Mars'ın Gizemli Kayıp Okyanusları: 4,4 Milyar Yıllık Meteoritin Sırrı Gün Yüzüne Çıktı

Dünya ile Mars, evrenin ilk dönemlerinde oldukça benzer özellikler taşıyordu. Dört milyar yıl önce, her iki gezegenin de geniş ve sıcak denizlere sahip olduğu bilinmektedir. Ancak, Dünya okyanuslarını koruyarak varlığını sürdürürken, Mars’ın su kaynakları ya buharlaşmış ya da tozlu yüzeyinin altında donmuş durumda. Bu iki gezegenin bu kadar farklı gelişim yollarına sapmalarının nedenleri net olarak belirlenememiştir, ancak bu durumun suyun kökenlerinde yatıyor olabileceği düşünülmektedir.

Jeolojik araştırmalara göre, Dünya’daki su döngüsü erken dönemlerde dengelenmiştir. Yaklaşık 4.5 milyar yıl öncesinden günümüze kadar su, Dünya'da istikrarlı şekilde varlığını devam ettirmiştir. Ancak Mars'taki su durumu daha belirsizdir. Kızıl Gezegen'in yüzeyinin yaklaşık yüzde 45’i kil mineralleri ile kaplıdır ve bu mineraller, 4.1 ile 3.7 milyar yıl öncesine ait olan Noachian dönemine tarihlenmektedir. Ayrıca, 3.7 ila 3 milyar yıl arasındaki Hesperian dönemine ait su akışlarına dair bulgular da mevcuttur. Mars’ın 3 milyar yıl öncesinden günümüze kadar olan Amazonian döneminde ise gezegen büyük ölçüde kuru bir görünüm sergilemektedir. Mars’ın en eski dönemi olan pre-Noachian hakkında ise oldukça az bilgiye sahibiz.

"KARA GÜZELLİK"

Yeni bir araştırma, Mars’ın ilk dönemlerine dair önemli bilgiler sunmaktadır ve bu yeni veri, "Black Beauty" (Kara Güzellik) adlı bir Mars meteoritinden elde edilmiştir. Mars’tan geldiği bilinen yaklaşık 200 meteorit bulunmaktadır ve bu meteoritler şu anda Dünya üzerindeki Mars’a ait tek fiziksel örneklerdir. Bu meteoritlerden biri, 2011 yılında Batı Sahra bölgesinde keşfedilen ve siyah rengi nedeniyle “Black Beauty” olarak adlandırılan Northwest Africa 7034’tür. Bu meteoritin yaklaşık 4.4 milyar yıllık bir malzemeden oluştuğu ve diğer Mars meteoritlerinden daha fazla su içerdiği tespit edilmiştir.

Yeni çalışma, meteoritin genelinden ziyade içinde bulunan zirkon kristallerine odaklanmaktadır. Bu kristaller, 4.48 ila 4.43 milyar yıl önce, yani pre-Noachian döneminde oluşmuşlardır.

JEOLOJİK OLARAK AKTİF OLDUĞUNU KANITLIYOR

Bu kristallerin Black Beauty'de bulunması, Mars'ın sadece Pre-Noachian döneminde ıslak olmadığını, aynı zamanda jeolojik olarak aktif olduğunu da kanıtlamaktadır. Mars’ta yaşamın bir zamanlar var olup olmadığı hâlâ kesin bir soru işareti olarak kalmaktadır; ancak Mars'ın en eski dönemlerinde yaşam için gerekli olan koşulların mevcut olduğu açıktır.