Hindistan'da Diwali Kutlamaları Bulunduğu Yerden Hastalık Tehlikesini Gözler Önüne Serdi

Hindistan’da pazartesi günü bir milyardan fazla insan, her yıl geleneksel olarak “iyiliğin kötülüğe, ışığın karanlığa galip gelişini” temsil eden Hindu bayramı Diwali’yi coşkuyla kutladı.

Ancak, ülke genelindeki bu kutlamalar, başkent Yeni Delhi’nin havayı zehirli bir sisle kaplamasına sebep oldu.

DÜNYA REKORU KIRILDI

Uttar Pradesh eyaletindeki kutsal şehir Ayodhya, Pazar gecesi tam 2 milyon 617 bin 215 toprak kandili (diya) yakarak Guinness Rekorlar Kitabı’na girmeyi başardı.

“Deepotsav” olarak adlandırılan bu etkinlik, Tanrı Rama’nın 14 yıl süren sürgünün ardından doğum yeri Ayodhya’ya dönüşünü anmak üzere gerçekleştirildi.

“Deepavali” (ışıklar dizisi) ifadesinden türetilen Diwali, evlerin önüne konulan kandillerle anlam buluyor.

HAVA ZEHİRLİ DUMANLA KAPLANDI

Kutlamalar sırasında ülke genelinde milyonlarca havai fişek patlatıldı.

Delhi gibi büyük şehirlerde, bu durum kış mevsiminde etkili olan durgun havanın etkisiyle yoğun ve toksik bir duman tabakası oluşturdu. Pazartesi sabahı itibarıyla kentteki PM2.5 seviyeleri, Dünya Sağlık Örgütü’nün güvenli kabul ettiği değerin 16 katına ulaşmıştı.

Hava kalitesi endeksi (AQI) bazı bölgelerde 500’e kadar yükseldi. Geçen yıl bu rakam, bin seviyesini aşmış ve uçuş iptallerine sebep olmuştu.

YEŞİL HAVAİ FİŞEK İZNİ

Hindistan Yüksek Mahkemesi, bu yıl hava kirliliği seviyelerine rağmen “yeşil havai fişeklerin” sadece iki gün boyunca kullanımına izin verdi.

Fakat yasadışı havai fişeklerin şehre kaçak olarak sokulması, bu düzenlemenin etkinliğini azaltıyor.

Yeni düzenlemeye göre, havai fişekler yalnızca Diwali arifesinde ve bayram gününde 06.00–07.00 ile 20.00–22.00 saatleri arasında kullanılabiliyor.

HAVA KİRLİLİĞİ ÖMÜRDEN ÇALIYOR

Chicago Üniversitesi Enerji Politikası Enstitüsü’nün verilerine göre, Delhi, dünyanın en kirli şehirlerinden biri olarak öne çıkıyor.

Şehirdeki hava kirliliği, ortalama yaşam süresini 11,9 yıl kısaltıyor.

The Lancet Planetary Health dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre, 2009–2019 yılları arasında Hindistan’da 3,8 milyon ölüm hava kirliliği ile ilişkilendirildi.

DİWALİ NEDİR?

Diwali, bir Hindu bayramı olmasına rağmen Sihler, Caynistler ve Budistler tarafından da kutlanıyor. Her bölgede anlatılan hikayeler farklılık gösterse de, ortak tema iyiliğin kötülüğe galip gelmesidir.

Kuzey Hindistan’da, Rama’nın sürgünden dönüşü anılırken, Güney’de Tanrı Krishna’nın şeytan Naraka’yı yenmesi hatırlanıyor.

Tüm kutlamalarda ışıklar, havai fişekler, yeni giysiler, ziyafetler ve dualar gibi ortak unsurlar bulunuyor.