NASA'nın JPL Laboratuvarında Ciddi İşten Çıkarma Süreci

NASA’nın en saygın araştırma merkezlerinden biri olan Jet İtki Laboratuvarı (JPL), önemli bir işten çıkarma dalgasıyla karşı karşıya kaldı.

Laboratuvarın direktörü Dave Gallagher, 13 Ekim'de yaptığı duyuruda 550 çalışanın daha işten çıkarılacağını açıkladı.

NASA’DA NELER OLUYOR?

Gallagher, kurumun resmi web sitesinde yayınladığı açıklamada bu durumu “yeniden yapılanma ve kadro düzenlemesi” şeklinde tanımladı:

“Gelecekteki başarımızı güvence altına almak için organizasyonumuzu yeniden yapılandırıyor ve uygun bir boyuta getiriyoruz.”

Söz konusu işten çıkarmalar, JPL’de son yıllarda yaşanan birkaç kesintinin devamı niteliğinde. Kasım 2024’te dönemin direktörü Laurie Leshin, daha önceki küçülme sürecinin ardından, “Artık sürdürülebilir bir personel seviyesine ulaştığımızı düşünüyorum” açıklamasında bulunmuştu.

Lakin Leshin, Mayıs 2025’te görevinden ayrıldı ve yerine uzun yıllardır laboratuvarda görev yapan Gallagher atandı.

550 KİŞİ DAHA GİDİYOR

Gallagher, mevcut işten çıkarmaların Temmuz 2025’te başlayacak yeniden yapılanma sürecinin bir parçası olduğunu belirtti ve bu kararın ABD’deki “hükümet kapanmasıyla” bağlantılı olmadığını vurguladı.

Açıklamasında şu sözlere yer verdi:

“Bu haftaki kararlar zorlu hale geldi, ancak JPL’nin geleceğini güvence altına almak için kritik öneme sahip. Daha yalın bir yapı kurmak, temel teknik yeteneklerimize odaklanmak, mali disiplini sürdürmek ve değişen uzay ekosisteminde rekabet gücümüzü artırmak için bu adımları atıyoruz.”

İKONİK UZAY PROJELERİNİ YÜRÜTTÜ

JPL, teknik olarak NASA’nın bir parçası olmamakla birlikte, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü (Caltech) tarafından işletilmektedir. Ancak NASA finansmanına büyük ölçüde bağımlıdır.

Laboratuvar şimdiye kadar Voyager uzay sondaları ve Mars keşif araçları (Curiosity, Perseverance) gibi Amerika Birleşik Devletleri’nin en ikonik uzay projelerini yönetmiştir.

Bu nedenle NASA’nın bütçesindeki herhangi bir kesinti, JPL’yi doğrudan etkilemektedir.

ABD’NİN UZAYDAKİ LİDERLİĞİ İÇİN KÖTÜ

İşten çıkarmalar yalnızca çalışanlar için değil; aynı zamanda ABD’nin uzaydaki liderliği açısından da olumsuz bir işaret olarak değerlendirilmektedir.

Kısa vadede mühendislik projelerindeki duraklama, fırlatma tarihlerinin gerçekleşmemesine neden olabilirken, uzun vadede genç mühendislerin JPL veya NASA’da çalışmaktan vazgeçme potansiyeli bulunmaktadır.

Bir diğer olumsuz etki, kurum içindeki moralin düşmesi. Mevcut çalışanların bir kısmı, istikrarsızlık nedeniyle farklı fırsatlara yönelmeye başlayabilir.

“BİLİME DARBE”

Orijinal Voyager görevinde yer alan bilim insanlarından Garry Hunt, The Register’a verdiği demeçte, JPL kariyerinin sona ermiş olmasından dolayı bu belirsizlikten doğrudan etkilenmediğini belirterek sözlerine şu şekilde devam etti:

“Bu gerçekten endişe verici bir dönem. ABD’nin anlamadığı şey, bu durumun yalnızca JPL’yi değil, genel olarak bilimi ve teknolojiyi de zayıflatmasıdır. Burası yetenekli bireyleri yetiştiren bir kurumdu; ancak artık bu insanlar bu alandan uzaklaşacak.”

The Register’a konuşan bir JPL çalışanı ise genel havayı şu sözlerle özetledi:

“Burada hissedilen genel atmosfer, karamsarlık ve umutsuzluk.”

Hunt, gecikmelerin doğurabileceği sonuçlara da dikkat çekti. Voyager uzay araçları, Güneş Sistemi’nin “büyük turu” için 175 yılda bir meydana gelen nadir bir fırlatma fırsatını değerlendirdi.

Bilim insanı, “O görevin penceresini kaçırmak bir seçenek değildi” diyerek JPL’nin bu tür gecikmelerin sonucunu çok iyi bildiğini vurguladı.