NASA'nın İkonik Projelerine Darbe: İşten Çıkarma Şoku!

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'nda İşten Çıkarma Dalgası
NASA'nın önde gelen araştırma merkezlerinden biri olan Jet İtki Laboratuvarı (JPL), ciddi bir işten çıkarma süreciyle karşı karşıya.
Laboratuvarın direktörü Dave Gallagher, 13 Ekim tarihinde yaptığı açıklamada, 550 çalışanının daha işten çıkarılacağını duyurdu.
NASA'DA NELER YAŞANIYOR?
Gallagher, kurumun resmi web sitesinde yayımladığı açıklamada bu durumu “yeniden yapılanma ve kadro düzenlemesi” olarak tanımladı:
“Gelecekteki başarılarımızı güvence altına almak adına organizasyonumuzu yeniden yapılandırıyor ve ideal bir büyüklüğe ulaşmaya çalışıyoruz.”
Başlatılan yeni işten çıkarmalar, JPL’de son yıllarda yaşanan bir dizi ekonomik kesintinin uzantısı niteliğinde. Kasım 2024'te, o dönemdeki direktör Laurie Leshin, önceki küçülme sürecinin ardından “Artık sürdürülebilir bir personel seviyesine ulaştığımızı düşünüyorum” şeklinde bir açıklama yapmıştı.
Ancak Leshin, Mayıs 2025’te görevinden ayrılarak uzun yıllardır laboratuvarın kadrosunda bulunan Gallagher’ın yerini almasını sağladı.
550 KİŞİ DAHA AYRILIYOR
Gallagher, mevcut işten çıkarmaların Temmuz 2025’te başlatılan yeniden yapılanma sürecinin bir parçası olduğunu belirterek, bu kararın ABD’deki "hükümet kapanmasıyla" hiçbir ilgisinin olmadığını vurguladı.
Açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Bu haftaki kararlar kolay alınmadı, fakat JPL’nin geleceğini güvence altına almak için gereklidir. Daha yalın bir yapı oluşturmak, temel teknik yeteneklerimize odaklanmak, mali disiplini muhafaza etmek ve değişen uzay ekosisteminde rekabet gücümüzü artırmak amacıyla bu adımlar atılmaktadır.”
İKONİK UZAY PROJELERİNİ YÜRÜTÜYOR
JPL, teknik olarak NASA'nın bir parçası olmamakla birlikte, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü (Caltech) tarafından işletilmektedir. Ancak NASA'nın finansmanına büyük ölçüde bağımlıdır.
Laboratuvar, bugüne kadar Voyager uzay sondaları ve Mars keşif araçları (Curiosity, Perseverance) gibi ABD’nin en önemli uzay projelerini gerçekleştirmiştir.
Bu nedenle NASA’nın bütçesinde meydana gelebilecek herhangi bir kısıtlama, JPL'yi doğrudan etkileyebilir.
ABD'İN UZAYDAKİ LİDERLİĞİ İÇİN OLUMSUZ
İşten çıkarmalar sadece çalışanlar için değil, aynı zamanda ABD'nin uzaydaki liderliği açısından da olumsuz bir durum olarak değerlendiriliyor.
Kısa vadede mühendislik projelerindeki yavaşlama, fırlatma tarihlerinin kaçırılmasına neden olabilirken, uzun vadede genç mühendislerin JPL veya NASA'da çalışmaktan vazgeçme ihtimali gündeme geliyor.
Diğer bir olumsuz etki, kurum içindeki moral kaybı. Mevcut çalışanların bir kısmı belirsizlik nedeniyle alternatif iş fırsatlarını değerlendirmeye başlayabilir.
“BİLİME DARBE”
Orijinal Voyager görevinde yer alan bilim insanlarından Garry Hunt, The Register’a yaptığı açıklamada, JPL kariyerinin son bulmuş olmasından kaynaklı bu belirsizlikten doğrudan etkilenmediğini belirterek şu ifadeleri ekledi:
“Bu gerçekten endişe verici bir dönem. ABD’nin anlamadığı şey, bu durumun yalnızca JPL’yi değil, genel olarak bilimi ve teknolojiyi de zayıflattığıdır. Burası yetenekli bireylerin yetiştiği bir kurumdu. Fakat artık bu insanlar başka alanlara yönelecek.”
The Register’a bilgi veren bir JPL çalışanı, mevcut atmosferi şu sözlerle özetledi:
“Buradaki genel hava, karamsarlık ve umutsuzluk.”
Hunt, gecikmelerin yaratabileceği sonuçları da dile getirdi. Voyager uzay araçları, Güneş Sistemi’nin “büyük turu” için 175 yılda bir gerçekleşen nadir bir fırlatma fırsatını değerlendirmişti.
Bilim insanı, “O görev için zaman dilimini kaçırmak bir seçenek değil” diyerek JPL’nin bu tür gecikmelerin sonuçlarını çok iyi bildiğini vurguladı.