İran Meclisi, Nükleer İşbirliğini Askıya Alan Yasayı Onayladı

İran Meclisi, 25 Haziran tarihinde gerçekleştirdiği oylamada, uluslararası işbirliğinin askıya alınmasını ezici bir çoğunlukla onayladı. Bu yeni yasa, Cumhurbaşkanı Masud Pezeşkiyan tarafından çarşamba günü yürürlüğe girdi.
İran medyası, yeni düzenlemenin ülkenin Nükleer Silahsızlanma Anlaşması (NPT) çerçevesindeki haklarını korumak ve özellikle uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin güvence altına alınması amacını güttüğünü duyurdu.
Bu karar Washington tarafından “kabul edilemez” olarak tanımlandı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tammy Bruce, İran’ın barış ve refah yerine Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ile işbirliğini askıya almasının hatalı bir adım olduğunu belirtti. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in sözcüsü, kararın “endişe verici” olduğunu ifade etti.

IAEA müfettişlerinin İran'daki nükleer tesislere erişimi belirsiz bir hale gelirken, İran’ın BM Büyükelçisi, denetçilerin ülke içinde güvenli olduğunu ancak artık sahada görev almayacaklarını dile getirdi. Yeni yasal düzenlemeye göre müfettişlerin tesislere girişi için Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi'nin onayı gerekecek. Bazı yetkililer, IAEA’ya ait kameraların da bu tesislerden çıkarılacağını iddia etti.

İSRAİL VE BATI'DAN YAPTIRIM ÇAĞRISI

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, 2015 tarihli Nükleer Anlaşma’nın “snapback” mekanizmasının devreye alınması çağrısında bulunarak, tüm BM yaptırımlarının yeniden uygulanmasını talep etti. Bu mekanizma Ekim ayında sona erecek. Almanya ise İran’ın bu kararını “felaket sinyali” olarak değerlendirdi.
Tahran yönetimi, son saldırılardan sonra IAEA’yı tarafsız olmamakla ve İsrail’e yönelik hazırlık yapmakla suçladı. Üst düzey bir İranlı yargı yetkilisi, IAEA Başkanı Rafael Grossi’nin “aldatıcı raporlar” hazırladığını ifade ederek hesap vermesi gerektiğini savundu.

İsrail ve ABD’nin haziran ayında Fordo, İsfahan ve Natanz’daki İran nükleer tesislerine yönelik düzenlenen saldırılarda 900’den fazla kişi yaşamını yitirdi. İran, bu saldırılarda üst düzey komutanlarını ve nükleer bilim insanlarını kaybetti. Karşılık olarak İran’ın düzenlediği misilleme saldırılarında ise İsrail’de en az 28 kişi hayatını kaybetti.
Eski ABD Başkanı Donald Trump, bu saldırıların İran’ın nükleer programını “yok ettiğini” iddia ederken, İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, tesislerde “ciddi hasar” olduğunu kabul etmekle birlikte “Bilim ve teknoloji bombalarla yok edilemez” açıklamasında bulundu.

İRAN'IN NÜKLEER PROGRAMI BİR İKİ YIL GERİLETİLDİ

Son olarak, Pentagon tarafından yapılan bir açıklamada, İran'ın nükleer programının "bir iki yıl geriletildiği" ifade edildi.