Mert Doğru

Kuraklık Tehlikesi: Üç Uzmandan Türkiye’ye Alarm! Göller Azalıyor, Bitkiler Soluyor, Barajlar Boşalıyor!

Kuraklık Tehlikesi: Üç Uzmandan Türkiye’ye Alarm! Göller Azalıyor, Bitkiler Soluyor, Barajlar Boşalıyor!

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nden Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Van Gölü Havzası'ndaki mevcut duruma dikkat çekerek, bu yılki yağışların azaldığını, sıcaklık artışına bağlı olarak buharlaşmanın hızlandığını ve göl kıyılarında bir çekilmenin gözlemlendiğini ifade etti.

Prof. Dr. Alaeddinoğlu, yağışların büyük bir kısmının buharlaşarak atmosfere karıştığını, bu nedenle toprak ve akarsulara ulaşamadığını belirtti. Van Gölü'nün kaybolmayacağını, fakat uzun vadede alan kaybı yaşayacağına dikkat çeken Alaeddinoğlu, kuruyan kıyıların gölün net bir şekilde gerilediğini gösterdiğini vurguladı. Özalp ilçesindeki Akgöl ve Tuz Gölü tamamen kururken, birçok akarsu ve barajda da su seviyeleri önemli ölçüde düştü.

Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi'nden Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, Avrupa Uzay Ajansı'na ait Sentinel-2 uydularından elde edilen verilerle Türkiye'nin kuraklık haritasını oluşturdu. Yapılan analizlerde, mayıs-haziran ile ağustos aylarının ilk 20 gününün karşılaştırılması sonucunda ülke genelinde bitki örtüsünde büyük kayıplar yaşandığı belirlendi.

Prof. Dr. Kutoğlu, bitkilerin su stresine girdiğini ve toprağın nemini kaybettiğini ifade ederek şu yorumda bulundu: "Ağaçlar kuruyor, peyzaj alanları solgun bir görünüm alıyor. Kuraklığa karşı tarımda suya daha az ihtiyaç duyan ürünlerin tercih edilmesi ve şehirlerde yağmur suyu toplama sistemlerinin zorunlu hale getirilmesi gerekiyor. İklim değişikliğini geri döndüremeyiz, fakat buna uyum sağlamak zorundayız.”

İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Hüseyin Toros, Marmara Bölgesi'nde temmuz ayındaki yağışlarda yüzde 95'lik bir azalma yaşandığını ve İstanbul'da son 65 yılın en kurak temmuzunun kaydedildiğini açıkladı. Prof. Dr. Toros, İstanbul'daki sıcaklıkların ortalamalara göre 2,5 derece arttığını ve barajlarda son bir ayda yüzde 13 su kaybı meydana geldiğini belirterek, "Kısa süre içinde yağış yok, acil tedbirler alınmalı." uyarısında bulundu.

Uzmanların değerlendirmeleri, Türkiye’nin farklı bölgelerinden gelen verilerin tek bir soruna işaret ettiğini gösteriyor: Kuraklık artık geçici bir dönemsel sorun değil, kalıcı ve giderek kötüleşen bir süreç. Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, kuraklığın göllerin alan kaybına yol açtığını, sulak alanların ise tamamen kuruyabildiğini belirtirken; Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, bitki örtüsünün hızla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirterek, tarımda ve şehir yaşamında köklü değişiklikler yapılmadığı takdirde gıda güvenliğinin tehlikeye girebileceğini vurguladı. Prof. Dr. Hüseyin Toros ise Marmara'daki baraj seviyelerinin kritik düzeylere gerilediğini ve önümüzdeki aylarda da yağış beklenmediğini söyleyerek, acil eylem planlarının devreye sokulması gerektiğini hatırlattı.