İsrail'in İran'a Müdahalesi Avrupa'yı İkiye Bölüyor: "Ortak Bir Görüş Yok!"

İsrail'in İran’a Saldırıları Üzerine AB Ülkeleri Arasında Fikir Ayrılıkları

İsrail'in İran'a yönelik saldırıları hakkında Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler arasında çeşitli görüş ayrılıkları yaşandığı belirtildi. Euronews haber portalına konuşan kaynaklar, AB ülkelerinin tamamının, İsrail'in İran'a gerçekleştirdiği saldırıların uluslararası hukuka göre yasal olduğu konusunda hemfikir olmadığını belirtti. Bu konuda fikir ayrılıklarının, bugün Belçika'nın başkenti Brüksel'de gerçekleştirilecek büyükelçiler toplantısında daha da belirginleşmesi bekleniyor. Kaynaklardan biri, "Bu durum, yani meşru müdafaa hakkının ne derece kabul edilebilir olduğu kesinlikle üzerinde durulan bir mesele," açıklamalarında bulundu.

15 ÜLKE İSTEDİ, KARAR OYBİRLİĞİYLE ALINMADI

AB, cumartesi günü yaptığı açıklamada, tüm taraflara uluslararası hukuk çerçevesinde davranma, itidalli olma ve olası radyoaktif sızıntılar gibi ciddi sonuçlar doğuracak adımlardan kaçınma çağrısında bulunmuştu. Söz konusu tartışmalara yakın kaynaklar, üye ülkeler arasındaki görüşmelerin büyük bir bölümünü, ABD’nin İran'a yönelik saldırılar konusunda "İsrail'in meşru savunma hakkı olduğuna" dair bir ifade kullanıp kullanmaması gerektiği sorusunun oluşturduğunu ifade etti. Aralarında Avusturya, Çekya, Fransa, Almanya, Macaristan, İtalya ve Hollanda'nın da bulunduğu 15 üye ülke, bu ifadenin ortak açıklamada yer almasını talep etti ancak karar oybirliğiyle alınmadı. Diğer birçok ülke ise İsrail'in İran'a yönelik saldırı başlatmasının uluslararası hukuk kapsamında yasal olduğuna dair yeterli delil bulunmadığını düşünüyordu.

Uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletler Antlaşması, devletlerin silahlı bir saldırı veya tehdit anında kendini savunma hakkına sahip olduğunu ve gerçekleştirilecek eylemlerin orantılı olması gerektiğini vurguluyor.

“VON DER LEYEN’İN PAYLAŞIMINA ŞAŞIRDIK”

Euronews’e konuşan AB kaynakları, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in yaptığı sosyal medya paylaşımında İsrail'in saldırılarına dolaylı olarak destek verdiğini belirterek "şaşkınlık" yaşadıklarını aktardı. Von der Leyen, mesajında İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile bir görüşme gerçekleştirdiğini ve "İsrail'in kendini savunma ve halkını koruma hakkını bir kez daha dile getirdiğini" ifade etti. Diplomatik bir kaynak, "İsrail'in meşru savunma hakkı olduğunu belirtme konusunda hiçbir fikir birliği yoktu ama Von der Leyen bunu yine de söyledi... Karara varılan ifadeyi göz ardı etti, ardından kendi açıklamasını yaptı... Dürüst olmak gerekirse bu durum moral bozucu," şeklinde konuştu.

Euronews’e görüş veren bir başka kaynak, 2-3 milyon İranlının "Avrupa’nın sınırlarına dayanabileceğini" ve AB’nin "bu göç krizine müdahale edemeyeceğini" ifade etti. Diğer bir diplomat ise, "İsrail'i eleştiren üye devletler, İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının sorumsuz olduğunu düşündüklerini ifade ettiler. Ancak büyük bir grup Von der Leyen’in açıklamasıyla aynı görüşteydi," dedi. Hükümetlerinin İran'a karşı gerçekleştirilen saldırıların uluslararası hukuk çerçevesinde olup olmadığına dair bir görüş bildirilip bildirilmediği sorusunu yanıtlayan diplomat, bunun hukukçuların değerlendirmesi olduğunu ve konuyla alakalı kesin bir hüküm bulunmadığını belirtti. Ayrıca, Avrupa Komisyonu'nun Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da çarşamba günü yaptığı açıklamada "İsrail’in uluslararası hukuka uygun bir şekilde kendini savunma hakkı vardır," demişti.