Starlink İnternet Ağı Kesintisiz Hizmet Vermeye Başladı

Starlink uydu iletişim ağı, yaklaşık iki buçuk saatlik uzun bir kesintinin ardından yeniden faaliyete geçti. Bu kesinti, internet bağlantısının küresel düzeyde güvenilirliğini etkilerken, savaş bölgelerinde ise panik yarattı.

Starlink Başkan Yardımcısı Michael Nicolls, yaptığı açıklamada, "Kesintinin nedeni, çekirdek ağı yöneten temel yazılım hizmetlerinin arızalanmasıdır. Hizmetimizde yaşanan geçici aksaklık nedeniyle özür dileriz. Son derece güvenilir bir ağ sunma kararlılığındayız ve bu sorunun kök nedenini tamamen ortadan kaldırarak bir daha yaşanmamasını sağlayacağız" dedi.

KOMUTANDAN UYARI

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri İnsansız Sistemler Komutanı Robert Brovdi, iletişimin 00.35 ile 01.05 saatleri arasında tüm bölgelerde yeniden tesis edildiğini bildirdi.

Brovdi, kesinti süresince askeri operasyonların canlı yayın desteği olmaksızın sürdüğünü, keşif ve vurucu güç destekli görevlerin devam ettiğini belirtti: "Muharebe görevleri canlı yayın olmadan icra edildi; vurucu güç destekli keşif görevleri gerçekleştirildi. Savaş koşulları itibarıyla 150 dakikalık bu olay, zayıf noktaların ortaya çıkmasına neden oldu. Bu tür riskleri göz önünde bulundurarak, iletişim kaynaklarımızı çeşitlendirmemiz gerekiyor."

NE OLMUŞTU?

24 Temmuz akşamında, dünya genelinde Starlink ağında yaşanan kesintilerle ilgili birçok rapor ortaya çıktı. Ukrayna askeri kaynakları da bu kesintiyi doğruladı.

Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’ne bağlı birimlerin kullandığı Starlink uydu internet sistemi, perşembe gecesi yaklaşık iki buçuk saat süresince devre dışı kalmıştı. Bu durum, sadece Ukrayna'yı değil, dünya genelinde 60.000 kadar kullanıcıyı etkileyen büyük bir teknik arızanın parçasıydı.

"MUAZZAM BİR RİSK"

Brovdi, perşembe akşamı Telegram'dan yaptığı paylaşımda, "Starlink tüm cephede devre dışı" ifadelerine yer verdi. Sonrasında kesintinin cuma sabahı 01:05 civarında sona erdiğini açıkladı.

Brovdi, yaşanan olayın, iletişim altyapısının tamamen Starlink’e bağımlı olmasının ne kadar büyük bir risk taşıdığını bir kez daha gözler önüne serdi.

Ukrayna'daki binlerce drone ekibinden görüntüleri tek bir merkezde toplayan OCHI sisteminin kurucusu Oleksandr Dmitriev, Reuters’a verdiği röportajda, "Böylesine kritik bir savaşta bulut servislerine güvenerek birim yönetimi yapmak ve keşif görüntülerini iletmek muazzam bir risk oluşturuyor. İnternet bağlantısı kaybolursa, savaşma yeteneğiniz neredeyse tamamen ortadan kalkıyor." dedi.

Dmitriev, bu nedenle internet tabanlı olmayan yerel iletişim altyapılarına geçilmesi çağrısında bulundu.

STARLINK SAVAŞIN MERKEZİNDE

Ukrayna ordusu, savaşın başladığı 2022'den bu yana SpaceX’e ait birçok Starlink terminaline güvenmektedir.

Sistem, istihbarat sızmalarına ve sinyal bozuculara karşı dirençli oluşu sayesinde hem cephe hattında iletişim kurmak hem de İHA operasyonları için vazgeçilmez bir araç haline gelmiştir.

Ancak bu son kesinti, Starlink’in dünya genelinde yaşadığı en büyük teknik sorunlardan biri olarak kaydedilmiştir.

RUSYA DA KULLANIYOR

Starlink’in Rusya’da resmi olarak hizmet vermediği belirtilse de Ukraynalı yetkililer, Moskova güçlerinin de Ukrayna cephelerinde Starlink terminalleri kullandığını iddia ediyor.

Bu durum, teknolojinin savaş alanında kontrolsüz bir şekilde nasıl yayıldığına dair yeni endişeler yaratıyor.

TEKNOLOJİK EGEMENLİK

Uzmanlar, söz konusu kesintiden önce de Ukrayna'nın Starlink'e bağımlı hale gelebileceği konusunda uyarılarda bulunmuştu.

İspanya merkezli düşünce kuruluşu Elcano Kraliyet Enstitüsü’nün teknoloji ve dijital politika uzmanı Dario Garcia de Viedma, Euronews'e yaptığı açıklamada bu konuda şunları söyledi: "Teknolojik egemenlik açısından elbette endişeler var çünkü bu durumda yalnızca tek bir sağlayıcıya, yani Starlink’e bağımlı hale geliyorsunuz. Ancak şu aşamada egemenlik ikinci plana düşüyor. Öncelik ise savaşın kazanılması."

HAYATİ ROL OYNUYOR

Starlink, Dünya’dan yaklaşık 550 kilometre yükseklikte yörüngede dönen 7.800'den fazla uydudan oluşan bir ağdır. Bu uydular, fiber optik kablolar gibi verileri ileterek internet erişiminin zor olduğu uzak bölgelerde bile yüksek hızlı bağlantı sağlamaktadır.

ING Think’te kıdemli kredi stratejisti olan Jan Frederik Slijkerman, Starlink'in Ukrayna’daki avantajlarını şu şekilde değerlendiriyor: "Sinyali alan terminaller kitap büyüklüğünde, bu da onları taşıma açısından oldukça pratik hale getiriyor. Starlink, mükemmel bağlantı, iyi taşınabilirlik ve geniş bant için makul fiyatlar sunmaktadır."

Ukrayna, Starlink’i yalnızca askeri değil, aynı zamanda mobil veri erişimi gibi sivil hizmetlerde de kullanmaktadır.

Dijital Dönüşüm Bakanı Mykhailo Fedorov, savaşın patlak vermesinin ardından yalnızca iki gün içerisinde Elon Musk’tan Starlink terminalleri talep etmişti. İlk kitlerin (anten, ayaklık, yönlendirici ve çeşitli kablolar) altı gün içinde Ukrayna’ya ulaştırıldığı bildirildi. Ancak süreç içinde siyasi görüşleri değişen Musk, Ukrayna’yı Starlink hizmetini geri çekmekle tehdit etmiş, gelen tepkiler üzerine uydular cepheye hizmet vermeye devam etmiştir.

Fedorov’un nisan ayında yaptığı açıklamaya göre, Ukrayna’da şu anda 50.000 Starlink terminali, demiryolları, okullar ve hastanelerin elektrik kesintisi durumunda çevrimiçi kalmasını sağlamak amacıyla kullanılmaktadır.

Starlink, Ukrayna ordusu tarafından da yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. 2022 yılında gerçekleştirilen Aerorozvidka operasyonunda, Starlink sayesinde Delta isimli askeri muharebe kontrol ve bilgi işleme sistemi, elektrik kesintilerine rağmen çevrimiçi kalmayı başarmıştır.