Cemre Duman

Kış Lastiği Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler: İşaretlerin Anlamı ve Zorunluluk Tarihi!

Kış Lastiği Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler: İşaretlerin Anlamı ve Zorunluluk Tarihi!

Kış aylarında, kar, buz ve düşük sıcaklıkların getirdiği zorluklarla birlikte sürücüler ve araçlar için zor bir dönem başlar. Bu zorlu koşullarda, araçların ve sürücülerin güvenliği açısından dikkat edilmesi gereken önemli unsurlardan biri ise kış lastiğidir.

Ülkemizde, 1 Aralık ile 1 Nisan tarihleri arasında tüm ticari araçlar için kış lastiği kullanımı zorunlu hale gelmiştir. Özel otomobillerde ise yasal bir zorunluluk yoktur; ancak, gerekli durumlarda valilik kararlarıyla kış lastiği kullanımı zorunlu hale getirilebilir. Özellikle 7 derecenin altındaki sıcaklıklarda kış lastiklerinin kullanılması şarttır.

Kış lastikleri denildiğinde genellikle karlı bölgeler akla gelse de, bu lastikler soğuk hava koşullarında optimize edilmiş bir tasarıma sahiptir. Hava sıcaklıklarının düştüğü zamanlarda, normal lastiklere oranla daha iyi tutuş ve yol güvenliği sunar.
Karlı ve buzlu yollarda uygun şekilde seçilmiş kış lastikleri, kayma riskini azaltarak fren mesafesini kısaltır ve aracın kontrolünü kolaylaştırır. Bu durum, hem sürücünün hem de diğer sürücüler ve yayalar için güvenliğin artmasını sağlar.

Kış lastikleri, üzerlerinde bulunan "M+S" veya "Kar ve Dağ" sembolleri ile tanınır; bu semboller lastiğin kış koşullarında kullanım için uygun olduğunu belirtir.

“3 Peak Mountain Snowflake” (3PMSF), yani “3 Zirveli Dağ Kar Tanesi” işareti, lastiğin testlerde gereken kriterleri karşıladığını gösterir. 3PMSF işareti taşımayan lastikler kış lastiği kategorisinde satılamaz. M+S sembolü, üretici tarafından eklenirken, 3PMSF testlerini geçerek bu işareti taşıyan lastikler gerçek anlamda kış lastiği olarak değerlendirilir.
Kış lastikleri, kış koşullarında sadece kar üzerinde değil, kuru ve ıslak zeminlerde de etkin bir şekilde kullanılabilmektedir. Bu nedenle, yalnızca kar üzerinde iyi performans gösteren lastikler yerine, her alanda verim sağlayabilecek lastikler tercih edilmelidir.

Lastik alırken arazi tipine göre uygun ebatlarda seçim yapmak esastır. Lastiklerin üzerindeki sayılarla ebatlar gösterilir, örneğin 175/65 R15. Bu durumda 175, lastiğin genişliğini; 65, yanak yüksekliğini; R15 ise çapını milimetre cinsinden belirtir. Her ne kadar farklı ebatlar tercih edilebilir olsa da, üreticilerin önerilerine uygun seçim yapmak her zaman en doğru yaklaşım olacaktır.
Eğer aracınızın lastiklerindeki sayılar okunmuyorsa ya da ikinci el lastik kullanıyorsanız, şoför kapısının iç kısmında üretici tarafından önerilen doğru ebat bilgilerini bulabilirsiniz.

Lastiklerin üzerindeki zorunlu etiketlerde çeşitli derecelendirmeler yer almaktadır.
-Yakıt Tüketimi: A’dan G’ye kadar sıralanır.
-Fren Mesafesi: A’dan G’ye kadar, 80 km/sa hızında ıslak zeminde yapılan fren performansına bakıldığında, C sınıfı bir lastik E sınıfı bir lastiğe göre 5 metre, F sınıfı bir lastiğe göre ise 11 metre daha kısa fren mesafesi sunar.
-Gürültü: Düşük-Sağlıyor-Yüksek olarak sınıflandırılır.

Kış lastiklerinin ömrü ya da raf ömrü, en çok merak edilen konulardan biridir. Burada şehir efsaneleri ve gerçekler arasında bir karışıklık söz konusudur. Kullanılmamış sıfır lastiklerin raf ömrü genellikle 8-10 yıl arasında değişmektedir.
Japon Otomobil Lastiği Üreticileri Derneği (JATMA), “Binek ve hafif ticari araçlar için kullanılmamış veya kullanılmış (yedek lastik dahil) lastiklerin, üretim tarihinden itibaren 10 yıl geçmişse, gözle görünür bir hasar veya biçim bozukluğu olmasa bile yeni lastiklerle değiştirilmesi gerekmektedir.” yorumunu yapmaktadır.
Bu konu hakkında üretici firmalar ve otoriter kaynaklar da benzer açıklamalar yapmaktadır.
Lastiklerin üretim tarihleri, hafta/yıl formatında belirtilmiştir.

Kış lastikleri, sadece 7 derecenin altındaki kış aylarında kullanılmalıdır. Diğer mevsimlerde kullanılmayacak kış lastikleri uygun bir şekilde depolanmalıdır. Kauçuk hammaddesinden yapılsa da, çeşitli malzemeler ve kimyasallar ile üretildiğinden, lastiklerin ömrü kullanım koşullarına ve saklama şartlarına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bu nedenle, lastiklerin raf ömrü için en önemli etkendi saklama koşullarıdır.

Lastiklerin, serin, kuru ve doğrudan güneş ışığı almayan alanlarda saklanması gerekmektedir. Uzmanlar, lastiklerin saklanması için üç farklı yöntem önermektedir; dikey, yatay olarak yan yana ya da jantlarla birlikte duvara asma. Eğer lastiklerinizi depolayacak bir alanınız yoksa, bunun için özel depolama çözümleri sunan firmalar mevcuttur.

Bazı kullanıcılar, kış lastiklerini alırken aracın çekiş sistemine bağlı olarak sadece iki tane tercih etmektedir. Bu yanlış seçim, beklenen performansı olumsuz yönde etkileyebilir.