Hendeklerin Kazıldığı Alanlarda Gerçekleşen İncelemelerin Sonucu: En Tehlikeli İki Fay Hattı Ortaya Çıktı!
Van, Ağrı ve Hakkari'deki Faylar Üzerine Inceleme Yapıldı
Van, Ağrı ve Hakkari illerinde deprem potansiyeli taşıyan beş fay sahada detaylı bir şekilde incelendi.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda bölgede en riskli iki fayı belirledi.
Türkiye'nin birçok ili birinci derece deprem bölgesi olarak kabul ediliyor; bu şehirler arasında Van, Ağrı ve Hakkari de yer almakta.
Bu üç ilde bulunan beş aktif fay, uzman ekipler tarafından saha çalışmalarına tabi tutuldu.
Bu incelemeler sonucunda elde edilen bulgular, TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'ne iletildi.
Merkez, söz konusu faylarla ilgili kapsamlı bir rapor hazırlayarak en riskli fayları tespit etti.
Proje İki Yıl Önce Başladı
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, AFAD ve Belediyeler Birliği işbirliğinde başlatılan ve "Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi: Yüksekova-Şemdinli Fay Zonu, Başkale, Erciş ve Tutak Fayı Projesi" adlı çalışma, iki yıl içinde tamamlandı.
Proje ekibi, Van'ın Başkale ve Erciş ile Hakkari'nin Yüksekova ve Şemdinli, Ağrı'nın ise Tutak faylarında risk değerlendirmesi yapmak üzere altı öğretim üyesinden oluşan bir grup oluşturdu ve araştırmalar gerçekleştirdi.
Hendekler Kazıldı, Eski Depremler Araştırıldı
Belirlenen alanlarda 30 metre uzunluğunda, 3 metre genişliğinde ve 4 metre derinliğinde hendekler kazılarak, mühendis ekibi eski deprem izlerini tespit etmek ve tarihlendirmek için gerekli jeolojik verileri topladı.
Tehlikeli olarak tanımlanan beş fayın karakteristik özelliklerinin yanı sıra deprem yeniden gerçekleşme sürelerinin belirlenmesi hedeflenen projede, elde edilen veriler TÜBİTAK, AFAD, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri ile yerel belediyeler gibi çeşitli kurumlarla paylaşıldı.
Dr. Öğr. Üyesi Mutlu, Van'daki Başkale ve Erciş, Hakkari'deki Yüksekova ve Şemdinli, Ağrı'daki Tutak faylarında yürütülen kazı çalışmalarının tamamlandığını kaydetti.
Bindirme Fay Tehlikesi
Erciş ilçesinde 23 Ekim ve 9 Kasım 2011'de meydana gelen depremlerden etkilenen alanlarda, deprem üretme potansiyeli taşıyan fayları da incelediklerini belirten Mutlu, araştırmaya ilişkin şu bilgileri paylaştı:
"Van'da meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki deprem, bindirme fay üzerinde gerçekleşti. Bu bölgede tektonik hareketlerden kaynaklanan fayların neredeyse tamamı yıkıcı depremlere yol açabiliyor. Bölgedeki arazi incelemelerini sürdürüyoruz."
En Yüksek Deprem Riski Taşıyan İki Fay
"Van'da Başkale ve Erciş, Hakkari'de Yüksekova ve Şemdinli ile Ağrı'daki Tutak faylarını inceledik. Şu anda oldukça yüksek risk taşıyan faylardan biri Yüksekova ve Şemdinli faylarıdır. Tarihsel dönemde bu fayda yıkıcı bir deprem kaydı bulunmamaktadır.
- Elimizde bu konuda sayısal veriler yok. Yüksekova ve Şemdinli fayının ne tarihsel ne de aletsel dönemde görmediğimiz deprem olaylarına ait izleri kazı çalışmalarında belirgin şekilde tespit ettik. Bu bölge sismik boşluk olarak değerlendiriliyor.
- Yüksekova'nın zemini, depreme karşı dayanım açısından oldukça zayıf. Bu fayın bölge için büyük bir risk taşımakta olduğunu söyleyebiliriz."
Sonuçlar TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'ne Gönderildi
Fay hatlarındaki kazı çalışmalarında elde ettikleri örneklerden yaş analizi yaptıklarını ifade eden Mutlu, "Bu analizler sayesinde fayın geçmişini aydınlatmaya çalışıyoruz. Topladığımız örnekleri TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'ne gönderdik. Sonuçlarımız elimizde; ancak yaş kalibrasyonları henüz tamamlanmadı. Nihai durumu net bir şekilde değerlendireceğiz." dedi.