Kışın Dikkat: Demans Belirtilerine Karşı Uzmanlardan Doktor Tavsiyesi!
Gün Batımı Sendromu ve Etkileri
Alzheimer Derneği tarafından yapılan açıklamada, “Kişinin davranışlarında özellikle günün ilerleyen saatlerinde veya gün sonunda değişiklikler gözlemlenebilir. Bu süreçte, halüsinasyonlar veya sanrılar ortaya çıkabilir” ifadelerine yer verildi.
Uzmanlar, gün batımı sendromunun sonbahar ve kış aylarında daha da kötüleşme riski taşıdığı konusunda uyarıyor. Bu mevsimlerde doğal ışık düzeyinin azalmasının, demans hastaları için özellikle zorlayıcı olabileceği ve anksiyete ile kafa karışıklığını artırabileceği vurgulanıyor.
Psychology Today dergisinde yayımlanan bir makalede de bu görüşü destekleyen ifadelere yer verildi.
Mevsim geçişlerinin gün batımı sendromunu tetikleyebilecek bazı unsurlar aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- Doğal ışık miktarındaki azalma
- Sıcaklık değişiklikleri
- Günlük düzenin bozulması
- Mevsimsel depresyonun artışı
BELİRTİLER NELER?
Bilim insanları, gün batımı sendromunun kişide normalden daha fazla şaşkınlık, kaygı ve huzursuzluk yaratabileceğini vurguluyor. Dementia UK, diğer belirtileri şu şekilde sıralıyor:
Kafa karışıklığı: Kişi evinde olmasına rağmen "eve gitme" düşüncesine kapılabilir. Yetişkin çocuklarını okuldan alma veya işe gitme zorunluluğu hissetmesi mümkündür. Etrafındaki insanları tanımakta zorlanabilir ya da sürekli aynı soruları tekrarlayabilir.
Anksiyete: Yoğun kafa karışıklığı, kişinin kendini güvensiz ve endişeli hissetmesine yol açabilir.
Ajitasyon (huzursuzluk): Kişi yerinde duramamakta, kıyafetleriyle oynamakta, bağırmakta ya da tartışmalara girme eğilimi gösterebilir. Aile bireylerini takip etme veya sıradan bir şekilde dolaşma davranışları sergileyebilir. Bu davranışlar, hatırladığı birini bulma ya da bir ihtiyacını karşılama çabası olabilir. Bazen de ayakkabılarını ve montunu giyip evden çıkmaya çalışabilir.
NHS’e göre demans hastalarında şu belirtiler de sıkça görülebilir:
- Hafıza kaybı
- Konsantrasyon güçlüğü
- Günlük işleri yapmakta zorlanma (örneğin alışverişte para üstünü karıştırmak)
- Konuşmaları takip etmekte zorlanma veya kelime bulmada güçlük
- Zaman ve mekân karışıklığı
- Ruh hali değişiklikleri
Mirror'da yer alan habere göre, bu belirtilerden herhangi birini tanıdığınız birisi üzerinde gözlemliyorsanız, bir sağlık uzmanına başvurmanız gerekebilir.
