Damla Cesur

Yaşlılık Artık Kontrol Altında: Bulaşıcı Özelliği Ortaya Çıktı!

Yaşlılık Artık Kontrol Altında: Bulaşıcı Özelliği Ortaya Çıktı!

### Yaşlanma Sürecinde “Bulaşıcı” Mekanizma Keşfi

Güney Kore ve ABD'deki bilim insanları, yaşlanmanın yalnızca bireysel hücresel süreçlerle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda kan aracılığıyla vücutta yayılan "bulaşıcı" bir mekanizma olabileceğini tespit etti.

Hakemli bilimsel dergide yayımlanan ve Metabolism'de yer alan çalışmada, yaşlı bireylerden alınan HMGB1 adlı DNA düzenleyici proteinin, insan hücreleri ve fareler üzerinde yapılan deneylerde genç hücrelere enjekte edilmesi sonucunda, bu hücrelerin hızla yaşlanma belirtileri göstermeye başladığı sonucu elde edildi.

YAŞLANMA SİNYALİ GÖSTEREN PROTEİN

Normalde hücre çekirdeğinde bulunan HMGB1, DNA'yı düzenleyen bir proteindir. Ancak hücreler yaşlanmaya başladığında veya stres altında kaldığında çekirdekten salınarak, hücrenin bölünmeyi durdurması ve bozulmaya başlaması süreci olan "senesens"i tetiklemektedir.

Araştırma ekibine göre, HMGB1’in iki formu bulunmaktadır. İndirgenmiş (reduced) form, oksijen azlığında meydana gelmekte ve sağlıklı hücrelere bağlandığında bu hücreleri yaşlandırmaktadır. Oksitlenmiş (oxidized) form ise aynı etkiyi göstermemekte, hücreler normal bölünme sürecine devam etmektedir.

Çalışmada, insan böbrek, akciğer, kas ve cilt hücreleri indirgenmiş HMGB1’e maruz bırakıldığında, bu hücreler hızla yaşlanma belirtileri (senesens) ve iltihap molekülleri üretmeye başladı. Oksitlenmiş formda ise hücreler sağlıklı kaldı.

Fare deneylerinde benzer bulgular elde edildi. Genç ve sağlıklı farelere indirgenmiş HMGB1 enjekte edildiğinde, yalnızca bir hafta içinde erken yaşlanma belirtileri gözlemlendi.

YAŞLILARDA YÜKSEK SEVİYELER

70-80 yaş aralığındaki bireylerden alınan kan örneklerinde indirgenmiş HMGB1 seviyesinin, 40'lı yaşlardaki bireylere kıyasla çok daha yüksek olduğu tespit edildi. Benzer bir durum, yaşlı laboratuvar farelerinde de gözlemlendi.

Kore Üniversitesi’nden araştırmacı Ok Hee Jeon, “Bu çalışma, yaşlanma sinyallerinin sadece bireysel hücrelerle sınırlı olmadığını, kan yoluyla sistem genelinde aktarılabileceğini gösteriyor” şeklinde değerlendirmede bulundu.

Bu bulgular, yaşlanmanın hücreden hücreye adeta “mikroskobik vampirler” gibi yayıldığını ortaya koyarken, gelecekte yaşlanmayı yavaşlatmaya yönelik tedaviler için yeni hedefler sunmaktadır.

Araştırmacılar, bu çalışmanın henüz erken aşamalarda olduğunu ancak yaşlanma mekanizmalarını anlamada kritik bir adım niteliği taşıdığını ifade etmektedir.