SpaceX patlamasında ortaya çıkan gizemli "şok edici anormallik" nedir?

SpaceX'in "Ship 36" Uçuşu Testi Sonrası Patlama Yaşandı

SpaceX, bir sonraki test uçuşunda kullanılmak üzere hazırladığı "Ship 36" numaralı Starship üst kademe roketinde, sabit ateşleme testi öncesinde alev alınması sonucunda tamamen yok oldu.
Patlama, SpaceX’in roketi süper soğuk metan ve sıvı oksijenle doldurduğu esnada gerçekleşti. Roketin altındaki Raptor motorunu test etmek amacıyla gerçekleştirilen bu sabit ateşleme testlerinin, fırlatma öncesindeki son aşamalardan biri olarak bilindiği vurgulanıyor.
50 KİLOMETRE UZAKTAN HİSSEDİLDİ

Görgü tanıkları, patlamanın 30 mil (yaklaşık 50 km) mesafeden hissedildiğini bildirdi. Brownsville İtfaiyesi olay yerine hızlı bir şekilde yönlendirilirken, SpaceX, olay anında bölgede bulunan personelin tahliye edildiğini ve can kaybı yaşanmadığını duyurdu.

NİTROJEN TANKI ARIZALANDI

SpaceX CEO’su Elon Musk, ilk analizlerin roketin yük bölümündeki yüksek basınçlı nitrojen tankının arızalandığını gösterdiğini açıkladı. Bu tür tankların, geçmişte Falcon 9 roketlerinin de patlamasına yol açtığı biliniyor.
Musk, bu tankın, dayanması gereken basınç seviyesinin altında arızalandığını ve eğer bu doğrulanırsa, bu durumun tasarım açısından bir ilki oluşturacağını belirtti.
TESTLER ASKIYA ALINABİLİR

Patlamanın gerçekleştiği Massey’s Test Sahası, SpaceX’in Starship'leri fırlatma öncesi test etmekte kullandığı tek alan olarak biliniyor. Tesisin hasar durumu henüz kesinleşmedi, ancak SpaceX yeni bir test sahası devreye alana kadar Starship testlerinin askıya alınabileceği ifade ediliyor.

FAA (Federal Havacılık İdaresi), aynı günün sabahında 29 Haziran tarihini bir sonraki Starship uçuşu için olası tarih olarak ilan etmişti. Ancak bu tarih artık geçerliliğini yitirmiş durumda.
Bu patlama, SpaceX’in son üç Starship uçuşunda yaşanan başarısızlıkların ardından gerçekleşti.
Ocak ve mart aylarında yapılan testlerde roket, kalkıştan sonra kontrolden çıkarak okyanusa düşmüştü.

Mayıs ayında gerçekleştirilen uçuşta ise kalkış başarılı olmuş, fakat uzayda yakıt sızıntısı nedeniyle gemi kontrolü kaybedilerek atmosfere yeniden giriş yapılamamıştı.

Yeni geliştirilen Starship Version 2 tasarımının bu başarısızlıklara rağmen önemli değişiklikler içerdiği biliniyor. Ancak bu değişikliklerin, şu ana kadar beklenen sonuçları sağlamadığı görülmekte.

YIL SONUNDA YENİ HEDEF

SpaceX, daha güçlü Raptor motorlara ve artırılmış yakıt kapasitesine sahip Starship Version 3 modelini yıl sonuna kadar fırlatmayı planlıyor. Bu modelle birlikte, yörüngede yakıt ikmali, yüksek yüklü görevler ve Ay’a ve nihayetinde Mars’a insanlı görevler hedeflenmektedir.

Ancak mevcut teknik aksaklıklar ve gecikmeler, NASA ile yapılan 4 milyar dolarlık Artemis Ay programı iş birliği de dahil olmak üzere tüm takvimleri riske atma potansiyeline sahip.
NASA'nın 2027 yılı için planladığı Artemis III Ay inişinin, Starship’in insanlı versiyonunu kullanarak gerçekleştirilmesi hedefleniyor. Fakat hem SpaceX’in teknik sorunları hem de NASA’nın geciken astronot kıyafeti geliştirme süreci, bu tarihi giderek belirsiz hale getiriyor.
Elon Musk, geçtiğimiz ay çalışana Mars’a ilk Starship gönderiminin 2026’da, insanlı seferlerin ise 2028’de gerçekleşmesini istediğini ifade etti. Ancak son patlama ve genel gelişim sürecindeki yavaşlama göz önüne alındığında, bu tarihler giderek daha iyimser bir beklenti halini alıyor.