Ticaret Gerginliği: ABD ve Çin Bugün Masaya Oturuyor, İhracat Etkileniyor!
Çin İhracatındaki Yavaşlama ve Ticaret Gerilimleri
Çin'in mayıs ayındaki ihracat artış hızı, ABD ile karşılıklı olarak uygulanan tarifelerden kaynaklanan ticaret gerginliğinin yarattığı belirsizlikler nedeniyle yavaşlama gösterdi. Çin Gümrükler Genel İdaresi'nin açıkladığı verilere göre, mayıs ayında ihracat, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 4,8 artarak 316,1 milyar dolara ulaştı. Bu rakam, nisandaki yüzde 8,1'lik artışın gerisinde kaldı. ABD ile ticarette yaşanan tarifelerin etkileri devam etti ve belirsizlik hissedildi.
Bu süre zarfında, Çin'in ithalatı yıllık bazda yüzde 3,4 düşerek 212,9 milyar dolara gerilerken, dış ticaret fazlası 103,2 milyar dolar olarak hesaplandı.
Çin'in ABD'ye İhracatı Hızla Geriliyor
Mayıs ayında Çin'in ABD'ye yaptığı ihracat, yüzde 34,5 düşerek nisanda kaydedilen yüzde 21'lik azalmadan daha hızlı bir düşüş yaşadı. Diğer yandan, Çin'in en büyük ticaret ortağı olan Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ülkelerine yapılan ihracat, yüzde 14,8 artarken, nisandaki yüzde 20,8'lik artışın altında kaldı. Ocak ve şubat aylarında ihracat, yüzde 2,3 artarken, mart ayında ABD'nin gümrük tarifelerinin daha da yükseleceği yönündeki beklentilerle önceden yapılan sevkiyatlarla yüzde 12,4 artış göstermişti. Nisan ayında ise karşılıklı tarifelere rağmen ihracat yüzde 8,1 artarak dış şoklara karşı dayanıklılık gösterdi.
Heyetler Londra'da Buluşacak
Amerikalı ve Çinli yetkililer, ticaret gerilimlerini çözmek amacıyla müzakerelerin yeni bir turu için İngiltere'nin başkenti Londra'da bir araya gelecek. Müzakerelerde ABD tarafını Hazine Bakanı Scott Bessent, Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer temsil ederken, Çin tarafında ise Ekonomik İlişkilerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng bulunacak.
ABD ve Çin Arasındaki Ticaret Gerilimleri
ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan'da, aralarında Çin'in de bulunduğu ticaret ortaklarına yönelik ek gümrük vergileri getirmişti. Çin'in karşılık vermesiyle iki ülke arasında tarifeler üzerinden yaşanan gerilimler sonucunda, ABD Çin'e uyguladığı tarifeyi yüzde 145'e kadar yükseltirken, Çin de ABD'ye yüzde 125 gümrük tarife uygulamıştı. Yükselen ticari gerilimlerin ardından, ABD’li ve Çinli yetkililer, 10-11 Mayıs tarihlerinde Cenevre’de tarifeler üzerine müzakereler gerçekleştirdi ve karşılıklı gümrük vergilerini 90 gün süreyle düşürme kararı aldı. Bu görüşmelerin ardından, ABD'nin Çin mallarına uyguladığı gümrük vergisi yüzde 145'ten yüzde 30'a düşürülürken, Çin de ABD mallarına yönelik vergiyi yüzde 125'ten yüzde 10'a indirdi.
Trump, 30 Mayıs'ta yaptığı açıklamada, Çin'i Cenevre'de yapılan anlaşmanın çoğunu ihlal etmekle suçladı ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile bu konuyu görüşeceğini belirtti. Washington yönetimi, Pekin'in uzlaşmaya rağmen nadir metallere uyguladığı ihracat kısıtlamalarını kaldırmadığını iddia etti. Bunun karşılığında, ABD yapay zeka çiplerinin ihracatına yönelik kısıtlamalar getirdi, çip tasarımında kullanılan yazılımların Çin'e satışını durdurdu ve Çinli üniversite öğrencilerinin vizelerini iptal edeceğini açıkladı. ABD Başkanı Trump ve Çin’in Devlet Başkanı Şi, 5 Haziran’da karşılıklı tarife artışlarıyla tırmanan ticaret gerilimi sonrası ilk kez telefonda görüşerek, iki ülke heyetlerinin Cenevre'de varılan mutabakatın uygulanması için çalışmaya devam etmesini kararlaştırdılar.