Ekrem Tansel

Trump’ın İran'daki Rejim Değişikliği Konusunda Tereddütleri Var!

Trump’ın İran'daki Rejim Değişikliği Konusunda Tereddütleri Var!

İsrail-İran Savaşında Beşinci Gün: Trump'ın Rejim Değişikliği İddiaları

İsrail'in başlattığı saldırılarla patlak veren İsrail-İran savaşı beşinci gününde devam ederken, ABD Başkanı Donald Trump'ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu İran'da rejim değişikliği konusunda ikna edemediği iddia edildi.

Axios haber sitesine bilgi veren ABD ve İsrailli yetkililer, Trump'ın İran yönetimine karşı tutumunu değerlendirdi. Bir ABD'li yetkili, Netanyahu'nun 16 Haziran'da gerçekleştirdiği basın toplantısında İran'ın dini lideri Ali Hamaney'e suikast yapılacağını belirttiği sırada, Trump'ın rejim değişikliği konusundaki görüşlerini ikna edici bulmadığını ifade etti.

"Ani ve Büyük Çaplı Bir Hamle Olasılığı Hâlâ Mevcut"
ABD'nin mevcut stratejisinin "Tanıdığınız Ayetullah ile tanımadığınız Ayetullah arasında seçim yapmak gibi" ifadesiyle özetlendiğini dile getiren yetkili, Trump'ın "ani ve büyük çaplı bir müdahale" gerçekleştirme olasılığının hâlâ masada olduğunu vurguladı. Ayrıca, İsrail'in İran'daki rejim değişikliği konusundaki isteklerinin ABD'den daha güçlü olduğu belirtildi ve "(İran) ülkenin yok edilmesi açısından bizden daha cesur hareket edebilirler" yorumunda bulunuldu.

"Bu, Resmi Bir Savaş Hedefi Değil"
Öte yandan, İsrailli yetkililer, İran'daki muhtemel rejim değişikliğinin "resmi bir savaş hedefi olarak görülmediğini" ifade etti. Tel Aviv merkezli Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü (INSS) kıdemli araştırmacısı Raz Zimmt, Axios'a yaptığı açıklamada, İran'ın şu an dış tehditler karşısında bir araya geldiğini ve iç bütünlüğünü koruduğunu söyledi. Ayrıca, büyük güvenlik açıklarının İran halkının hükümete karşı öfkesini artırmış olabileceğini, ancak sivil kayıplara dair görüntülerin "ulusal dayanışmayı ve bayrak etrafında toplanmayı" tetikleyebileceğini aktardı. Zimmt, savaşın uzaması ve rejimin iç güvenlik ile istihbarat kapasitesinin zayıflaması durumunda, sistemin zamanla ciddi bir sarsıntı yaşayabileceği uyarısında bulundu.

"İran'da Rejim Değişikliği" Söylemleri
Başbakan Netanyahu, İran'a 13 Haziran'da başlattıkları geniş çaplı saldırıların ardından 16 Haziran’da düzenlediği basın toplantısında İran lideri Ali Hamaney'e suikast düzenleyeceklerini beyan ederek "Ne gerekiyorsa yapacağız" demişti. İsrailli politikacılar, İran'da rejim değişikliği olasılığını ima eden paylaşımlar yaparken, Netanyahu İran'ın zayıfladığını ve "rejim değişikliğinin mümkün olduğunu" öne sürmüştü. Netanyahu ayrıca İran’daki muhaliflere rejime karşı ayaklanma çağrısında bulunarak, "İran yeniden büyük olabilir" ifadelerini kullanmıştı.

İsrail, 13 Haziran'da İran'a Saldırdı
İsrail, 13 Haziran'da İran'daki nükleer tesisler ve ordunun yüksek komuta kademelerine yönelik geniş çaplı saldırılar düzenledi. Saldırılarda İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı hayatını kaybetmişken, toplam sivil can kaybı 224 olarak rapor edildi. İran ordusu, İsrail'e balistik füzelerle misillemede bulunurken, bu saldırılarda 24 kişinin öldüğü ve 500'den fazla kişinin yaralandığı bildirildi. Türkiye başta olmak üzere pek çok ülke, İsrail'in saldırısını kınadı.