Ustaların Çırak Arayışı: "Teknolojinin Gölgesinde Kaybolduk"

Elektrikli Süpürgelerin Etkisiyle Kaybolan Bir Meslek

Geçmişte evlerin temizliğinde vazgeçilmez bir araç olan el süpürgeleri, elektrikli süpürgelerin yaygınlaşmasıyla önemini yitirdi. Bu durum, Türkiye'nin süpürge üretim merkezi olarak bilinen Edirne'deki meslek erbabını olumsuz bir şekilde etkiledi.
Süpürge otunun hasat, temizleme, sarartma, boyama ve bağlama gibi zahmetli aşamalardan geçmesine karşın, artık üreticilerine kazanç sağlamayan süpürgecilik, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyor.

"TEKNOLOJİYE YENİK DÜŞTÜK"

Kültür ve Turizm Bakanlığı Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı olan aynalı süpürge ustası Varol Kuzu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Edirne'nin geleneksel el sanatlarından aynalı süpürge üretimini 40 yıldan beri sürdürdüğünü belirtti.
Teknolojinin gerisinde kalan süpürgenin şu anda daha çok minyatür boyutta hediyelik olarak üretildiğini ifade eden Kuzu, zanaatın geleceği konusunda endişelerini dile getirdi.
Aynalı süpürge ustalarının sayısının giderek azaldığını ve yeni ustaların yetişmediğini vurgulayan Kuzu, "Çırak bulmakta zorlanıyoruz. Yeni nesil, geleneksel el sanatlarına pek ilgi göstermiyor." şeklinde konuştu.

Süpürge Yapımında Dört Aşamalı Süreç

Kuzu, süpürge yapımının dört aşamadan oluştuğunu aktardı.
İlk olarak, üretilecek süpürgenin boyutuna göre süpürge otu seçilerek ayrıldığını belirten Kuzu, "Seçim işleminin ardından otları kesiyoruz. Ardından bağlama tezgahında sap ile alt kısmını oluşturuyoruz. Son olarak ahşap mengeneyle sıkıştırarak, yelpaze şekli veriyoruz. Farklı tuhafiye malzemeleri ekleyip hediyelik eşya haline getiriyoruz." ifadelerini kullandı.

Aynalı süpürgenin geçmişte genç kızların çeyizlerinde yer aldığını belirten Kuzu, "Aynalı süpürge, genç bir kızın temiz, titiz, becerikli ve elinin işe yatkın olduğunu simgeliyordu. Aynalı süpürge, önemli bir gelenekti." dedi.

Edirne'nin kültürel miraslarından biri olan aynalı süpürge, yalnızca temizlik aracı değil, aynı zamanda geleneksel bir unsur olarak da önemli bir yer tutuyordu. Genç kızların çeyizlerinde mutlaka bulunması gereken aynalı süpürge, evin kapısının dışına asıldığında o evde evlilik çağına gelmiş bir kız bulunduğu anlamına gelirdi. Aynalı süpürge, genç kızın temiz, titiz ve becerikli olduğunu gösterirdi.