Mars'taki Gizemli Siyah Çizgilerin Kaynağı Rüzgar ve Toz

Mars gezegeninin yüzeyinde sporadik olarak beliren ve kaybolan metrelerce uzunluktaki gizemli siyah çizgilerle ilgili yeni bulgular elde edildi. Bilim insanlarının 1970’li yıllarda düşündüğünün aksine, bu izlerin suya değil, rüzgar ve toz hareketlerine ait olabileceği ifade edildi. 
The Independent gazetesinin aktardığına göre, Brown Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı Adomas Valantinas, bu konuda yaptığı açıklamada, “Mars’a dair araştırmaların ana odak noktası, büyük oranda gezegenin modern süreçlerini anlama üzerine inşa edilmiştir. Yaptığımız çalışmalar, bu özellikleri inceledi ancak suya dair herhangi bir kanıt bulamadık. Modelimiz, kısa süreli ve kuru oluşum süreçlerine işaret ediyor.” dedi. 
SUYLA ALAKALI DEĞİL, RÜZGAR VE TOZLA İLGİLİ
“Nature Communications” dergisinde yayımlanan bu araştırma, Valantinas ile Bern Üniversitesi'nden Valentin Bickel tarafından ortaklaşa kaleme alındı. 
Araştırmacılar, sonuçlarına ulaşmak için, olabildiğince fazla sayıda gizemli siyah çizgiyi belirlemek amacıyla bir makine öğrenimi algoritması kullandı. Bu çalışma sayesinde NASA’nın “Mars Reconnaissance Orbiter” uzay aracı tarafından sağlanan 86 binden fazla yüksek çözünürlüklü fotoğraftan 500 bin adet siyah izli bir Mars haritası oluşturuldu. 
Araştırmacılar, daha sonra oluşturdukları haritayı hava sıcaklığı, rüzgar hızı ve kaya kayması gibi diğer veri tabanlarıyla karşılaştırdı ve yüz binlerce vaka arasında bir korelasyon olup olmadığını inceledi. 
“Tekrarlayan eğim çizgileri” (RSL) olarak bilinen ve uzun yıllar boyunca gözlemlenemeyen bu şeritlerin genel olarak su veya buz kaynaklarıyla ilişkisi olmadığı belirlendi. Araştırma sonuçlarına göre, bu yapılar daha çok rüzgar hızının ve toz birikiminin normalin üzerinde olduğu bölgelerde oluşuyordu. 
EN SICAK DÖNEMLERDE GÖRÜLÜYOR, SONRA KAYBOLUYOR
Bu izlerin oluşumunun kökeninin kuru bir süreç olduğu vurgulanan araştırmaya göre, bu şekiller Mars yılının en sıcak dönemlerinde belirli bölgelerde görünmekte, ardından "gizemli bir şekilde" kaybolmaktadır. 
Araştırmacılar, kayalık yüzeyler ve krater duvarlarında uzanan eski yamaç çizgilerinin, muhtemelen sismik aktiviteler, rüzgar ve hatta meteoroit darbeleri sonucu oluşan şok dalgaları nedeniyle tozun ani bir şekilde yamaçlardan kayması ile ortaya çıktığı sonucuna vardı.