Unutkanlığa karşı savunma: Uzun ömrün sırrı burada!
NATURE'DA YAYIMLANAN ARAŞTIRMA: BEDEN VE ZİHİN İLİŞKİSİ KANITLANDI
Nature dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmada, sağlıklı bir bedenin sağlıklı bir zihinsel durumla olan doğrudan bağlantısı tekrar doğrulandı. Araştırmacılar, insan vücudundaki farklı organların, kandaki belirli protein zincirleri aracılığıyla değişik hızlarda yaşlanabileceğini ortaya koydu.
Stanford Üniversitesi'nden bir ekip, özellikle organların biyolojik yaşlarının, kalp yetmezliği, KOAH, tip 2 diyabet ve Alzheimer gibi hastalıklarla ilişkili olduğunu saptadı. Araştırma sonucunda, "yaşlı" bir beynin Alzheimer riskini artırdığı, buna karşılık "genç" bir beynin bilişsel gerileme sürecini yavaşlattığı tespit edildi.
EGZERSİZ, BESLENME VE ZİHİNSEL AKTİVİTE
Çalışmada, yoğun egzersizler, yağlı balıklar ve kümes hayvanları açısından zengin olan beslenme şekilleri ile zihinsel uyarımın beyin sağlığını korumada önemli bir rol oynadığı vurgulandı. Uzmanlar, yüksek düzeyde eğitim almanın bilişsel becerileri güçlendirebileceğini belirtse de, sabahları basit bir bulmaca çözmenin bile faydalı olabileceği ifade edildi.
Öte yandan, sigara ve alkol tüketimi, işlenmiş etlerin aşırı tüketimi, uykusuzluk ve sosyoekonomik dezavantajlar, organların daha hızlı yaşlanmasına zemin hazırlayabiliyor.
HANGİ EGZERSİZ DAHA FAZLA ETKİ GÖSTERİYOR?
Araştırmalar, orta ve yüksek tempolu fiziksel aktivitelerin demans riskini yüzde 41 oranında azaltabileceğini göstermektedir. Uzmanlar, sürekli konuşulabilecek fakat şarkı söylenemeyecek yoğunlukta gerçekleştirilen yürüyüş, koşu ve bisiklet gibi egzersizleri önermektedir.
Bazı bilim insanları ise yüksek yoğunluklu aralıklı antrenmanların (HIIT), beyne giden kan akışını artırarak bunama riskini önlemede geleneksel kardiyo egzersizlerinden daha etkili olabileceğini ifade etmektedir. Bu tip egzersizler arasında burpee, dağcı tırmanışı, kettlebell sallama ve sprint gibi yüksek tempolu hareketler bulunmaktadır.
Fakat uzmanlar, yatmadan hemen önce yapılan yüksek yoğunluklu egzersizlerin uyku düzenini bozabileceği ve bu durumun bilişsel sağlık üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği konusunda uyarıda bulunmaktadır.
AŞIRI EGZERSİZİN RİSKLERİ
Yoğun egzersizlerin bazı koşullarda tehlike arz edebileceğine dair uyarılar da mevcuttur. Geçtiğimiz aylarda, İngiltere'de süper formda bir kişisel antrenörün aniden geçirdiği beyin kanamasının, yıllar süren aşırı egzersiz geçmişine bağlı olduğu iddia edilmiştir. Daha önceki araştırmalar, yoğun egzersizin beyin kanamalarına neden olabileceğini ve bunun sonucunda felç ya da ölümcül komplikasyonlarla sonuçlanabileceğini ortaya koymuştur.
Alzheimer ve diğer demans türlerinin tipik belirtileri arasında hafıza kaybı, iletişim zorluğu ve ruh hali değişiklikleri bulunmaktadır; ancak son araştırmalar, görsel, işitsel, denge ve dokunma gibi duyusal işlevlerdeki değişikliklerin de hastalığın erken işareti olabileceğine dikkat çekmektedir.
Henüz tedavi edilemeyen bir hastalık olmasına karşın demansın erken teşhisiyle semptomların hafifletilebildiği ve hastalığın ilerlemesinin yavaşlatılabileceği bilinmektedir. Bu nedenle uzmanlar, daha geniş bir belirti yelpazesinin tanı kriterlerine dahil edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.
