İngiltere'den İsrail'e Uyarı: "Misilleme İçin İlhaç Adımı Atmayın"

İngiltere, Filistin Devletini Tanıdı

New York'ta gerçekleşecek olan tarihi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu öncesinde Filistin devletini tanıdığını açıklayan İngiltere'nin İçişleri Bakanı Yvette Cooper, BBC'ye dikkat çekici açıklamalarda bulundu.

Cooper, İngiltere'nin, Filistin devletinin tanınmasıyla ilgili olarak, İsrail'e Batı Şeria'nın bazı bölgelerini ilhak etmeme konusunda bir uyarıda bulunduğunu dile getirdi.

Önemli bir politika dönüşümü olarak, Başbakan Sir Keir Starmer, Kanada, Avustralya ve Portekiz ile birlikte dün İngiltere'nin Filistin devletini tanıdığını duyurdu. BBC'nin, İsrail'in bu durumu Batı Şeria'nın bazı kısımlarını ilhak etmek için bahane olarak kullanıp kullanmayacağı yönündeki endişesine yanıt veren Cooper, İsrailli mevkidasına ve hükümetine bu eylemi gerçekleştirmemeleri gerektiğini açıkça belirttiğini ifade etti.

Dışişleri Bakanı şu sözleri dile getirdi: "Aldığımız bu karar, hem İsrail'in hem de Filistinlilerin güvenliğini en iyi biçimde sağlamak amacıyla alınmıştır. Bu karar, Ortadoğu'da barışı, adaleti ve en önemlisi güvenliği korumayı hedeflemektedir; bunun için bölgedeki tüm taraflarla iş birliği yapmaya devam edeceğiz."

"UZAKLAŞMAK KOLAYDI"

Cooper, her iki tarafın "aşırılıkçılarının" iki devletli çözümün olasılıklarını azaltmaya çalıştığını ve İngiltere'nin bu çözümü yeniden canlandırma yükümlülüğü taşıdığını vurguladı.

Bakan, "Kolay olanı seçmek, sadece uzaklaşmak ve 'bu çok zor' demek olurdu. Böyle bir yıkım ve acıdan sonra bunun yanlış olduğunu düşünüyoruz. İsrail'i tanıdığımız gibi, Filistinlilerin de kendi devletlerine sahip olma hakkını tanımalıyız" şeklinde konuştu.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, dün yaptığı açıklamada Filistin'i bir devlet olarak tanıyarak barış ve iki devletli çözüm umudunu yeniden canlandırmayı hedeflediğini aktarmıştı.

Cooper, İngiltere'nin Doğu Kudüs'teki Başkonsolosluğu'nun tam teşekküllü bir büyükelçiliğe dönüşeceği tarih hakkında bilgi vermedi, ancak Filistin Yönetimi ile diplomatik sürecin başlarken konsolosluğun faaliyetlerine devam edeceğini bildirdi.

İSRAİL'DEN YANIT NE OLDU?

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, dört ülkenin bu kararlarının “terörizme büyük bir ödül” niteliği taşıdığını öne sürdü ve Filistin devletinin "kurulmayacağını" savundu.

Netanyahu, açıklamalarından önce yaptığı kabine toplantısında, Filistin devletinin kurulmasının İsrail'in varlığını tehlikeye attığını ileri sürdü ve Birleşmiş Milletler'de Filistin devletini tanıma çağrılarına karşı mücadele edeceğini taahhüt etti.

FİLİSTİN DEVLETİNİ KAÇ ÜLKE TANIYOR?
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 80'inci toplantısı, tarihi bir oturuma sahne olacak. Yarın gerçekleşecek oturumda Fransa, Lüksemburg, Malta, Andorra ve San Marino da Filistin devletini tanıyacak.

Filistin devleti, bağımsızlığını 15 Kasım 1988'de ilan ettiğinden bu yana, BM üyesi 193 ülkeden 147'si tarafından tanınıyordu. Dünkü açıklamalarla bu sayı 151'e yükseldi. Türkiye, Filistin'i 1988 yılında ilk tanıyan ülkeler arasında yer alıyor.

TANINMANIN ANLAMI NEDİR?

Filistin Devleti'nin tanınması, sembolik anlamda büyük bir öneme sahip olmakla birlikte İsrail üzerindeki uluslararası baskının artacağının ciddi bir işareti olması muhtemel. Gazze'deki soykırıma, özellikle Avrupa'da, dünya genelinde tahammülün azaldığını gösterecek.

İsrail, mal, yatırım, eğitim ve kültürel değişimlere erişimi kısıtlıyor. Filistin'in havaalanı yok ve denize çıkışı olmayan Batı Şeria'ya yalnızca İsrail üzerinden ya da İsrail’in kontrolündeki Ürdün sınırından ulaşılabiliyor. Gazze Şeridi’ne giriş çıkış da tamamen İsrail’in kontrolünde.
İngiltere'deki Filistin misyonunun başkanı Husam Zomlot, tanıma adımının eşit statüde ortaklıkların kurulmasına kapı aralayabileceğini belirtti.
Eski bir İngiliz diplomat olan Vincent Fean ise, bu durumun ülkeleri İsrail ile ilişkilerinin bazı yönlerini gözden geçirmeye zorlayabileceğini kaydetti. Örneğin İngiltere, işgal altındaki Filistin topraklarındaki İsrail yerleşimlerinden gelen ürünleri yasaklama yoluna gidebilir.

BM KOMİSYONUNDA SOYKIRIM BELGELENDİ

Diğer yandan, bu hafta başında Birleşmiş Milletler soruşturma komisyonunun, İsrail'in Gazze'deki Filistinlilere karşı soykırım gerçekleştirdiğini belgelemesi dikkat çekici bir gelişme oldu.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana düzenlediği saldırılarda en az 65 bin Filistinli hayatını kaybetti. Yaralı sayısının ise 166 binden fazla olduğu bildiriliyor. Filistin Sağlık Bakanlığı'na göre, 147'si çocuk olmak üzere toplam 442 kişi açlık nedeniyle yaşamını yitirdi.