Ortadoğu'nun Gölgeleri: Avrupa'da Gaz Fiyatları Yüzde 15 Yükseldi!

Avrupa Gaz Fiyatlarında Yüzde 15'lik Artış
İsrail'in İran'a yönelik saldırıları sonucunda yaşanan gerilim, Hürmüz Boğazı'ndaki sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) taşımacılığında ve bölgedeki gaz arzında aksaklık olabileceği endişelerini artırdı. Bu durum, Avrupa'da gaz fiyatlarının geçtiğimiz bir hafta içerisinde yüzde 15 oranında yükselmesine yol açtı.
Basra Körfezi'nin giriş kısmındaki dar bir geçit olan Hürmüz Boğazı, Ortadoğu'daki LNG ve petrol üretimini Umman Denizi ve Hint Okyanusu aracılığıyla dünya pazarlarına ulaştırıyor.
Küresel LNG ticaretinin yüzde 20'sinin Hürmüz Boğazı'ndan geçtiği bilinirken, bölgedeki önemli LNG üreticileri olan Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin tüm ihracatı bu boğazdan gerçekleştiriliyor.
Rus gazı tedarikinin kaybının ardından LNG'ye bağımlılığı artan Avrupa, Ortadoğu'dan önemli miktarda LNG ithal ediyor. Dolayısıyla, İsrail'in İran'a yönelik saldırılarıyla patlak veren çatışma sonrasında yaşanabilecek gaz ve LNG arzındaki aksamalar, Avrupa gaz fiyatlarına yansıyor.
FİYATLARDA HAFTALIK DALGALANMA
Avrupa'daki en büyük derinlikteki sanal doğal gaz ticaret noktası olan Hollanda merkezli TTF'de, temmuz vadeli kontratlardaki gaz fiyatları son bir haftada yaklaşık yüzde 15 oranında artış gösterdi.
İsrail'in İran'a saldırısından önceki gün, yani 12 Haziran'da megavatsaat başı 36,2 avro olarak kapanan doğal gaz fiyatları, haftanın ilerleyen günlerinde dalgalı bir seyir izledi.
Fiyatlar, 18 Haziran'da 38,7 avrodan kapanmasının ardından, 19 Haziran'da 39,3 avrodan işlem görmeye başlasa da gün sonunda megavatsaat başına 41,5 avro olarak tamamlandı.
Bu gelişmelerle birlikte Avrupa gaz fiyatları, 31 Mart’tan bu yana ulaşılan en yüksek seviyede yer aldı. Ağustos vadeli kontratlarda ise gaz fiyatı megavatsaat başına 41,9 avroya yükseldi.
TANKER OPERATÖRLERİ TEMKİNLİ DAVRANIYOR
Fiyatlardaki bu artış, İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma olasılığından kaynaklanan endişelerle gerçekleşti.
Ancak, İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma ihtimali oldukça düşük olarak değerlendiriliyor. Yine de, böyle bir durum gerçekleşirse, Avrupa'nın gaz tedarikinin yaklaşık yüzde 4'ünü oluşturan Katar'dan LNG tedariki büyük ölçüde olumsuz etkilenebilir.
Katarlı yetkililerin deniz trafiğinin normal seyrinde devam ettiğini bildirmesine rağmen, tanker operatörleri Hürmüz Boğazı'ndaki geçişlerde temkinli davranıyor.
Avrupa'nın 2024 yılı LNG ithalatının yüzde 46'sını ABD'nin oluşturması öngörülürken, bunu yüzde 16 ile Rusya, yüzde 11 ile Cezayir, yüzde 10 ile Katar, yüzde 5 ile Norveç ve yüzde 4 ile Nijerya takip ediyor.
Ayrıca, Avrupa'daki mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları, soğutma talebinin artmasına neden oluyor ve bu talebin karşılanmasında gazdan elektrik üretiminin artması, gaz fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturuyor.
Gaz depolarının doluluk oranlarının iyi seviyelerde olmasına rağmen, fiyatlardaki bu artış Avrupa'nın enerji bağımlılığının hala kırılgan olduğunu gözler önüne seriyor. Diğer yandan, bu hafta ortasında 7 LNG tankeri, Hürmüz Boğazı'na girmeyerek Umman açıklarında bekleme pozisyonuna geçti.