sahip olması ve 1 Ocak 2026 itibarıyla temin edilecek ünitelerin yerli üretim olması gerekmektedir.
 YATIRIM CİNSLERİ 
Teşvik belgeleri ile yapılacak yatırım türleri, tam yeni, tevsi, modernizasyon, ürün çeşitlendirme, entegrasyon ve nakil olarak tanımlanmakta olup, yatırımların aynı il sınırları içinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi çerçevesinde sağlanacak faiz veya kar payı desteği, ya da makine desteği ödemeleri, yatırım harcamasasının yapıldığı yılı izleyen yıl içerisinde Bakanlığa sunulacak yatırım ilerleme raporunda belirtilen tutara göre hesaplanan destek tutarı kadar gerçekleştirilecektir.
Ayrıca, sigorta primi işveren hissesi desteği, tamamen yeni yatırımlarda teşvik belgesi çerçevesinde sağlanan istihdam için, diğer yatırım türlerinde ise mevcut istihdama eklenen istihdam için uygulanacaktır. Tam yeni yatırım dışında kalan yatırım türlerinde, aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı işçi sayısının mevcut istihdamdan az olması durumunda ilgili ay için prim desteği uygulanmayacaktır.