İsrail'de adalet arayışı: On soruşturmadan dokuzu cevapsız kalıyor

İsrail Ordusu Üzerine Soruşturma Raporu: Cezasızlık Düzeni Mi Var?

Gazze'ye yönelik saldırıların başlamasından bu yana, İsrail ordusuna yönelik savaş suçu ve kötü muamele iddialarını inceleyen soruşturmaların neredeyse %90'ı ya kapatılmış ya da sonuçlandırılmamıştır.
Bu dikkat çekici bulgu, çatışma izleme kuruluşu Action on Armed Violence (AOAV) tarafından yayımlanan bir raporda yer aldı.
UNUTULAN KATLİAMLAR, İŞLEMSİZ KALAN SORUŞTURMALAR
İsrail ordusunun soruşturma yürütmeyi taahhüt ettiği, ancak henüz bir sonuç alamadığı vakalar arasında, 2024 Şubat ayında Gazze'de un kuyruğunda bekleyen en az 112 Filistinlinin yaşamını yitirmesi ve Mayıs 2024’te Refah’ta bir çadır kampına düzenlenen hava saldırısında 45 kişinin yanarak hayatını kaybetmesi bulunmaktadır.
Diğer bir önemli olay ise, 1 Haziran'da Refah’taki bir yardım noktasına yiyecek almak için giden 31 Filistinlinin İsrail askerlerince vurulması ve hayatını kaybetmesidir.
Görgü tanıkları, askerlerin doğrudan ateş açtığını belirtirken, İsrail ordusu önce bu iddiaları reddetti, ardından olayın "inceleme altında" olduğunu açıkladı.
"CEZASIZLIK DÜZENİ" SUÇLAMASI
AOAV araştırmacıları Iain Overton ve Lucas Tsantzouris, üzücü tabloyu değerlendirirken, İsrail'in "cezasızlık düzeni" kurmaya çalıştığını ileri sürdü.
74 SORUŞTURMA SONUCUNDA SADECE BİR CEZA HÜKÜM GİRDİ
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), olağanüstü durumlarla ilgili soruşturmaların yürütüldüğünü ve bunların ulusal ve uluslararası hukuka uygun biçimde gerçekleştirildiğini öne sürüyor. Ancak veriler oldukça dikkat çekici:
Ekim 2023 ile Haziran 2025 arasında basına yansıyan 52 olayda, İsrail ordusu soruşturma açtığını veya açmayı planladığını duyurdu. Bu olaylarda toplamda 1,303 Filistinli hayatını kaybederken, 1,880 kişi de yaralandı.
Fakat yalnızca bir olayda bir asker ceza aldı: Bir yedek asker, Filistinli tutuklulara işkence yapmak nedeniyle yedi ay hapis cezasına çarptırıldı.
Beş olayda ise kısmi sorumluluk kabul edildi. Bunlar arasında, Nisan 2024’te World Central Kitchen adlı yardım kuruluşunun yedi çalışanının öldürüldüğü saldırı da yer alıyor. Bu olay sonrasında bir albay ve bir binbaşı görevden alındı; üç komutan ise kınandı.
46 VAKANIN 39'U HALA SONUÇSUZ KALDI
Kalan 46 vakadan yedisinde herhangi bir hata tespit edilmediği, 39'unun ise hâlâ sonuçlanmadığı ifade edildi. Bu sonuçsuz olaylar arasında, Haziran ve Temmuz 2025 boyunca Gazze’deki yardım noktalarında meydana gelen ve çok sayıda Filistinlinin hayatını kaybettiği dört saldırı da bulunmaktadır.
YAVAŞ VE ŞEFFAFLIKTAN UZAK
İsrail ordusu, kendi iç mekanizmalarıyla hareket ettiğini vurgulasa da, insan hakları savunucuları bu sistemin yavaş işlediğini ve gerçek bir hesap verebilirlik sağlamadığını dile getiriyor.

Artan sivil kayıplara rağmen, kamuoyunun tatmin edici ve şeffaf sonuçlara ulaşması hâlâ belirsizliğini korumaktadır.