Yeni Araştırma: Kan Grubu ile Felç Riski Arasındaki İlişki

Son yıllarda gerçekleştirilen kapsamlı bir genetik çalışma, kan grubu ile felç riski arasında dikkate değer bir bağlantı ortaya koydu. Özellikle erken yaşta görülen iskemik felçlere odaklanan bu araştırma, A kan grubuna sahip bireylerin bu tür felç geçirme olasılığının diğer gruplara göre belirgin şekilde daha fazla olduğunu gösterdi.

2022 yılında yayımlanan çalışma, 18 ila 59 yaş aralığında erken iskemik felç geçirmiş yaklaşık 17.000 kişi ile felç geçirmemiş 600.000'den fazla bireyin genetik verilerini inceledi. 48 ayrı çalışmanın dahil edildiği bu büyük analizde, ABO kan gruplarının erken felç riskinde önemli bir belirleyici olduğu tespit edildi.
Çalışmanın dikkat çeken sonuçları şunlardır:
A kan grubuna sahip bireylerin 60 yaşından önce felç geçirme riski yaklaşık yüzde 16 daha yüksekken, O kan grubundaki bireyler diğer gruplara kıyasla yüzde 12 daha düşük bir risk taşımaktadır. Ayrıca, B kan grubunun her yaş grubunda felç geçirme riskini yaklaşık yüzde 11 artırdığı görülmüştür. AB grubuna ait veriler ise daha değişkenlik göstermektedir.

Maryland Üniversitesi'nden araştırma ekibinin lideri nörolog Dr. Steven Kittner, “A kan grubunun felç riskini neden artırdığını henüz tam olarak bilmiyoruz” derken, bu durumun muhtemelen kan pıhtılaşma süreçlerindeki proteinlerle ilişkili olduğunu ifade etti.

GENETİK MEKANİZMALAR NE DİYOR?

Araştırma, A grubunu kodlayan genlerin, pıhtı oluşumunu etkileyen biyolojik faktörlerle bağlantılı olabileceğine işaret etti. Bu durum, damar içinde pıhtı oluşumu riskini artırarak erken felç olasılığını yükseltmektedir.

YAŞ FAKTÖRÜ

Araştırmacılar, 60 yaş üstü bireylerde A kan grubu ile felç riski arasında anlamlı bir bağlantı bulamadı. Bu da, erken felçlerin ortaya çıkma mekanizmasının ilerleyen yaşlarda görülen felçlerden farklı olabileceğini düşündürüyor. Genç bireylerdeki felçlerin daha çok pıhtılaşma ile ilintili nedenlerden, yaşlı bireylerde ise damar sertliği gibi faktörlerden kaynaklandığı belirtilmektedir. Uzmanlar, A grubundaki bireylerde gözlemlenen yüzde 16'lık risk artışının istatistiksel olarak anlamlı ancak klinik açıdan mütevazı bir etkide bulunduğunu vurguluyor. Dr. Kittner’e göre, bu bulgu A kan grubuna sahip bireylerin rutin bir taramaya alınmasını gerektirecek düzeyde değil. Asıl öncelik ise yüksek tansiyon, diyabet, sigara kullanımı ve obezite gibi değiştirilebilir risk faktörlerinde olmalıdır.

Araştırmaya katılan bireylerin çoğunluğu Kuzey Amerika, Avrupa, Japonya, Pakistan ve Avustralya gibi bölgelerden gelirken, çalışmanın yüzde 65’i Avrupalı katılımcılardan oluşmaktadır. Gelecekte farklı etnik grupları içeren araştırmalarla bu ilişkilerin daha net anlaşılması bekleniyor.

A kan grubu, erken yaşta felç geçirme riski açısından istatistiksel olarak en yüksek risk grubunu oluştururken; O grubu, koruyucu bir etken olarak öne çıkıyor. Ancak uzmanlar, kan grubunun yalnızca bir risk faktörü olduğunu, yaşam tarzı ve kronik hastalıkların felç riskini çok daha fazla etkilediğini belirtmektedir.