İran Ordusu ve Askeri Gücü Hakkında Bilgiler

İran, Ortadoğu'daki en büyük askeri güçlerden birine sahip olmakla birlikte, yaklaşık 580 bin aktif, 200 bin yedek asker bulundurmaktadır. Ülkenin ordusu ve Devrim Muhafızları, ayrı yapılar olarak kara, hava ve deniz kuvvetlerine sahiptir.

Devrim Muhafızları, dış operasyonları yürüten Kudüs Gücü’nü de idare etmektedir. Bu yapı, Hizbullah, Hamas ve İslami Cihad gibi gruplara destek sağlamaktadır. Tüm bu organizasyonun nihai karar alıcısı ise dini lider Ayetullah Ali Hamaney'dir.

İran, “caydırıcılık” stratejisi çerçevesinde uzun menzilli füzeler ve insansız hava araçlarına önemli yatırımlar yapmıştır. Dikkat çeken bazı sistemler arasında 2 bin 500 km menzilli Secil, 2 bin km menzilli Kheibar ve 1,400 km menzilli Hacı Kasım füzeleri yer almaktadır.

2023 yılı itibarıyla İran, ilk hipersonik füzesini tanıtmış ve ayrıca 2 bin 500 km menzil kapasitesine sahip, düşük irtifada radarlardan kaçabilen Muhacir-10 adlı insansız hava araçlarını geliştirmiştir ve bu dronelar ihraç edilmektedir.

Yaptırımlar sonucunda dışa bağımlılığını azaltma çabası doğrultusunda, İran, 1980'lerden beri yerli bir silah sanayi oluşturma hedefindedir. Füze ve insansız hava aracı üretiminde büyük ölçüde bağımsızlık sağlasa da, denizaltı ve zırhlı araç gibi alanlarda hâlâ dış kaynaklara ihtiyaç duymaktadır.

HARCAMALARDA 4. SIRADA

Uzmanlar, İran ordusunun en zayıf yanının devrim öncesine ait olan savaş uçaklarının durumu olduğunu belirtmektedir. Yedek parça eksikliği sebebiyle birçok uçak kullanılamaz haldedir. Tank ve zırhlı araçların teknolojisi de oldukça eski. İran, asker sayısında dünyada 14. sırada yer alırken, SIPRI'ye göre, 2023 yılında askeri harcamaları 10 milyar doları aşarak Orta Doğu'da 4. sıraya yerleşmiştir. Bu bütçenin yüzde 37'si Devrim Muhafızları'na tahsis edilmektedir.

TARAFLARIN ASKERİ GÜCÜ

İran, 90 milyonluk nüfusu ve yaklaşık 600 bin aktif askerile, 10 milyonluk nüfusa sahip İsrail'den çok daha geniş bir insan kaynağına sahiptir.

İsrail'in 2023 yılından itibaren askeri harcamaları yüzde 65 artarak yaklaşık 47 milyar dolara ulaşmıştır. İsrail’in savunma harcamaları, gayrisafi yurt içi hasılasına oranla İran’ın harcamalarının iki katına çıkmaktadır.

HAVA SAVUNMASI

İsrail, 240 savaş uçağıyla hava üstünlüğünü elde etmiştir. Modern ve uzun menzilli jetler bulunduran İsrail, yüksek hassasiyetli hava operasyonları gerçekleştirme kapasitesine sahiptir.

İran ise çoğunluğu eski model olmak üzere yaklaşık 188 savaş uçağına sahiptir. Uzmanlar, bu uçakların önemli bir kısmının teknik sorunlar ve yedek parça eksikliği nedeniyle operasyonel etkinliğinin sınırlı olduğunu ifade etmektedir.

FÜZE VE DRONE GÜCÜ

İran, Ortadoğu'nun en geniş füze ve insansız hava aracı envanterlerinden birine sahip durumdadır. ABD’li komutan Kenneth McKenzie'ye göre, İran’ın envanterinde 3 binden fazla balistik füze bulunmaktadır. Ayrıca İran, kısa ve uzun menzilli füzelerin yanı sıra gelişmiş insansız hava araçları da üretmektedir.

İsrail’in füze savunma sistemleri ise dünya çapında tanınmaktadır. “Demir Kubbe” ve “David’s Sling (Ok)” gibi sistemler, 13 Nisan'daki İran saldırısında 300’den fazla füze ve SİHA'nın çoğunu etkisiz hale getirmiştir ve uzmanlar, bu sistemlerin İsrail’in en etkili savunma çitlerinden biri olduğunu vurgulamaktadır.

DENİZ KUVVETLERİ

İran donanmasında 107 savaş gemisi bulunmasına rağmen, filonun büyük kısmının yaşlı olduğu ve modern savaş koşullarında yetersiz olduğu değerlendirilmektedir. İsrail’in donanması ise yaklaşık 60 gemiden oluşmaktadır.

Siber alanda İsrail, daha gelişmiş bir alt yapıya sahiptir. Ancak son dönemde İran kaynaklı siber saldırıların ciddi oranda arttığı kaydedilmektedir.

NÜKLEER GÜÇ

İsrail’in nükleer silahlara sahip olduğu düşünülse de, Tel Aviv yönetimi bu konu hakkında resmi bir açıklama yapmamaktadır. İran ise nükleer programının sivil amaçlı olduğunu savunmakta ve nükleer silah geliştirdiği yönündeki iddiaları reddetmektedir.