Gizemli İnşaat: İsrail’in Nükleer Tesisindeki Uydu Görüntüleri Ortaya Çıktı!

DİMONA'DA YENİ NÜKLEER PROJE İDDİALARI GÜNDEME GELDİ

İsrail’in uzun süredir nükleer silah programıyla bağlantılı olduğu bilinen Dimona’daki Şimon Peres Negev Nükleer Araştırma Merkezi’nde büyük bir inşaatın hızla devam ettiği belirlendi.

Uzmanlar, incelemelerini uydu görüntüleri üzerinden yaparak burada ya yeni bir ağır su reaktörünün inşa edildiğini ya da nükleer silahların monte edileceği bir tesise dönüşen bir alanın var olduğunu ifade ediyorlar.

UZMAN GÖRÜŞLERİ FARKLI

Analiz yapan yedi uzman arasında, üçünün analizleri ışığında, bu yapının boyutları ve yerleşimi göz önünde bulundurulduğunda büyük olasılıkla yeni bir ağır su reaktörü olduğuna dikkat çektiği bildirildi. Bu tür reaktörler, nükleer silahlarda kullanılan plütonyum üretme yeteneğine sahiptir.

Diğer dört uzman ise bunun bir reaktör olabileceğine dair görüş belirtmekle birlikte, aynı zamanda nükleer silahların montajı için bir tesis de olabileceğini ifade ettiler.

Orta Doğu'da nükleer silaha sahip tek ülke olarak anılan İsrail, bugüne kadar bu iddialara ilişkin herhangi bir cevap vermemiştir.

İNŞAAT PROJESİ 2021'DE GÜN YÜZÜNE ÇIKTI

Associated Press, 2021 yılında ilk kez bu tesis etrafında büyük ölçekli kazı çalışmalarının başladığını bildirmişti. O dönemde, 150 metre uzunluğunda ve 60 metre genişliğinde büyük bir çukur kazıldığı gözlemlenmişti.

5 Temmuz 2025 tarihinde elde edilen yeni uydu görüntülerinde beton duvarların yükseldiği, çok katlı yapılar için zemin hazırlığı yapıldığı ve vinçlerin aktif olarak çalıştığı belirtiliyor.

Henüz tipik bir reaktör kubbesine rastlanmasa da, uzmanlar bunun daha sonra eklenebileceğini veya kubbesiz bir reaktör tasarımı olabileceğini vurguluyor. Diğer taraftan, Dimona’daki mevcut reaktör, 1960’lardan bu yana faaliyet göstermekte ve ömrünü tamamlamış durumda.

YENİ REAKTÖR İHTİMALI

Orta Doğu nükleer silah uzmanı Jeffrey Lewis, “Bölge, büyüklük ve tesisin geçmişi dikkate alındığında, bunun başka bir amaca yönelik olması güç. Büyük ihtimalle yeni bir reaktör inşa ediliyor,” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.

1980'lerde bir muhbir tarafından sızdırılan belgeler, İsrail’in onlarca nükleer başlık ürettiğine dair bilgilerin doğrulanmasına yol açmıştı.

Washington merkezli Silah Kontrol Derneği Başkanı Daryl Kimball ise, “Eğer ağır su reaktörü inşa ediliyorsa, bu ya mevcut üretim kapasitesinin devam ettirilmesi ya da yeni başlıklar için plütonyum sağlanması anlamına gelir,” açıklamasında bulundu.

NÜKLEER BELİRSİZLİK POLİTİKASI DEVAM EDİYOR

İsrail’in nükleer faaliyetleri, ülkenin 1948’deki kuruluşunun ardından meydana gelen savaşlar sonrası başlamıştı. Tel Aviv yönetimi, bu süreçte “nükleer belirsizlik” politikasını sürdürerek, ne silah sahibi olduğunu ne de bu durumu inkar ettiğini kabul etmemiştir.

İsrail, nükleer silahlara sahip dokuz ülkeden biri olarak kabul edilirken, aynı zamanda Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nı (NPT) imzalamayan dört ülkeden biridir.