İklim Değişikliği Beyin Sağlığımızı Tehdit Ediyor: Sıcak Hava Nörolojik Sorunları Artırıyor

İklim Değişikliği ve İnsan Sağlığı: Sıcak Hava Dalgalarının Etkileri

İklim değişikliği ile birlikte artış gösteren aşırı sıcak hava dalgaları, çevre üzerinde yarattığı olumsuz etkilerin yanı sıra insan beyin sağlığını da tehdit ediyor. İngiliz yayın kuruluşu BBC'nin haberine göre, bilim insanları, yüksek sıcaklıkların beyin işlevleri üzerindeki etkilerini anlamak üzere zamana karşı bir mücadele yürütüyor.
"BEYİN YAKAN" YAZ DÖNEMİ
Beş aylıkken ilk tonik-klonik nöbetini yaşayan Jake’in ailesi, bu nöbetin ardından gelen sıcak yaz günlerinde oğullarının sağlık mücadelelerine şahitlik etti. Jake’e 18 aylıkken Dravet Sendromu tanısı konuldu. Bu nadir genetik epilepsi türü, yalnızca nöbetlerle sınırlı kalmamakla birlikte, otizm, dikkat eksikliği, dil, motor ve uyku bozuklukları gibi pek çok ek sorunla da birlikte seyrediyor. Özellikle yüksek sıcaklıklar ya da aniden değişen ısı, nöbetleri tetikleyebiliyor.
Jake’in annesi Stephanie Smith, “Her yaz, sıcaklıklarla dolu zorlu bir mücadele başlıyor. Artan sıcaklıklar, bu yıkıcı hastalığın yönetimini daha da zor hale getiriyor" ifadelerini kullanıyor.
SICAKLIĞIN NÖROLOJİK ETKİLERİ
University College London’dan epilepsi alanında uzman nörolog Prof. Dr. Sanjay Sisodiya, Dravet Sendromu'nun sadece bu sorunun yüzeysel bir görüntüsü olduğunu belirtiyor. Sıcak hava dalgalarının, epilepsi, felç, ensefalit, migren, multipl skleroz gibi çeşitli nörolojik hastalıkların seyrini olumsuz yönde etkilediğine vurgu yapılıyor. Avrupa'da 2003 yılındaki sıcak hava dalgası sırasında kaydedilen aşırı ölümlerin yaklaşık yüzde 7’sinin doğrudan nörolojik sorunlarla bağlantılı olduğu bildiriliyor.
BEYİN SICAKLIK DEĞİŞİKLİKLERİNE HASSAS
Beyin hücrelerinin sıcaklığa karşı oldukça duyarlı olduğunu ifade eden uzmanlar, vücudun, beynin aşırı ısınmasını önlemek için sürekli kan dolaşımıyla fazla ısının uzaklaştırılması gerektiğini belirtiyor. Aksi takdirde, beyin hücreleri arasında iletişim sağlayan moleküllerin işlevselliği bozulabiliyor.
Aşırı sıcaklar sadece hastaları etkilemekle kalmıyor, sağlıklı bireyleri de olumsuz etkileyebiliyor. Bu durum, karar alma mekanizmalarını olumsuz yönde etkileyerek insanları daha agresif veya depresif hale getirebiliyor.
DEMANS, FELÇ VE SOSYOEKONOMİK EŞİTSİZLİKLER
Sıcak hava dalgalarının etkisiyle Alzheimer ve diğer demans çeşitleri bulunan kişilerin hastaneye başvuru ve ölüm oranlarında belirgin bir artış gözlemleniyor. Yaşlı bireylerin vücut ısısını düzenleme kabiliyetleri, gençlere oranla daha zayıf ve sıcaklık değişikliklerine adaptasyon yetenekleri sınırlı kalabiliyor.
İklim değişikliği mevcut bireylerin yanı sıra henüz doğmamış bebekleri de etkiliyor. Aşırı sıcaklıklar, erken doğum riskini yüzde 26 oranında artırma ihtimali taşıyor ve bu durum, nörogelişimsel bozuklukların ortaya çıkmasına zemin hazırlayabiliyor.