Uruguay, Ötanaziyi Yasal Hale Getiren İlk Latin Amerika Ülkesi Oldu

Uruguay Senatosu, ötanaziyi suç olmaktan çıkaran yasayı kabul etti. Bu düzenleme ile Uruguay, büyük oranda Katoliklerin yaşadığı Latin Amerika'da ötanaziyi yasal olarak kabul eden ilk ülke olarak tarihe geçti.
Associated Press (AP) ajansının aktardığına göre, yeni yasa, ölümcül ya da ağır hastalıklarla mücadele eden bireylere tıbbi müdahale ile yaşamlarına son verme hakkı tanıyor.
Ülke, on yılı aşkın bir süre önce eşcinsel evliliği ve kürtajı yasalaştırarak, aynı zamanda eğlence amaçlı esrar kullanımını yasal hale getiren ilk ülke olma unvanını kazanmıştı.
Bu yeni adımla, Uruguay ötanaziyi yasal olarak düzenleyen az sayıda ülke arasına girmiş oldu.
Aslında, bölgedeki bazı diğer ülkelerde de benzer girişimler olmuştu; Kolombiya ve Ekvador, yüksek mahkeme kararlarıyla ötanaziyi suç olmaktan çıkarmıştı.
Diğer taraftan, Şili'de de Devlet Başkanı Gabriel Boric, senatoda bekleyen benzer yasa teklifini tekrar gündeme getirdi.
YASA, SENATODAN 20 OYLA KABUL EDİLDİ
Beş yıllık tartışmaların ardından onaylanan yasa, 31 üyeden oluşan senatoda 20 oyla kabul edildi.
Yasa tasarısı, ağustos ayında da milletvekillerinin büyük bir çoğunluğu tarafından desteklenmişti. Düzenlemenin yürürlüğe girmesi için hükümetin gerekli yasal çerçeveyi hazırlaması gerekiyor.
İktidar partisinden sol görüşlü Senatör Patricia Kramer, meclis oturumunda yaptığı açıklamada, “Kamuoyunun bizden bu konuda adım atmamızı beklediği” ifadelerini kullandı.
Yasa teklifini hazırlayan ve destekleyen Geniş Cephe (Frente Amplio) koalisyonu ise “ölme hakkı”nı kişisel irade ve onur meselesi olarak savunuyor.
Koalisyon üyeleri, bu öneriyi Uruguay’ın daha önce kabul ettiği boşanma, kürtaj ve eşcinsel evlilik gibi toplumsal reformlarla eşdeğer bir adım olarak gördüklerini belirtti.
"YAŞAMAK MECBURİYET OLMAMALI"
Senatör Daniel Borbonet, geri dönüşü olmayan hastalıklarla mücadele edenlerin yaşadığı zorluklara değinerek şunları ifade etti:
“Hepimiz yaşamın bir hak olduğuna inanıyoruz, ancak sağlıklı ya da hasta olunduğunda hayat, kimseye yüklenmiş bir zorunluluk olmamalıdır. Başkalarının bu dayanılmaz acıyı anlamıyor olması nedeniyle hiç kimse yaşamaya mecbur bırakılmamalıdır.”
KATOLİK KİLİSESİ YASAYA KARŞI ÇIKTI
Ancak yasa karşıtları da mevcuttu. Bu gruplar arasında en dikkat çeken ise Katolik Kilisesi oldu.
Montevideo Başpiskoposu Daniel Sturla, oylama öncesinde yaptığı açıklamada, “Hayat bir armağan ve her birey son ana kadar bakım, refakat ve destek hak etmektedir” dedi.
Öte yandan, Uruguay'da 3,5 milyon nüfusun dinin toplumsal hayattaki etkisi zaman içinde belirgin şekilde azalmıştır.
Yeminlerde Tanrı’ya atıf yapılması yasaklanmış olup, Noel resmi olarak “Aile Günü” adıyla anılmaktadır.
Hükümet yetkilileri, yasanın kabulünü Uruguay’ın “Latin Amerika’nın en ilerici ülkelerinden biri” olma kimliğini pekiştiren tarihi bir adım olarak değerlendirdi.
Devlet Başkan Yardımcısı Carolina Cosse, “Bu, derin insani ve hassas bir konuda Uruguay’ı öncü konuma yerleştiren tarihi bir olaydır” dedi.
Yasa, ötanaziyi, sağlık görevlilerinin hastanın acısını dindirmek amacıyla yaşamına son verme işlemi olarak tanımlıyor.
Buna karşılık, hastanın kendi kendine ölümcül bir doz alması anlamına gelen “yardımlı intihar” ise bu yasanın kapsamı dışında tutulmaktadır.
Uruguay'daki düzenleme, ABD’nin bazı eyaletleri, Avustralya ve Yeni Zelanda’daki yasalardan farklı olarak, yalnızca altı ay veya daha az ömür beklentisi olan hastalarla sınırlı değil.
“Dayanılmaz acıya” sebep olan ve tedavi edilemeyen bir hastalığa sahip olan herkes, hastalığı ölümcül olmasa dahi ötanazi talep edebilecektir.
Başvuru yapacak kişilerin karar verme yeteneğine sahip olması şartı aranacak.
Yasa, psikiyatrik rahatsızlıkları açıkça kapsam dışı bırakmıyor ve iki doktorun hastanın zihinsel kapasitesini onaylaması gerekliliğini şart koşuyor.
Öte yandan Uruguay’ın düzenlemesi, Belçika, Kolombiya ve Hollanda yasalarının tersine, çocuklar için ötanaziye izin vermemektedir.