Kakao Fiyatlarındaki Patlama Kaçakçılığı Tetikliyor!

Kakao Fiyatlarındaki Artış Kaçakçılığı Tetikliyor

Kakao fiyatlarının dünya genelinde hızlı bir şekilde yükselmesi, Batı Afrika’daki üretici ülkelerde kaçakçılığın artmasına zemin hazırladı. Fildişi Sahili, Gana ve çevre ülkelerdeki çiftçiler, resmi fiyatların düşük olmasından ötürü ürünlerini yasa dışı olarak komşu ülkelere ihraç etmekte.

Fildişi Sahili’nde, devlet destekli düzenleyici kurum olan Conseil du Café-Cacao (CCC), kakao fiyatlarını sabit tutarken, çiftçiler dünya pazarlarında üç kat daha fazla değerdeki ürünlerini sınırlı kazançlarla satmak zorunda kalıyor.

Bu durum, çiftçilerin daha yüksek fiyat sunan Gine, Liberya ve Togo gibi komşu pazarlara yönelmelerine neden oluyor.

2023 yılından bu yana küresel kakao fiyatları neredeyse üç kat artarak Aralık ayında ton başına yaklaşık 13 bin dolara kadar yükseldi. Ardından fiyatlar 9 bin dolara kadar düşse de, artan talep ve azalan üretim çiftçileri daha fazla gelir elde etme arayışına yönlendiriyor.

Özellikle Fildişi Sahili’nde, kaçak yollarla satış yapan çiftçiler, haftalık gelirlerini ülkenin asgari ücretinin üç katına kadar çıkartabiliyor.

100 BİN TON KAÇAKÇILANMIŞ

Kaçakçılıktaki artış, bölge ekonomilerini tehdit etmenin yanı sıra küresel tedarik zincirini de olumsuz etkiliyor. Uluslararası alıcılar, izlenmesi güçleşen kakao nedeniyle sözleşmeleri yerine getirmekte zorluk çekerken; çocuk işçiliği ve ormansızlaşma ile mücadele eden büyük markalar yeni risklerle karşı karşıya kalıyor.

Gine’deki ihracat verileri de kaçakçılığın boyutunu gözler önüne seriyor. Kakao araştırma şirketi Forestero’nun kurucusu Fabrice Laurent, Gine’nin sabit kalmış üretim kapasitesine rağmen ihracatın yüzde 100’den fazla artmasının, bu ürünün büyük kısmının komşu ülkelerden kaçırıldığını gösterdiğini belirtiyor. Bu sezon, yaklaşık 100 bin ton kakao ürününün Fildişi Sahili’nden kaçırılmış olabileceği tahmin ediliyor.

Kakao, Fildişi Sahili’nin toplam ihracat gelirlerinin yüzde 40’ını oluşturuyor. Bu nedenle, her bir kaçak ton, ülkenin döviz gelirinde büyük kayıplara neden oluyor. Ayrıca, hükümetin mahsulleri sezon başında sabit fiyattan satma uygulaması, çiftçilerin dünya piyasasındaki yükselişten yararlanamamasına yol açıyor.

Uzmanlar, yapısal reformlar gerçekleştirilmeden kaçakçılığın daha da büyümesine dikkat çekiyor.