Trump’ın savaşa müdahil olma kararı: Üç olası yol haritası!

Trump'ın İsrail ve İran Açıklamaları: Belirsizlik ve Stratejiler

ABD Başkanı Donald Trump’ın, İsrail’in İran’a yönelik saldırıları konusundaki duyuruları, tam destekten mesafe almaya kadar geniş bir yelpazede değişim gösterdi. Bu tutarsızlık, çatışmaların tırmandığı bir dönemde belirsizliği daha da artırmış vaziyette.
Trump’ın Kanada’da gerçekleşen G7 Zirvesi’nden ani bir şekilde ayrılması da bu durumu pekiştirdi. Başkan yalnızca “Washington’da çözülmesi gereken önemli meseleler var” ifadeleriyle zirveden ayrıldığını belirtti.
Beyaz Saray ise, bu ani ayrılığın “Ortadoğu’daki gelişmelerle” bağlantılı olduğunu açıkladı. Ancak Trump, Truth Social platformunda bunun “ateşkesle hiçbir şekilde ilgisi olmadığını” belirtti.
Daha önce İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İran’a yönelik saldırıların “ABD ile tam işbirliği içinde” gerçekleştiğini ifade etmişti.
Peki, Trump’ı etkileyen faktörler neler ve masasında hangi seçenekler bulunuyor?
1. NETANYAHU'NUN BASKISINA BOYUN EĞMEK
Trump’ın nihai amacı net: Netanyahu gibi, İran’ın nükleer silah edinmesini istemiyor. Ancak Netanyahu’nun aksine Trump, bu hedefe ulaşmanın yolunun bir anlaşmadan geçtiğini savunuyor.
Fakat bu hedefe ulaşma yöntemi konusunda belirsizlik yaşıyor. Bazen tehditlerle gerilimi artırmayı tercih ederken, bazen de diplomatik yolları tercih ediyor.

Geçtiğimiz hafta, İsrail’in İran’a yönelik saldırısının ya bir anlaşma için zemin hazırlayacağını ya da “her şeyi ateşe vereceğini” aynı cümlede dile getirdi.
"STRATEJİK ÇILGINLIK TEORİSİ"
Destekçileri, bu öngörülemezliği genellikle “stratejik çılgınlık teorisi” ile açıklıyor.

Soğuk Savaş döneminde Başkan Richard Nixon tarafından kullanılan bu teori, karşı tarafın sindirilmesini sağlamak amacıyla bilerek belirsizliğin sürdürülmesi üzerine kuruludur. Trump’ın İran politikası da bu teoriyi benimseyenler arasında yer alıyor.
ASKERİ SEÇENEK BASKISI
Netanyahu, sürekli olarak Trump’a askeri seçeneği benimsemesi için baskı yapıyor.
İsrail, ABD’den “bunker buster” bombalar kullanarak Fordo’daki yer altındaki nükleer tesisin imha edilmesi için daha güçlü bir destek talep ediyor.
Bazı analistler, Trump’ın bu fırsatı değerlendirip İran’ı daha zayıf bir pozisyondayken müzakereye zorlayacak bir hamle yapabileceğini düşünüyor.
2. ORTA YOLDU SEÇMEK: MEVCUT ÇİZGİYİ KORUMAK
Trump şu ana kadar, ABD’nin İsrail saldırılarına doğrudan dahil olmadığını yinelemekte.
Şu an, Amerikan savaş gemileri ve füze savunma sistemleri, İran’ın olası misillemelerine karşı İsrail’i korumak için görev başında.
Trump’ın Ulusal Güvenlik Konseyi içindeki bazı danışmanları, başkanın doğrudan müdahaleye dönmesini tehlikeli buluyor ve buna karşı uyarılarda bulunuyor.
Netanyahu ise, İran’ın Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney’i hedef almanın çatışmayı sona erdireceği yönünde bir savunma yapıyor.
Ancak ABD’den bir yetkili, hafta sonunda bazı medya organlarına Trump’ın bu öneriye kesinlikle karşı olduğunu iletti.
3. DESTEKÇİLERİNE KULAK VEREREK GERİ ÇEKİLMEK
Trump’ı etkileyen en önemli siyasi unsurlardan biri de iç politikadaki destekleyici kitlesidir.
Cumhuriyetçi partinin büyük kısmı, İsrail’i koşulsuz bir biçimde destekliyor ve buna ABD’nin İsrail’e silah sevkiyatı da dahil. Çoğu, İran’a yönelik saldırılara açık destek sunmakta.
Ancak Trump’ın “Make America Great Again” (MAGA) hareketindeki bazı önemli isimler, bu geleneksel “İsrail’e tam destek” anlayışını açıkça kabul etmemeye başladı.
Son günlerde, ABD’nin neden Ortadoğu’da bir çatışmaya sürüklenmiş olduğu ve bunun “Önce Amerika” dış politikası ilkesiyle çelişip çelişmediği soruları yüksek sesle dile getirilmeye başlandı.
"ABD, İSRAİL'İ BIRAKMALI"
Trump yanlısı gazeteci Tucker Carlson, cuma günü kaleme aldığı bir makalede yönetimin “savaşa dahil değiliz” açıklamalarını yalanladı ve ABD’nin “İsrail’i bırakması” gerektiğini öne sürdü. Carlson, Netanyahu’yu ve “savaş yanlısı hükümetini” ABD’yi kendi savaşına dahil etmeye çalışmakla suçladı.
Bu yaklaşım, Trump için ciddi bir zayıflık oluşturuyor. Kamuya yönelik açıklamalarında İsrail’e mesafe koymasının sebebi de bu baskılar olabilir.