Uyku Düzeni Hayat Kurtarır: Erken Ölüm Tehlikesine Dikkat!

Gündüz Şekerlemeleri ve Erken Ölüm Riski Arasındaki Bağlantı

Yeni bir araştırma, gündüz yapılan şekerlemelerin özellikle öğle saatlerinde erken ölüm riskini artırabileceğini ortaya koydu. Bu bulgular, 86 binden fazla sağlıklı orta yaşlı bireyin bir hafta boyunca uyku alışkanlıklarının izlenmesiyle elde edildi.

Araştırmanın sonuçlarına göre, öğleden sonra şekerleme yapan bireylerin erken ölüm riski, şekerleme yapmayanlarla karşılaştırıldığında yüzde 20 oranında artmaktadır. Uzmanlar, gündüz uykusunun kalitesiz gece uykusuyla ilişkilendirilebileceğini ve bu durumun bunama, kalp yetmezliği, depresyon veya tip 2 diyabet gibi sağlık sorunlarına işaret edebileceğini vurguladılar. Prof. James Rowley ise “Doktorlar, hastalarına uyku düzenleri hakkında soru sorarken ‘Gündüz şekerleme yapıyor musun?’ sorusunu yöneltmeli” diyerek bulguların önemini vurguladı.

Öğle Uykusunun Zamanı ve Süresi Önemli

Çalışmada, sabah 09.00 ile akşam 19.00 saatleri arasında yapılan şekerlemeler aktigrafi yöntemiyle takip edildi. Ortalama 24 dakika süren şekerlemelerin yaklaşık üçte biri 09.00–11.00 saatleri arasında gerçekleşirken, 11.00–13.00 saatleri arasında şekerleme yapanların ölüm riski yüzde 7 daha yüksek belirlendi. Ayrıca, şekerleme süresinin uzamasıyla birlikte riskin de arttığı gözlemlendi. Harvard Tıp Fakültesi’nden Prof. Chenlu Gao, “Yapmış olduğumuz araştırma, şekerleme süresinin yanı sıra bu sürelerin hangi saatte ve nasıl yapıldığının gelecekteki sağlık riskleri açısından anlamlı ipuçları sunduğunu göstermektedir” ifadesinde bulundu.

Sağlık Sorunlarının Belirtisi Olabilir

Bilim insanları, uzun veya düzensiz gündüz uykularının kalp hastalığı, depresyon, bunama gibi sağlık sorunlarının habercisi olabileceğini belirtiyor. Uzmanlar, vücudun doğal sirkadiyen ritimlerinde meydana gelebilecek bozulmaların bu riskleri artırabileceğini savunuyor. Karolinska Enstitüsü’nden araştırmacılar ise gündüz uykusunun beynin toksik atıkları temizleme sürecine olumsuz etkide bulunabileceğini ifade etti.

Demans Riskine Dikkat Edin!

Geçen yıl The Lancet’te yayımlanan bir çalışmada, Alzheimer hastalığı riskinin işitme kaybı, yüksek kolesterol, görme bozukluğu ve egzersiz eksikliği gibi 14 farklı yaşam tarzı faktörüyle ilişkilendirilebileceği ortaya konmuştu. İngiltere'de 982 bin kişiyi etkileyen Alzheimer, 2022 yılında 74.261 kişinin ölümüne neden olmuş ve bu hastalık Birleşik Krallık'taki en büyük ölüm sebebi haline gelmiştir.

Demans, NHS’ye her yıl yaklaşık 700 milyon sterline mal olmakta ve Dünya Sağlık Örgütü’ne göre dünya genelinde fiziksel hareketsizlikten kaynaklanan yıllık 2 milyon ölümle ilişkilendirilmekte. Bilim insanları, gündüz şekerlemesi ile ölüm riski arasındaki biyolojik mekanizmaların daha iyi anlaşılması için daha fazla araştırma yapılması gerektiğinin altını çiziyor. Bu bulgular, şekerleme süresinin, sıklığının ve zamanlamasının gelecekteki sağlık risklerinin erken uyarıcı belirtileri olabileceğini göstermektedir.