Yapay Zeka Araçlarında Yanlış Bilgi Problemi Büyüyor

X platformunda (eski adıyla Twitter) yerleşik olarak kullanılan Elon Musk’ın xAI’ına ait Grok gibi yapay zeka araçlarına sıkça “Hey Grok, bu doğru mu?” gibi sorular yönelten sosyal medya kullanıcıları arasında yeni bir alışkanlık gelişti. Ancak, Grok ve benzeri chatbot’lar çoğu zaman yanlış bilgiler sunma eğiliminde.

Örneğin, Grok, Sudan’daki bir eski havaalanı görüntüsünü Hindistan-Pakistan çatışmasına dair bir füze saldırısı olarak tanımladı. Ayrıca, Nepal’deki bir yangın videosunu Pakistan’ın askeri yanıtına ilişkin "potansiyel delil" olarak sundu.

"BEYAZ SOYKIRIMI" KOMPLOSUNU DA YAYDI

Grok, son zamanlarda Güney Afrika ile ilgili "beyaz soykırımı" gibi aşırı sağcı bir komplo teorisini yanlış bağlamlarda kullanıcıların yanıtlarına dahil etti. Bu durum, sistemin eğitim ve kontrol mekanizmaları hakkında ciddi kaygıları gündeme getirdi.

Dezenformasyon denetleme kuruluşu NewsGuard’dan McKenzie Sadeghi, insan doğrulayıcıların sayısının azalmasıyla birlikte kullanıcıların yapay zeka botlarına yöneldiğini belirtti. Ancak bu sistemlerin güncel olaylarla ilgili güvenilir bilgi sunamadığını vurguladı. Örneğin, Uruguay’da AFP doğrulayıcıları, Gemini'ye yapay zeka ile oluşturulmuş bir kadının fotoğrafını sorduğunda, botun görüntünün gerçek olduğunu söyleyip uydurma kimlik bilgileri sunduğunu ortaya koydu.

Aynı şekilde, Amazon Nehri’nde yüzen dev bir anakonda videosuna Grok "gerçek" şeklinde yanıt vererek, hayali bilimsel keşifler hakkında bile konuştu. Ancak bu video, yapay zeka tarafından üretilmişti.

Bu gelişmeler sürerken, Meta, 2024'ün başında ABD’deki üçüncü taraf doğrulama programını sonlandırarak, X platformundaki “Topluluk Notları” benzeri, kullanıcı doğrulamasına dayalı bir sisteme geçiş yaptı. Ancak bu modelin etkinliği uzmanlar tarafından eleştiriliyor.

TARAFSIZLIK ÜZERİNE TARTIŞMALAR

ABD’de doğrulama süreçleri, siyasi kutuplaşmanın etkisiyle uzun bir süredir tartışmalı bir konu haline geldi. Özellikle bazı sağ görüşlü gruplar, gerçek denetimi "sansür" olarak değerlendirmekte. AFP gibi profesyonel doğrulayıcılar, 26 farklı dilde, özellikle Latin Amerika, Asya ve AB ülkelerinde bu hizmeti sunmaya devam etmektedir.
Yapay zeka sistemlerinin eğitim süreçleri ve içerik politikaları, siyasi yönlendirmelere açık hale gelebilir. Örneğin, Grok’un "beyaz soykırımı" ifadesini kullanması, sistem üzerindeki dış etkilere bağlandı. Ancak bir kullanıcı, Grok’a bu değişikliği kimin yapmış olabileceğini sorunca, sistemin en muhtemel isim olarak Elon Musk'ı işaret ettiğini söyledi.