Trump'ın Sert Çıkışı: "Şi ile Buluşmanın Artık Hiçbir Anlamı Yok"
### Trump'tan Çin'e Yönelik İhracat Kısıtlamaları Açıklaması
ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, Çin'in dünya genelindeki ülkelere nadir toprak elementleriyle ilgili tüm üretim zincirine ihracat kısıtlamaları getirmeyi planladığını belirten mektuplar gönderdiğini ifade etti.
Trump, "Böyle bir durum daha önce yaşanmamıştı" diyerek, bu adımın küresel piyasalarda tıkanıklığa yol açabileceğini ve "özellikle Çin dahil tüm ülkelerin yaşamını zorlaştıracağını" dile getirdi.
Trump, açıklamasında şunları kaydetti:
“Çin ile ilişkilerimizin son altı ayda oldukça iyi gittiği düşünüldüğünde, bu ticaret hamlesi oldukça beklenmedik. Ancak her zaman onların bir fırsat kolladığını hissettim ve görünen o ki, bir kez daha haklı çıktım.”
"Şİ İLE GÖRÜŞMEMİN ARTIK BİR ANLAMI YOK"
Trump ayrıca, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bir görüşme yapmayacağını ifade ederek, "Başkan Şi ile hiç konuşmadım, çünkü buna gerek duymadım. Bu gelişme benim için olduğu kadar, serbest dünyanın tüm liderleri için de bir sürpriz oldu. Başkan Şi ile iki hafta içinde Güney Kore'deki APEC zirvesinde bir araya gelmeyi planlıyordum, ancak artık bu görüşmenin bir anlamı kalmamış gibi görünüyor" şeklinde konuştu.
Trump, Çin'in dünyayı adeta 'rehin' tutmasına kesinlikle izin verilmemesi gerektiğini belirterek, "Görünüşe göre onların uzun zamandır planladığı şey tam da buydu. Bu planda, 'mıknatıslar' ve diğer nadir elementlerle sessizce oluşturdukları tekel benzeri bir hakimiyet vardı; bu, oldukça sinsice bir adım." ifadelerini kullandı.
Amerika Birleşik Devletleri'nin de çok daha güçlü ve kapsamlı tekel pozisyonları bulunduğunu belirten Trump, "Bugüne kadar bu pozisyonları kullanmayı tercih etmemiştim, çünkü buna ihtiyaç duymamıştım. Ama artık durum değişti." dedi.
KARŞILIKLI LİMAN ÜCRETLERİ UYGULANMAYA BAŞLIYOR
Çin Ulaştırma Bakanlığı, Cuma günü yaptığı duyuruda, ABD’ye ait, ABD bayrağı taşıyan veya ABD'de inşa edilmiş gemilere yeni liman ücretleri getirileceğini açıkladı. Bu uygulama, Salı günü yürürlüğe girecek.
Bu karar, ABD'nin Çin gemilerine uyguladığı yeni liman ücretlerine karşılık olarak gelmiştir. Çin’in açıklamasına göre, bu ücretler 2028 yılına kadar kademeli olarak artırılacak. Başlangıçta ton başına 400 yuan (yaklaşık 56 dolar) olarak belirlenen ücret, 2027 yılında 880 yuana (123 dolar), 2028'de ise 1.120 yuana (157 dolar) yükselecek.
Aynı şekilde ABD, 14 Ekim itibariyle Çin yapımı veya Çinli şirketlere ait gemilerden her limanda ücret alacağını bildirdi. Bu ücretin büyük konteyner gemilerinde 1 milyon doları aşabileceği tahmin edilmektedir.
PEKİN'DEN ABD'YE YANIT
Çin Ulaştırma Bakanlığı, ABD’nin uyguladığı liman ücretlerini "açıkça ayrımcı" olarak tanımladı ve bunun küresel tedarik zincirinin dengesini bozduğunu, uluslararası ticaret düzenine ciddi zarar verdiğini ileri sürdü. Çin Ticaret Bakanlığı ise yaptığı ayrı bir açıklamada, alınan önlemlerin "adil rekabeti korumaya yönelik meşru bir savunma" olduğunu vurguladı.
TİCARET ATEŞKESİ SÜRESİ DOLUYOR
ABD ile Çin arasındaki 90 gün süren ticaret ateşkesi Kasım başında sona ererken, iki ülke arasındaki karşılıklı yaptırımlar ticaret ilişkilerini yeniden gerginleştirdi. Özellikle ABD'nin tarım ve enerji ürünleri ihracatındaki sert düşüş dikkat çekiyor; Çinli ithalatçılar bu ürünleri almaktan kaçınmaya başladı.