Ekrem Tansel

Kanser Teşhisinde Çığır Açan Yöntem: Hastalık Belirtileri Ortaya Çıkmadan Önce Tespit Edilebiliyor!

Kanser Teşhisinde Çığır Açan Yöntem: Hastalık Belirtileri Ortaya Çıkmadan Önce Tespit Edilebiliyor!

Yeni Araştırma, Sigara ve Alkolün Genetik Mutasyonlar Üzerindeki Etkilerini Ortaya Koyuyor

İngiltere'deki Wellcome Sanger Enstitüsü ve King's College London işbirliğiyle gerçekleştirilen bir araştırma, genetik değişimleri olağanüstü hassas bir şekilde analiz etmeye olanak tanıyan NanoSeq teknolojisini kullandı. Araştırmacılar, TwinsUK projesine katılan 1.042 kişinin yanak hücreleri ve 371 kan örneğinden elde ettikleri DNA'yı inceledi. Katılımcıların yaş aralığı 21 ile 91 arasında değişirken, sigara içenler, içmeyenler ve farklı düzeylerde alkol tüketen bireyler de çalışmada yer aldı.

340 BİNDEN FAZLA GENETİK MUTASYON TESPİT EDİLDİ

Araştırma kapsamında yapılan analizlerde, 340.000'in üzerinde genetik mutasyon belirlendi. Bunların 62 bini, kanserle ilişkili genlerde bulundu. Ayrıca, hücrelerin kontrolsüz bir biçimde çoğalmasını tetikleyebilecek 49 gen üzerinde de değişiklikler saptandı. Araştırmanın başyazarı Dr. Federico Abascal, çalışmayı, “Bu, yaşlanma, sigara, alkol ve diğer faktörlerin insan dokusunda biriktirdiği genetik mutasyonları şimdiye kadar en kapsamlı şekilde ortaya koyan bir araştırma. Bu mutasyon haritaları, gelecekte kanser riskinin ölçülebilir göstergeleri haline gelebilir” şeklinde tanımladı.

Nature dergisinde yayımlanan bu çalışmanın bulgularına göre, sigara içen bireylerde NOTCH1 geni üzerinde daha fazla mutasyon tespit edildi. Bu gen, birçok hastalıkla bağlantılıdır. Aşırı alkol tüketiminin ise DNA hasarının artmasına neden olduğu vurgulandı.

"YAŞAM TARZININ GENETİK ETKİLERİ ÖLÇÜLEBİLİYOR"

Kıdemli araştırmacı Dr. Iñigo Martincorena, bu teknolojinin kanserin nedenlerini anlamada önemli bir dönüm noktası olabileceğini belirterek, “NanoSeq sayesinde yaşam tarzının genetik etkilerini sağlıklı dokularda ölçme imkanımız var. Bu, hangi alışkanlıkların kansere sebep olduğunu tespit etmemize ve koruyucu ilaçların geliştirilmesine katkıda bulunabilir” ifadelerini kullandı.

Araştırma ekibi ayrıca, aynı teknoloji kullanılarak sperm hücrelerinde yaşa bağlı artış gösteren DNA hasarını da inceledi. 24-75 yaş aralığındaki 81 erkekten alınan örneklerde, 30'lu yaşlardaki erkeklerde sperm hücrelerinin yaklaşık yüzde 2'sinde, orta ve ileri yaşlardaki bireylerde ise yüzde 3-5'inde hastalıkla ilişkili mutasyonlar belirlendi. Araştırma sonuçlarını değerlendiren Prof. Matt Hurles, “Bulgular, yaş ile birlikte artan gizli bir genetik riske işaret ediyor. Daha ileri yaşlarda baba olan erkekler, farkında olmadan çocuklarına zararlı mutasyonlar aktarabilir” şeklinde konuştu.