Tanrı’nın Eli: Uzayda Gizemini Koruyan Bulutsu

Samanyolu Galaksisi'nin etkileyici gök cisimlerinden biri olan "Tanrı'nın Eli" (Hand of God) olarak adlandırılan renkli bulutsu, yeni bir araştırma ile yeniden ön plana çıktı.

Bilim insanları, hızlı dönen ölü bir yıldız çekirdeğinden meydana gelen bu yapının galaksinin en güçlü elektromanyetik jeneratörlerinden biri olduğunu ifade ediyor.

Bulutsunun merkezinde yer alan pulsar, süpernova patlaması ile yaşam döngüsünü tamamlayan dev yıldızların geride bıraktığı nötron yıldızlarıdır. Bu cisimler, uzaya yüksek enerjili parçacık akımları yayarak adeta bir deniz feneri gibi görev yapmaktadır.

GİZEM DERİNLEŞİYOR

NASA'nın Chandra X-Işını Gözlemevi tarafından 15 yıl önce görüntülenen MSH 15-52 adlı bu bulutsu, Avustralya Teleskop Kompakt Dizisi’nden alınan radyo verileriyle tekrar incelendi.

Ancak X-ışını ve radyo dalgalarının birleştirilmesi sonucunda bazı detayların farklı ışık dalga boylarında örtüşmediği tespit edildi. Bu durum, pulsar rüzgarının süpernova kalıntılarıyla nasıl etkileşimde bulunduğunun hala tam olarak anlaşılamadığını göstermektedir.

Araştırmacılar, bu incelemelerin kozmik ışınların oluşumunu anlamaya da katkı sağlayabileceği görüşündedir.

Bilim insanları, özellikle radyo parıltısının beklenenden çok daha büyük bir alana yayılmasının nedenini açıklamakta zorluk çekiyor. Uzmanlar, bu gizemi çözmek için daha gelişmiş bilgisayar simülasyonlarına ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.

EN GÜÇLÜ MIKNATISIN 30 MİLYON KATI

MSH 15-52, yaklaşık 1700 yaşında olup bilinen en genç pulsar rüzgarı bulutsularından biridir.

17 bin ışık yılı mesafedeki Circinus takımyıldızında yer alan bulutsu, 150 ışık yılına yayılan ünlü Yengeç Bulutsusu’nu dahi geride bırakacak büyüklüğe sahiptir. İlginç görünümü nedeniyle “Kozmosun Eli” veya “Tanrı’nın Eli” olarak adlandırılmaktadır.

Bulutsunun merkezindeki pulsar yalnızca 20 kilometre çapındadır. Küçük boyutuna rağmen olağanüstü bir güce sahiptir: Saniyede 7 kez döner ve manyetik alanı, Dünya'da üretilen en güçlü mıknatısın yaklaşık 30 milyon katıdır.

YENİ BÜYÜLEYİCİ GÖRÜNTÜ

Son gözlemler sonucu bulutsunun etkileyici bir görüntüsü de elde edildi. Bu görüntüde altın rengi hidrojen gazı, kırmızı radyo dalgaları; mavi, turuncu ve sarı ise X-ışınlarını temsil ediyor.

Radyo ve X-ışınlarının kesiştiği noktalar, mor renkle gösterilen "parmaklar" oluşturuyor. Bu durum, pulsardan çıkan yüksek enerjili parçacıkların şok dalgasıyla manyetik alan boyunca hareket etmesinden kaynaklanıyor.