Köpeklerde Oyuncak Bağımlılığı: Kumar Oynar Gibi!

Evcil Köpeklerde Kumar Benzeri Davranışlar Keşfedildi

Bern Üniversitesi ve Viyana Veteriner Hekimliği Üniversitesi'nden araştırmacılar, evcil köpeklerin en sevdikleri oyuncaklara karşı kumar bağımlılığına benzer tutumlar geliştirebildiğini tespit etti.
Sonuçları Scientific Reports dergisinde yayımlanan araştırma, bu konu üzerine yapılan ilk çalışma olma özelliği taşıyor.
Daily Mail'in haberine göre, incelemeye alınan 105 köpekten 33'ünün, yani yaklaşık %31'inin "bağımlılık benzeri eğilimler" sergilediği ortaya kondu.
Bu tutumlar arasında sahiplerini göz ardı etme, mamaya ilgi göstermeme ve oyuncakları çıkardıklarında öz disiplin kaybı gibi davranışlar yer aldı.
Araştırmacılar, “Evcil köpekler birçok karmaşık davranış özelliğini bizimle paylaşıyor. Bulgularımız, köpeklerde aşırı oyuncak motivasyonu ile insanlardaki davranışsal bağımlılıklar arasında benzerlikler olduğunu gösteriyor” şeklinde açıklamada bulundu.
Köpeklerin Üçte Biri Bağımlılık Benzeri Eğilimler Gösterdi
Çalışmaya katılan köpeklerin yaşı 12 ay ile 10 yıl arasında değişirken, 56'sı erkek ve 49'u dişi olmak üzere toplam 105 köpek yer aldı.
Sahipleri tarafından son derece oyuncu olarak tanımlanan bu köpekler arasında Malinois, Border Collie ve Labrador Retriever gibi ırkların bulunduğu gözlemlendi.
Deneyler kontrollü bir odada gerçekleştirildi. Her köpek, en sevdikleri oyuncakla hem sahipleri ve bir araştırmacıyla birlikte hem de yalnızken oynandı.
Oyuncaklara erişimlerinin kısıtlandığı durumlarda sergiledikleri tepkiler gözlemlendi.
Oyuncaklar Saklandı, Tepkiler Ölçüldü
Bir testte, kısa süreli oyun seansının ardından oyuncak bir rafa kaldırıldı ve sahiplerinden köpekleriyle etkileşimde bulunmaları istendi.
Diğer bir testte ise oyuncak, turuncu kapaklı bir kutuya kilitlendi ve köpeklere dikkatlarını dağıtmak amacıyla bir yiyecek bulmacası sunuldu.
Köpeklerin davranışları kameralarla kaydedilirken, sahiplerine de evdeki oyun alışkanlıklarıyla ilgili anketler verildi.
Sonuçlar, 33 köpeğin kendilerine sunulan yiyecek ya da insan ilgisi gibi alternatiflere rağmen oyuncaklarına aşırı bir bağlılık gösterdiğini ortaya koydu.
Araştırmacılara göre bu "oyuncak bağımlısı" köpekler, oyuncakları erişilemez hale geldiğinde durmaksızın tekrar erişim sağlamaya çalıştı.
Oyuncaklar tamamen kaldırıldığında ise bu köpeklerin sakinleşmesi en az 15 dakika sürdü.
İnsanlardaki Kumar Bağımlılığını Andırıyor
Çalışma, bu davranışların "mümkün olumsuz sonuçlara rağmen ödüllendirici etkinliklere zorlayıcı biçimde yönelme" olarak tanımlanan bir tür davranışsal bağımlılık göstergesi olabileceğini öne sürdü.
Bu tür bağımlılıklar insanlarda kumar, oyun veya benzeri dürtüsel etkinliklerde görülen davranışlardandır.
Hem insanlarda hem de köpeklerde, keyif verici etkinlikler esnasında dopamin ve opioid gibi haz duygusu yaratan kimyasallar salındığı biliniyor.
Araştırmacılar, başlangıçta zararsızca başlayan oyun davranışlarının zamanla kontrolsüz hale gelerek bağımlılık mekanizmalarını taklit edebileceğini belirtti.
Araştırmanın sınırlamalarından biri, sadece oyun motivasyonu yüksek köpeklerin incelenmesi olup, bu durumun genel köpek nüfusunu doğru bir şekilde temsil etmeyebileceği vurgulandı.
Ayrıca, görev odaklı davranışlar için tarihsel olarak yetiştirilen Border Collie ve Malinois gibi ırkların örneklemde fazla temsil edildiği kaydedildi.
Araştırmacılar, “Birçok yayın, çalışan köpeklerin başarısı için takıntılı oyun arzusunun önemini vurguluyor” diyerek bu özelliğin gözlemlenen eğilimleri kısmen açıklayıcı özelliğe sahip olabileceğini ifade etti.
Ekip, köpeklerin "şu ana kadar bağımlılık benzeri davranışları kendiliğinden geliştirdiği bilinen tek insan dışı tür" olduğunu belirtti.
Bilim insanları, oyuncaklara olan aşırı ilginin altında yatan nedenlerin ve bunun köpeklerin refahı üzerindeki olası etkilerinin anlaşılması amacıyla daha fazla araştırma yapılması gerektiğinin önemine dikkat çekti.