Kaza anında hayatta kalmayı artıran dev hava yastıklı uçak yolda!

“Uçak İçin Hava Yastığı” Projesi, Havacılık Facialarını Önlemeyi Amaçlıyor

Havacılık kazalarını önlemeyi hedefleyen genç mühendisler, “uçak için hava yastığı” konseptini geliştirdi. Bu proje, her yıl binlerce canı kurtarma potansiyeline sahip bir sistem olarak değerlendiriliyor.

“Project Rebirth” adı verilen bu yenilikçi fikir, arabaların kullandığı dev hava yastıklarına benzer yapıları uçağın burun, gövde ve kuyruğuna entegre etmeyi öngörüyor.

Yapay zeka destekli sensörler, olası bir kaza anını anında tespit ederek hava yastıklarını saniyeler içinde aktive ediyor. Böylece uçağın düşüşü, ölümcül bir çarpışmaya dönüşmeden “koruyucu bir koza” içerisine alınıyor.

Dubai’de bulunan Birla Institute of Technology and Science'da öğrenim gören Eshel Wasim ve Dharsan Srinivasan tarafından geliştirilen proje, bu yılın prestijli James Dyson Ödülü finalistleri arasında yer alıyor.

İLK YAPAY ZEKA DESTEKLİ HAYATTA KALMA ÇÖZÜMÜ

Mühendisler, bu sistemi “ilk yapay zeka destekli kaza sonrası hayatta kalma çözümü” olarak tanımlıyor. Projenin ilham kaynağı, 12 Haziran 2025 tarihinde Ahmedabad'dan havalandıktan sadece 32 saniye sonra düşen bir Air India uçağı oldu. Bu trajik kaza, 260 kişinin hayatını kaybetmesine yol açmıştı.
Projeyi geliştiren Wasim, “O kazadan sonra annem günlerce uyuyamadı. Yolcuların ve pilotların çaresizliğini düşündükçe biz de uyuyamadık. Neden bir kurtuluş sistemi yok diye sorduk ve araştırmaya başladık” dedi.

SİSTEM NASIL ÇALIŞIYOR?
Sistem, uçağın irtifasını, hızını, motor durumunu, yönünü, yangın durumunu ve pilot tepkisini anlık olarak izliyor. Kazanın kaçınılmaz olduğu belirlenirse, otomatik olarak devreye giriyor. İki saniyeden daha kısa bir sürede açılan çok katmanlı kumaştan yapılı hava yastıkları, darbeyi emerek koruma sağlıyor.

Motorlar çalışıyorsa, ters itiş sistemi devreye giriyor; eğer motorlar çalışmıyorsa gaz iticiler kullanılarak inişin yavaşlatılması sağlanıyor. Ayrıca koltuklar ve duvarlardaki sıvılar, çarpışma anında sertleşerek yolcuları koruma işlevi görüyor.

MEVCUT UÇAKLARA EKLENEBİLECEK
Mühendisler, sistemin hem mevcut uçaklara entegre edilebileceğini hem de yeni tasarımlarda kullanılabileceğini belirtiyor. “Birçok sistem, kazaları önlemeye odaklanıyor. Bizim sistemimiz ise, tüm ihtimaller tükendiğinde bile hayatta kalmayı hedefliyor” diye ekliyorlar.
James Dyson Ödülü'nün 20 finalistinin listesi 15 Ekim'de açıklanacak. 5 Kasım'da duyurulacak uluslararası birincilik ödülünü kazanan proje, 30 bin sterlinlik destekle kendi girişimini kurma fırsatına sahip olacak. Finalistler arasında 3D yazıcıyla üretilmiş yapay resif, taşınabilir şırınga sterilizasyon cihazı, susuz çalışan kompost tuvalet sistemi ve tarım atıklarından üretilmiş hijyenik ped gibi projeler de yer alıyor.