İklim Kanunu Resmi Gazete'de Yayımlandı!

Türkiye'nin İlk İklim Kanunu Yayımlandı

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda 2 Temmuz'da kabul edilerek yasalaşan İklim Kanunu, Resmi Gazete'de yayımlandı.
Buna göre, yeşil büyüme vizyonu ve net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda iklim değişikliğiyle mücadele edilmesi amaçlanıyor. Kanun, iklim değişikliği ile mücadelede kritik öneme sahip sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliğine uyum faaliyetleri, planlama ve uygulama araçları ile bunlara ilişkin yasal ve kurumsal çerçeveyi kapsıyor.
Kanun kapsamında "Adil geçiş", "Birincil piyasa", "Denkleştirme", "Emisyon Ticaret Sistemi (ETS)", "Gömülü sera gazı emisyonları" ve "Gönüllü karbon piyasaları" gibi kavramlar yer alıyor.
İklim değişikliğiyle mücadelede genel ilkelerin belirlendiği kanuna göre, Türkiye'nin "ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluklar ve göreceli kabiliyetler" ilkesi göz önünde bulundurularak eşitlik, iklim adaleti, ihtiyatlılık, katılım, entegrasyon, sürdürülebilirlik, şeffaflık, adil geçiş ve ilerleme yaklaşımına bağlı kalınacak.
Kamu kurumları ve gerçek ile tüzel kişiler, kamu yararı gözetilerek alınacak tedbirlere ve düzenlemelere süresinde uymakla yükümlü olacak.
Ulusal Katkı Beyanı, net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda ülkenin kalkınma öncelikleri ve özel koşulları dikkate alınarak önlemler alınacak. Sera gazı emisyonlarının azaltımı ve iklim değişikliğine uyum faaliyetlerine ilişkin ilerlemeler yıllık olarak İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından izlenecek.
Gerekli tedbirlerin alınması amacıyla, İklim Değişikliği Başkanlığı kurumlar arası koordinasyonu sağlayacak, faaliyetleri ve standartları belirleyecek, gelişmeleri izleyecek ve karbon fiyatlandırmasıyla ilgili mekanizmaları düzenleyecek.
Kamu ve özel sektördeki tüm paydaşlar, kendi yetki ve sorumlulukları çerçevesinde planlarını yapacak, uygulayacak ve işbirliği içinde hareket edecek.
İklim Değişikliği Başkanlığı, gerektiğinde bilgi, belge ve veri talep etme yetkisine sahip olacak. Kendilerinden istenen belgeleri paylaşmayanlar, bunu belirlenen süre içinde bedelsiz olarak sağlamak zorunda olacak.
Başkanlık, ayrıca ihtiyaç duyduğu verileri Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu'ndan temin edecek ve bu verileri ilgili kamu kurumları ile paylaşacak.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİYLE MÜCADELE FAALİYETLERİ
Kanun, iklim değişikliğiyle mücadeledeki faaliyetleri belirliyor. Buna göre, sera gazı emisyonları, Ulusal Katkı Beyanı, net sıfır emisyon hedefi ve İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından yayımlanan strateji ve eylem planlarına uygun şekilde azaltılacak.
Ulusal Katkı Beyanı çerçevesinde yer alan sera gazı emisyonlarının azaltım faaliyetleri, ilgili kurum ve kuruluşların görev ve sorumlulukları doğrultusunda gerçekleştirilecek. Ayrıca, sektörel politikaların uygulanmasını sağlamak amacıyla, mevcut görev ve sorumluluklar gözden geçirilecek.
İlgili kamu kurumları, sera gazı emisyonlarını azaltacak planlama araçlarını geliştirmek ve güncellemekle yükümlü olacak. Bu kapsamda, enerji verimliliği, kirliliğin önlenmesi ve temiz teknolojilerin kullanımı gibi önlemler alınacak.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE UYUM FAALİYETİ
Ulusal Katkı Beyanı ile net sıfır emisyon hedefine yönelik, iklim değişikliği ile ilişkili kayıpların önlenmesi amacıyla uyum faaliyetleri gerçekleştirilecek. İlgili kurumlar, iklim değişikliğine uyum ile ilgili planlama araçları ve risk analizleri hazırlamakla yükümlü olacak.
Kamu kurumları, iklim değişikliğinin ekosistemler üzerindeki etkilerini azaltmak üzere sürdürülebilir ekosistem yönetimi tedbirleri alacak. Ayrıca, çölleşme ve erozyonla mücadele ile tarımın sürdürülebilirliğini sağlamak için çeşitli stratejiler geliştirilecek.

PLANLAMA VE UYGULAMA
Kurumlar, iklim değişikliği ile mücadeleye yönelik yayımlanan strateji ve eylem planlarını dikkate alarak kendi planlarını oluşturacak ve uygulamaları izlemeleri gerekecek. Her ilde, vali başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu oluşturulacak ve yerel iklim değişikliği eylem planları hazırlanacak.

FİNANSAL ARAÇLARA İLİŞKİN ESASLAR
İklim değişikliği ile mücadele için yapılacak faaliyetler ve yatırımlar için finansman kaynakları geliştirilecek. Bu kapsamda, yeşil sermaye piyasası araçları ve finansman mekanizmaları teşvik edilecek.
İklim Değişikliği Başkanlığı, karbon yakalama ve depolama teknolojilerinin geliştirilmesi için ilgili kurumlarla işbirliği yapacak ve kamuoyunu iklim değişikliği konusunda bilinçlendirecek çeşitli çalışmalar düzenleyecek.

İDARİ PARA CEZALARI
İklim değişikliğiyle ilgili yükümlülüklere uymayanlar, 500 bin Türk lirasından 5 milyon Türk lirasına kadar idari para cezasına çarptırılacak. Bu düzenlemeye uymayan sektörlerdeki işletmelere ceza iki katı uygulanacak. Yükümlülükleri yerine getirmeyen işletmelerin sera gazı emisyon izni iptal edilecek.

BAŞKANLIK YETKİSİ
İklim Değişikliği Başkanlığı, çevre kanunu hükümleri doğrultusunda denetleme yetkisine sahip olacak. Ayrıca, iklim değişikliği ile bağlantılı uygulamaların denetimi için gerekli düzenlemeleri ve idari yaptırım kararlarını belirlemekle yükümlü olacak.

Bu yeni düzenleme ile Türkiye, iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir adım atmış bulunuyor ve sürdürülebilir bir gelecek için gerekli adımları atmaktadır.