Güneş Sistemi'nin Gizli Devı: Dokuzuncu Gezegen Yeniden Keşfedildi mi?

Güneş Sistemi'nde Keşfedilmemiş Dev Gezegen Mi Var?
Güneş Sistemi'nin bilinmeyen bir bölgesinde, henüz keşfedilmemiş büyük bir gezegenin varlığına yönelik tartışmalar yeniden alevlendi.
Science Alert'te yer alan habere göre, "Dokuzuncu Gezegen" olarak adlandırılan bu olası gök cismi, bazı astronomlara göre Kuiper Kuşağı'ndaki düzensiz yörüngelerin arkasındaki gizemli güç olarak görülüyor.
Bu düşünce, ilk olarak 1930'lu yıllarda Uranüs'ün yörüngesindeki sapmalar gözlemlendiğinde dile getirilmişti. O dönem "X Gezegeni" adıyla anılan bu gizemli nesne, Plüton'un keşfiyle kısmen açıklanmış, ancak Neptün’ün kütlesinin yeniden hesaplanmasıyla geçerliliğini yitirmişti.
Kupier Kuşağı'ndaki Gizemli Hareketler
2016 yılında Caltech'ten astronomlar Konstantin Batygin ve Mike Brown, bu eski varsayımı yeniden gündeme getirdi. Neptün'ün ötesindeki Kuiper Kuşağı'nda bulunan cisimlerin yörüngelerinin beklenmedik şekilde hizalanması, sistemde görünmeyen büyük bir gök cisminin var olabileceğini işaret ediyor.
Dünya'nın Ay üzerindeki çekim etkisine benzer bir şekilde, bu bilinmeyen kütlenin de küçük cisimlerin yörüngelerini bozduğu düşünülüyor. Batygin ve Brown’a göre, bu etki yalnızca çok büyük – belki de Dünya'nın 5 ila 10 katı kütlede – bir gezegenle açıklanabilir.
Gözlemler Ne Diyor?
Başlangıçta kuşkuyla yaklaşılmış olan bu teori, zamanla artan gözlemsel kanıtlarla desteklenmiştir. Kuiper Kuşağı'ndaki bazı cisimlerin benzer eğik ve uzamış yörüngelere sahip olduğu, bu sapmaların rastlantı olmadığını düşündürüyor. Mike Brown 2024 yılında, “Dokuzuncu Gezegen’in var olmama olasılığı oldukça düşük,” diyerek bu görüşünü pekiştirmiştir.
Karşı Çıkanlar da Var
Ankete tabi tutulan bilim camiasında bu hipoteze karşı çıkanlar da bulunmaktadır. En temel soru ise şu: “Eğer böyle bir gezegen varsa, neden hala gözlemlenemedi?” Bazı araştırmacılar, mevcut verilerin yeterli olmadığını savunurken, bazıları Kuiper Kuşağı'ndaki sapmaların, küçük bir kara delik ya da geniş bir enkaz halkası gibi alternatif kütleçekim kaynaklarından kaynaklanabileceğini öne sürüyor.
En Büyük Engel: Zaman
Dokuzuncu Gezegen teorisinin karşısındaki en büyük zorluklardan biri zaman faktörüdür. Kuiper Kuşağı'ndaki bazı cisimler, örneğin 2017 OF201, Güneş etrafındaki bir tam döngüsünü yaklaşık 24 bin yılda tamamlamaktadır. Bu kadar uzun yörünge süreleri, gözlemlerle anlamlı sonuçlara ulaşmayı oldukça zorlaştırmaktadır.
2023 yılında keşfedilen 2023 KQ14 adlı yeni bir Kuiper cismi ise teoriyi zorlayan başka bir veri sunmaktadır. Yörüngesinin beklenenden daha kararlı oluşu, eğer Dokuzuncu Gezegen gerçekten var ise, onun muhtemelen Güneş'ten 500 astronomik birim (AU) uzakta bulunabileceğine işaret ediyor.