Emine Saydam

Harvardlı Astrofizikçiden Şok Açıklama: Milyar Dolarlık Şirket Tehlike Saçıyor!

Harvardlı Astrofizikçiden Şok Açıklama: Milyar Dolarlık Şirket Tehlike Saçıyor!

Uzmanlardan Starlink Uyduları Hakkında Endişe Verici Uyarılar

Ünlü astrofizikçi Jonathon McDowell, Elon Musk'ın sahibi olduğu SpaceX şirketinin Starlink uydularının hızla yörüngeden düşerek Dünya atmosferine girmesinin, gezegenin stratosfer tabakasında geri dönüşü olmayan zararlara yol açabileceğini vurguladı.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nde 37 yıl görev yapan McDowell, her gün bir ila iki Starlink uydusunun atmosfere girdiğini ve önümüzdeki yıllarda bu sayının günde beş uyduya ulaşabileceğini ifade etti.

McDowell, “Stratosfer zedelenirse, özellikle ozon tabakası zayıflarsa, yeryüzüne ulaşan zararlı ultraviyole ışınlarının miktarı artar. Bu da cilt kanseri, katarakt ve göz hasarı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir” uyarısında bulundu.

Yörüngede 8 Bin Starlink Uydu Bulunmakta

Mevcutta SpaceX'e ait 8 binden fazla uydu Dünya'nın yörüngesinde yer almakta. Şirket, bu yıl 2 binden fazla yeni uydu fırlatmayı başardı.

ABD Federal Havacılık Dairesi (FAA), Elon Musk'ı 2023 yılında uyarmış ve bu uyduların 2035 yılı itibarıyla ölümcül kazalara yol açabileceği öngörüsünde bulunmuştu.

FAA'nin raporuna göre, önümüzdeki yıllar içerisinde yaklaşık 28 bin parça tehlikeli enkazın atmosfere yeniden giriş sırasında düşmesi bekleniyor. Musk ise bu analizleri “saçma ve asılsız” olarak nitelendirirken, SpaceX mühendisi David Goldstein raporu “derinlemesine hatalı” olarak tanımlamıştı.

SpaceX, uydularının "tamamen yanacak şekilde" tasarlandığını söylese de, bu yıl yaptığı açıklamada bazı uyduların tamamen yok olmadığını kabul etti.

Kessler Sendromu Tehlikesi

McDowell, yörüngedeki nesne sayısındaki hızlı artışın Kessler sendromu olarak bilinen zincirleme çarpışma riskini artırdığını belirterek, “Planlanan 30 bin Starlink uydusunun yalnızca yüzde biri arızalansa, bu 300 dev uydu demektir. Bu sayı, düşük Dünya yörüngesini Kessler sendromuyla karşı karşıya bırakmaya yeter” dedi.

Özellikle 600 ila 1000 kilometrelik yörüngenin eski Sovyet roketleri ve diğer enkazlarla dolu olduğunu ifade eden McDowell, bu bölgeye eklenen yeni uyduların çarpışma riskini artırdığını vurguladı.

Atmosferde Metal Birikimi Artmakta

Endişeler yalnızca uzay enkazlarıyla sınırlı değil. Uyduların atmosfere girerken yanması sırasında açığa çıkan metal buharları, stratosferde alüminyum, lityum ve bakır gibi toksik metallerin birikmesine yol açıyor.
ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi'nden (NOAA) atmosfer kimyacısı Daniel Murphy, “Hemen hemen hiç kimse bu uyduların stratosfer üzerindeki etkisini düşünmüyor” şeklinde konuştu.
Murphy ve ekibinin yaptığı araştırmaya göre, bu metaller sülfürik asit aerosollerine karışarak ozon tabakasını tehdit edebilir. Alüminyum bileşikleri, ışıkla tepkimeye girerek klor salınımını artırabilir ve bu da ozonun yok olmasına neden olabilir.

Gelecek İçin Cevaplar Hala Belirsiz

Avrupa Uzay Ajansı'ndan malzeme mühendisi Adam Mitchell, gelecekteki stratejilerin "uzayda yeniden kullanım ve geri dönüşüm" üzerine odaklanması gerektiğini belirtti.
ASD Eurospace yöneticisi Pierre Lionnet ise “SpaceX, 30 yıl sonra devasa bir çevresel sorun yaratabilir” uyarısında bulundu.