Gazze Planındaki Son Gelişmeler: Hamas'ın Kabulüyle Ne Bekleniyor?

# Gazze Planı'nda Taraflar Olumlu Adımlar Atıyor

ABD Başkanı Donald Trump tarafından 29 Eylül'de açıklanan Gazze Planı için taraflar arasında olumlu gelişmeler kaydedildi. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, planı duyurulduğu gün kabul etmişti. Taraflar arasında müzakere edilebilir bulunan bu planın ardından, Hamas'ın esir aldığı İsraillileri serbest bırakması öncelik kazanacak. İsrail ordusunun da planı uygulama aşamasına geçtiği ve operasyonlarını askıya aldığı ifade ediliyor.

Hamas, Gazze Planı'nı müzakereye açık olduğunu duyurduktan sonra, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Gazze'deki operasyonlarını durdurmak için hazırlıklarını sürdürüyor. IDF, "siyasi kademeden" gelen talimat üzerine "Trump planının ilk aşamasının uygulanması için hazırlıkların ilerletilmesi" yönünde açıklama yaptı. İsmi açıklanmayan bir üst düzey İsrailli yetkili, IDF'nin yalnızca Gazze Şeridi genelinde savunma operasyonlarına geçiş yapacağını bildirdi. Ayrıca, Gazze Şehri'nde saldırıların ne zaman sona ereceği ya da savunmaya geçişin ne zaman olacağına ilişkin bir bilgi verilmedi.

TOPLANTI YARIN MÜSİR'DA OLABİLİR

İsrail basınında yer alan haberlere göre, İsrail ve Hamas arasındaki arabuluculuk görüşmelerinin ilk turunun yarın (Pazar günü) Mısır'da başlaması muhtemel. Görüşmelerin en olası yerinin Kızıldeniz kıyısındaki tatil kenti Şarm el-Şeyh olduğu belirtiliyor.

SÜREÇ NASIL İLERLEDİ?

Bu plan aslında yeni değil, ancak süreç bu kez hızlı bir şekilde gelişti. ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze müzakerelerindeki gayriresmi elçisi olarak bilinen Filistin asıllı ABD’li iş insanı Bishara Bahbah, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) basınına 4 Eylül'de yaptığı açıklamada, Hamas’a, tüm İsrailli esirlerin serbest bırakılması şartıyla savaşın sona ermesini öngören kapsamlı bir anlaşma sunulduğunu iddia etti. Hamas’ın bu teklifi kabul ettiği öne sürüldü.

Aktüel durumda, plan öncelikle rehinelerin serbest bırakılması üzerine kurgulanmış durumda. Hamas, Trump'ın planı kendisine iletildiğinde bazı çekincelerini belirtmişti. Bu çekinceler, planda yer alan aşamaların belirli bir zaman dilimine bağlanmasını, Gazze'deki İsrail ordusunun tamamen geri çekilmesini ve Gazze üzerinde ABD-İsrail vesayeti kurulmasını içermekteydi.

Trump, ilk açıklamasında Hamas'a 3 ve 4 gün süre vermişti. Hamas, bu süre zarfında planı değerlendirmeye çalıştı ve Katar'da birden fazla ülkenin yetkilisinin sürece dahil olduğu aktarıldı.

TRUMP'IN CEHENNEM TEMALI UYARILARI

Trump, 3 Ekim'de Hamas'ı sert bir dille uyardı. Trump, Hamas ile Pazar günü Washington saatiyle 18.00'e kadar (Pazartesi gece yarısı 01.00) bir anlaşma sağlanması gerektiğini ifade ederek, "Eğer anlaşma sağlanmazsa Hamas için kimsenin daha önce görmediği bir cehennem kopacak." şeklinde tehditte bulundu.

Bununla birlikte, Trump'ın bu "cehennem" uyarısı yeni değil. Başkan olarak göreve gelmesinin ardından önceliği bu soruna vermişti. 2 Aralık 2024 tarihinde de benzer bir uyarı yapmıştı: “Herkes, Ortadoğu'da çok şiddetli, insanlık dışı ve tüm dünyanın iradesine aykırı şekilde tutulan rehineler hakkında konuşuyor. Ama hepsi laftan ibaret ve icraat yok. Eğer ABD Başkanlığı görevini üstleneceğim 20 Ocak 2025 tarihinden önce rehineler serbest bırakılmazsa Ortadoğu cehenneme döner." demişti.

Trump, 7 Eylül 2025 tarihinde de Hamas’a Gazze Şeridi’nde ateşkes konusundaki son teklifi kabul etmesi çağrısında bulunarak, "Bu son uyarım, bir daha uyarı olmayacak." dedi.

PEKİ PLAN ŞU AN NASIL İLERLİYOR?

Hamas, 3 Ekim'de Trump'a planla ilgili mektubunu iletti ve mektup Beyaz Saray tarafından paylaşıldı.

HAMAS'IN TRUMP'A MEKTUBU

Mektubun tam metni şöyledir:

"Gazze Şeridi’ndeki direnişçi halkımıza yönelik sürdürülen saldırıların ve soykırımın sona ermesine yönelik kararlılığımızdan, ulusal sorumluluk bilincimizden, halkımızın sabit haklarını ve yüce çıkarlarını savunma gayemizden hareketle; İslami Direniş Hareketi Hamas, ABD Başkanı Donald Trump’ın planına karşı sorumlu bir tutum geliştirmek amacıyla, liderlik kurumları içinde kapsamlı istişareler yapmış, Filistinli güçler ve gruplarla geniş çaplı görüşmeler gerçekleştirmiş, ayrıca dostlarla derinlemesine istişarelerde bulunmuştur.
“HAMAS TÜM GİRİŞİMLERİ TAKDİR ETMEKTEDİR”
"Ayrıntılı değerlendirmelerden sonra hareket kararını vermiş ve aşağıdaki yanıtı arabuluculara iletmiştir:
Hamas, savaşın ve Gazze Şeridi’ndeki yıkımın sona ermesi, esirlerin değişimi, insani yardımın derhal girişine izin verilmesi, işgalin reddi ve Filistin halkının yerinden edilmesine karşı çıkılması çağrılarını destekleyerek Arap, İslami ve uluslararası çabaları ve ayrıca ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimlerini takdir etmektedir."
REHİNELERİN SERBEST BIRAKILMASINA ONAY
Bu çerçevede, savaşın sona ermesini ve Gazze’den tam çekilmeyi sağlayacak bir şekilde, hayatta olanlar ve ölenlerden oluşan tüm işgalci mahkumların Trump’ın teklifinde yer alan takas formülüne göre serbest bırakılmasını onaylamaktadır. Bunun uygulanması için gerekli saha koşulları sağlandığında, Hamas arabulucular aracılığıyla derhal müzakerelere girmeye hazır olduğunu teyit etmektedir.
Ayrıca, Gazze Şeridi’nin idaresinin, Filistin ulusal mutabakatına dayanan, Arap ve İslam dünyasının desteğini almış bağımsız bir Filistinli teknokratlar heyetine devredilmesini kabul ettiğini bir kez daha vurgulamaktadır."

Bu açıklamaların ardından dünya liderlerinden yorumlar geldi ve planın uygulanmasına yönelik çağrılar yineledi. Plan, bu noktadan itibaren müzakere edilecek. Hamas ve İsrailli heyetlerin, planın uygulanmasına yönelik müzakere toplantıları gerçekleştirmesi bekleniyor.

Hamas, 3 Ekim 2025 tarihinde, yaptığı gece açıklamasında, 48 rehinenin tamamını serbest bırakacağını duyurdu ancak ABD'nin verdiği 72 saatlik süreyi gerçekçi bulmadıklarını belirtti.

Bu açıklamaların ardından süreç hızlanmış durumda. İsrail'de yayın yapan Kanal 12, İsrail müzakere heyetine en kısa süre içerisinde yola çıkmaları yönünde talimat verildiğini bildirdi.