İbrahim Uysal

Uzayda Gizemli Işık: "Karanlık Madde Kendini Yok Ediyor"

Uzayda Gizemli Işık:

Samanyolu'nda Gizemli Gama Işınları ve Olası Kaynakları

Samanyolu'nun merkezinden yayılan esrarengiz gama ışınları, gökbilimciler tarafından “Galaktik Merkez GeV Fazlası (GCE)” olarak adlandırılmaktadır. 2009 yılında NASA'nın Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu aracılığıyla tespit edilen bu parlaklık, evrendeki en yüksek enerjili ışık türlerinden biri olarak bilinse de, kaynağı hâlâ tam olarak belirlenmemiştir.

Yeni bir araştırma, bu gama ışını fazlasının iki olası kaynağından biri ile açıklanabileceğini öne sürmektedir:

Karanlık madde parçacıklarının yok oluşu (WIMP’lerin çarpışması) ya da son evresindeki hızla dönen nötron yıldızları olan milisaniyelik pulsarların etkisi.

Almanya’daki Leibniz Astrofizik Enstitüsü’nden Moorits Mihkel Muru liderliğindeki araştırma ekibi, süper bilgisayar simülasyonları kullanarak Samanyolu’nun karanlık madde dağılımını modelledi.

"KUTULU" ŞEKİL ANALİZİ

Physical Review Letters dergisinde yayımlanan sonuçlar, galaksimizin karanlık madde halo yapısının mükemmel bir küresel biçimde değil, hafif yassılaşmış olabileceğini ortaya koydu. Bu durum, karanlık madde kaynaklı gama ışınlarının, milisaniyelik pulsarlardan gelen ışık gibi "kutulu" bir biçim oluşturabileceği anlamına gelmektedir.

Bu bulgular, GCE’nin yapısının karanlık madde olasılığını dışlamadığını, hatta karanlık madde hipotezinin belli bir avantaj sunabileceğini göstermektedir.

Araştırmacılar, her iki senaryonun da geçerli olabileceğini, GCE’nin bir bölümünün milisaniyelik pulsarlardan, diğer bölümünün ise karanlık madde etkileşimlerinden kaynaklanabileceğini belirtmektedir.

Johns Hopkins Üniversitesi'nden astrofizikçi Joseph Silk, bu bulguları “Karanlık madde evreni şekillendiriyor. Bu gama ışınları onun ilk gerçek izleri olabilir” sözleriyle değerlendirmiştir.

Bilim insanları, yakında faaliyete geçecek olan Cherenkov Teleskop Dizisi ve Güney Geniş Alan Gama Işını Gözlemevi'nin bu gizemi aydınlatmaya yardımcı olabileceğini ummaktadır.