Ekrem Tansel

Gazze'de Barış Anlaşmasının Kapılarını Aralayan Gelişmeler Neler?

Gazze'de Barış Anlaşmasının Kapılarını Aralayan Gelişmeler Neler?

Gazze'deki Saldırıların Sona Ermesi İçin Çabalar Hız Kesiyor

Gazze'de aylardır süregelen saldırıların sonlandırılması ile ateşkesin sağlanması adına yürütülen çabalar uzun bir süre çıkmaza girmiş durumda.

9 Eylül tarihinde, İsrail'in füzeleri, Hamas’ın üst düzey müzakerecilerinin son ateşkes teklifini görüşmekte olduğu Katar'daki bir ofisi hedef aldı. Bu saldırı, ABD'nin önemli bir güvenlik ortağının topraklarında meydana geldiği için büyük bir şok etkisi yarattı.

DOHA'DAKİ SALDIRININ ETKİLERİ

Saldırının hemen sonrasında, ABD yönetimi, İsrail'den gelen belirsiz bir uyarı ile durumu öğrenebildi. ABD Başkanı Donald Trump, Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff’tan Katar’ı uyarmasını talep etti, ancak mesajın iletimi gecikti. Bu durum, Trump’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya karşı öfke duymasına sebep oldu.

Katar, İsrail ile olan tüm iletişimini keserek özür talep etti.

KATAR'IN BARIŞ GİRİŞİMLERİ

Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Washington’a giderek Başkan Yardımcısı JD Vance ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile bir araya geldi. Katar, Trump'a, BM Genel Kurulu sırasında Arap ve Müslüman liderlerle Gazze barışı için bir toplantı organize etme önerisinde bulundu ve Trump bu öneriyi hemen kabul etti.

Katar, savaşı sona erdirecek ve Filistin devletinin geleceğini net bir şekilde belirleyecek bir plan talep etti. Mısır ise Filistin Yönetimi'ne rol verilmesini istedi. Ancak Netanyahu ve ekibi, Filistin devleti ile ilgili ifadeleri zayıflatmaya çalıştı ve İsrail’in çekilme takvimine dair kesin maddeler eklemekte direndi. Arap liderler, son metni incelediklerinde birçok önerilerinin çıkarıldığını fark etti. Buna rağmen Trump, açıklamayı ertelemeyi düşünmedi.

BEYAZ SARAY'DA PLAN AÇIKLAMASI

Üç haftalık yoğun diplomasi trafiğinin ardından, Trump Beyaz Saray’da Netanyahu ile bir araya geldi. Netanyahu yanındayken, planı kabul ettiğini ve savaşın sona ermesine hazır olduğunu ifade etti. Trump, Netanyahu ile birlikte Beyaz Saray’da planı açıklayarak, “Ortadoğu’daki ülkelerden muazzam bir destek aldım” şeklinde konuştu.

Arap ülkeleri, kamuoyuna desteklerini açıkladı; ancak, İsrail’in çekilmesi ve Filistin devletinin tanınması yönündeki taleplerini de sürdürdü. Trump, Netanyahu’nun Katar’daki saldırı için özür dilemesini sağladı.

ZORLU GÖRÜŞMELER VE TALEPLER

Planda yer alan 20 madde, Hamas’ın rehineleri serbest bırakması ve silahsızlanması, İsrail’in birliklerini çekmesi, Arap güvenlik güçlerinin Gazze’de konuşlanması ve Filistinli tecnokratların yönetimi devralması gibi uzun süredir tartışılan unsurları içeriyordu. Ancak taraflar arasındaki derin güvensizlik hâlâ devam ediyor. Hamas, savaşın sona ereceğine dair garanti olmadan rehineleri bırakmaya yanaşmıyor. İsrail ise Hamas tamamen etkisiz hale gelmeden çekilmeyi düşünmüyor. Arap ülkeleri de Filistin devleti için net bir yol haritası olmaksızın Gazze’ye asker göndermeyi kabul etmiyor.