İsrail ve Suriye Görüşmelerde: Barış Anlaşması mı Geliyor?

İsrail ile Suriye Arasındaki Anlaşma Beklentisi Uzun Sürebilir

İsrail medyası, Suriye ile yapılması muhtemel bir anlaşmanın halkın beklentilerinin aksine yakın bir zamanda gerçekleşmeyeceğini ileri sürdü.

İsrail merkezli Walla haber sitesinin geçtiği bilgiye göre, taraflar arasında devam eden görüşmeler, henüz resmi bir normalleşme süreci başlamasa da sınır güvenliğinin yeniden düzenlenmesi ve diplomatik temasların zeminini oluşturmayı amaçlıyor.

Haberde ismi belirtilmeyen bir İsrailli yetkilinin şu ifadelerine yer verildi: “Amerika Birleşik Devletleri, İsrail-Suriye ilişkilerinin aşamalı bir şekilde gelişmesini istiyor. Bununla birlikte, İsrail sürecin sonunda tam normalleşmeyi içerecek bir barış anlaşmasının mümkün olup olmadığını bilmek istiyor.”

YENİ GÜVENLİK ANLAŞMASI İÇİN GÖRÜŞMELER

Haberde, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun, Amerika Birleşik Devletleri’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack aracılığıyla, Beşar Esad yönetiminin devrilmesinin ardından Suriye ile yeni bir güvenlik anlaşması müzakere etme isteğini ABD’ye ilettiği belirtildi.

Buna göre, Israilli bir yüksek düzeydeki yetkilinin ifadelerine göre, Netanyahu’nun hedefi, 1974 yılında imzalanan İsrail-Suriye Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması’nın güncellenmiş bir versiyonuyla başlayarak, nihayetinde tam bir barış anlaşması ile sona erecek bir süreci başlatmaktır.

GOLAN TEPELERİ 67'DEN BU YANA İŞGAL ALTINDA

İsrail, 1967 yılından bu yana Suriye’ye ait olan Golan Tepeleri’nin büyük bir kısmını işgal altında bulunduruyor.

2024 yılının sonlarında Baas rejiminin devrilmesinin ardından oluşacak yeni jeopolitik ortamda, İsrail bazı tampon bölgeleri işgal ettiğini ve 1974 tarihli çekilme anlaşmasının geçersiz hale geldiğini ilan etti. Başkent Şam’a sadece 35 kilometre mesafede bulunan stratejik Hermon Dağı (Cebel eş-Şeyh) gibi bölgeler de bu kapsamda yer alıyor.

Walla’nın haberine göre, İsrailli yetkililer, bu bölgeleri pazarlık unsuru olarak değerlendirmekte ve İsrail’in ancak tam bir normalleşme sağlanması durumunda çekilmeyi düşünebileceğini ifade etmektedir.

DÖRT KANAL ÜZERİNDEN TEMAS
Haberde, İsrail’in şu an itibarıyla Suriye ile en az dört farklı kanal üzerinden temas halinde olduğu bilgisi yer aldı. Bu temaslar, diplomatik ve stratejik diyalog için Başbakan Netanyahu'nun Ulusal Güvenlik Danışmanı Tzachi Hanegbi, Mossad Direktörü David Barnea ve Dışişleri Bakanı Gideon Saar üzerinden, askeri koordinasyon ise İsrail ordusunun aracılığıyla sağlanıyor.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, yakın zamanda yaptığı açıklamada, Suriye ile anlaşmaya açık olduklarını, ancak Golan Tepeleri’nin “gelecekteki herhangi bir anlaşmada İsrail’in vazgeçilmez parçası” olmaya devam edeceğini vurgulamıştı.

“SOĞUK BARIŞA” YOL AÇILABİLİR
Öte yandan, Jerusalem Post gazetesi, iki ülke arasında güvenlik görüşmelerinin devam ettiğini, ancak bu görüşmelerin tam bir uzlaşıdan ziyade “soğuk barışa” yol açabilecek engellerle karşılaştığını aktardı. Haberde ismi belirtilmeyen kaynaklar, Suriye hükümetinin herhangi bir anlaşma çerçevesinde İsrail’in Suriye topraklarındaki hedeflere yönelik operasyonlarına izin vermeyeceğini açıkça bildirdiğini ve İsrail’in güvenlik garantilerinde ısrar ettiğini ifade etti.

Gazete ayrıca, “Elde edilecek bir anlaşma, ilk aşamada barış anlaşması olmaktan çok, sivil tehditlere karşı ortak bir güvenlik düzenlemesi olacaktır” şeklinde bir değerlendirme yaptı.

REJİM DEVRİLDİĞİNDEN BERİ SALDIRILAR ARTTI
Yeni Suriye yönetimi İsrail'e doğrudan bir tehdit oluşturmuyor olsa da, İsrail 2024 yılının sonlarında Esad rejiminin devrilmesinden bu yana ülkeye yönelik hava saldırılarını artırmış durumda. Bu saldırılar, sivil can kayıplarına yol açmakta, askeri tesisleri ve mühimmat hedef alınmakta, özellikle Kuneytra ve Rif Şam bölgeleri yoğun bir şekilde bombalanmaktadır.