Kamçatka Yarımadası'nda 8.8 Büyüklüğünde Deprem Meydana Geldi

Rusya'nın Uzak Doğu bölgesinde yer alan Kamçatka Yarımadası açıklarında, bugün sabah saat 11:30 sularında 8,8 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Yerin yaklaşık 20 kilometre derinliğinde gerçekleşen bu sarsıntı, modern tarihin en güçlü on depremini arasında yer almakta ve 2011 Japonya depreminin ardından dünya genelinde ölçülen en büyük sarsıntı olma özelliğini taşımaktadır.
Depremin merkez üssüne yalnızca 119 kilometre uzaklıktaki Petropavlovsk-Kamçatskiy şehrinde, binalarda hasarlar oluştuğu ve yaralanmaların bildirildiği belirtildi. Sarsıntının ardından, Rusya, Japonya ve Hawaii'de tsunami uyarıları yapılırken, Filipinler, Endonezya, Yeni Zelanda ve Peru gibi ülkelerde de önlem amaçlı danışma notları yayımlandı.

NEDEN BU KADAR BÜYÜK?

Kamçatka Yarımadası'nın hemen yakınında, Pasifik levhasının Ohotsk levhasının altına inmeye başladığı Kuril-Kamçatka Çukuru bulunmaktadır. Bu tip levha sınırlarının bulunduğu bölgelere levhalar sürekli hareket etmesine rağmen, aralarındaki yüzey genellikle sıkışma eğilimindedir. Bu sıkışma, belirli bir eşiği aştığında ani bir kırılmayla ortaya çıkar, dolayısıyla bir deprem meydana gelir.
The Conversation'dan Laura Hood'un haberine göre, Kamçatka bölgesindeki levha hareket hızı yılda yaklaşık 75 milimetreyle oldukça yüksek bir seviyededir. Bu durum, o bölgede büyük depremlerin diğer alanlara kıyasla daha sık yaşanmasına yol açmaktadır. Örneğin, 1952 yılında aynı alanda 9,0 büyüklüğünde başka bir büyük deprem gerçekleşmiştir.
Benzer şekilde, 2011 yılında Japonya'da meydana gelen 9,1 büyüklüğündeki Tohoku-Oki depremi ve 2004'te Endonezya'da yaşanan 9,3 büyüklüğündeki Sumatra-Andaman “Boks Günü” depremi, sığ derinliklerde başlayarak deniz tabanında büyük kaymalara yol açmış ve yıkıcı tsunamiler üretmiştir.

ARTÇILAR VE TSUNAMİ TEHLİKESİ SÜRÜYOR

ABD Jeolojik Araştırma Kurumu (USGS) verilerine göre, depremin üzerinden sadece altı saat geçmiş olmasına rağmen, 5,0 büyüklüğünün üzerinde 35'ten fazla artçı sarsıntı kaydedilmiştir. Böyle bir ana depremin ardından 7,5 büyüklüğüne kadar artçı sarsıntıların meydana gelmesi beklenmektedir. Bu artçılar, zamanla şiddeti azalarak haftalar hatta aylar süresince devam edebilir.
Depremin ardından oluşan tsunami, Kamçatka kıyılarında, Kuril Adaları ve Japonya'nın Hokkaido bölgesinde kıyılara ulaştı. Dalgaların önümüzdeki saatlerde Pasifik boyunca yayılması ve Hawaii, Şili, Peru gibi uzak kıyılara ulaşması öngörülmektedir. Bilim insanları, tsunami modellerini güncellemeye devam ederken, yerel yetkililer halka gerekli uyarıları yapmaktadır.

ÖNEMLİ BİR ARAŞTIRMA KONUSU

Büyük depremler nadiren meydana gelir, fakat etkileri yerel ve küresel boyutta yıkıcı olabilmektedir. Kamçatka'da meydana gelen bu deprem, sismologlar için önemli bir araştırma konusu haline gelmiştir. Özellikle son aylarda bölgede artan sismik hareketlilik, 20 Temmuz'da gerçekleşen 7,4 büyüklüğündeki depremin zamanlaması ve konumu açısından ipuçları sunabilir.
Benzer risk altında bulunan ülkelerden bir diğeri de Yeni Zelanda'dır. Ülkenin Kuzey Adası açıklarındaki Hikurangi bölgesi, potansiyel olarak 9 büyüklüğünde bir deprem üretebilir. Tarihsel kayıtlarda böyle bir olay bulunmamakta, ancak jeolojik veriler bunun mümkün olduğunu göstermektedir.
Bugünkü Kamçatka depremi, büyük bir deprem riski olduğuna dikkat çekmektedir. Bu nedenle, deprem kuşağında yaşayan herkesin uyarılara dikkat etmesi, hazırlıklı olması ve güvenlik önlemlerini dikkate alması hayati bir önem taşımaktadır.