Eurovision'da İsrail Gerilimi: Birçok Ülkeden Boykot Uyarısı!

2025 Eurovision Şarkı Yarışması İptal Tehdidi ile Karşı Karşıya

İsrail'in katılımı nedeniyle birçok ülkenin boykot tehdidinde bulunduğu 2025 Eurovision Şarkı Yarışması, iptal edilme riskiyle karşı karşıya.
İsviçre'nin Basel kentinde gerçekleştirilen ve 160 milyondan fazla izleyiciye ulaşan 2025 Eurovision finalinde Avusturya birinci olurken, İsrail'in yarışmaya katılması ciddi bir tartışma yarattı.
İspanya, Hollanda, İrlanda ve İzlanda'nın da aralarında bulunduğu birçok ülke, İsrail'in yarışmada yer alması durumunda çekilme tehdidinde bulundu.
Tepkilerin arkasında, İsrail'in Gazze'de sürdürdüğü askeri harekât bulunuyor.
Yarışmayı organize eden Avrupa Yayın Birliği (EBU), ülkelere katılım durumlarını bildirmeleri için Aralık ortasına kadar süre tanıdı.
Ancak, uzlaşma sağlanamaması durumunda yarışmanın iptal edilme olasılığı gündeme geldi.

İSPANYA'DAN BOYKOT KARARI

Yarışmanın en büyük mali destekçilerinden biri olan ve "büyük beşli" ülkeler arasında yer alan İspanya, boykot kararını kesinleştirdi.
İspanyol yayın kuruluşu RTVE'nin yönetim kurulu, İsrail'in men edilmemesi durumunda yarışmayı boykot edeceklerini duyurdu. Hollanda, İrlanda, İzlanda ve Slovenya da benzer uyarılarda bulunurken, Belçika, İsveç ve Finlandiya'nın da yarışmadan çekilme olasılığını değerlendirdiği bildiriliyor.
İspanya Kültür Bakanı Ernest Urtasun, "İspanya, İsrail’in Eurovision’a katılmaması için çaba göstermeli. Avrupa bunun karşılığını vermezse, ülkemiz gereken adımları atmalıdır" dedi.
İsrail Kültür ve Spor Bakanı Miki Zohar ise bu açıklamayı "utanç verici ve ikiyüzlü" olarak yorumlayarak Eurovision'un temelinde "birlik ruhu" olduğunu savundu.
EBU, yayıncıların kaygılarını dikkate aldıklarını ve İsrail'in katılımıyla ilgili tartışmalara açık olduklarını belirtti. Ancak "büyük beşli" ülkelerden Almanya ve İtalya'nın İsrail'in katılımını desteklemesi durumu zorlaştırıyor.
Almanya Kültür Bakanı Wolfram Weimer, "Eurovision, ülkeleri müzik yoluyla bir araya getirmek amacıyla kuruldu. Bugün İsrail’i dışlamak bu temel fikre aykırı olur ve halklar arasında anlaşmayı kutlayan bir etkinliği yargılamaya dönüştürür" dedi.
RAI'nın, İsrail hukuki bir gerekçeyle men edilmediği takdirde yarışmadan çekilme tehdidinde bulunduğu ifade ediliyor.

MALİ MODEL TEHDİT ALTINDA

Eski EBU iletişim ekibi üyesi ve "Dr Eurovision" olarak bilinen Paul Jordan, Sky News'e verdiği bir demeçte, "Böyle bir toplu boykot tehdidi daha önce yaşanmamıştı" ifadelerini kullandı.
Jordan, "Büyük beşliden bir ülkenin yarışmaya katılmaması, finansman modelinin çökmesine neden olabilir. Kamu yayıncılarının ekonomik zorluklar içinde olduğu göz önüne alındığında, bu finansal modelin yeniden değerlendirilmesi gerekebilir" dedi.
1956 yılında savaş sonrası Avrupa'yı birleştirmek amacıyla başlatılan yarışma, zamanla müzik ve kültürel çeşitliliğin kutlandığı bir etkinlik haline geldi.

RUSYA VE BELARUS MEN EDİLMİŞTİ

İsrail'in kamu yayın kurumu KAN, siyasi tarafsızlığı ve yarışma kurallarına uyduğu gerekçesiyle Gazze savaşına rağmen son iki yıldır yarışmaya katılabilmiştir.
EBU, 2022 yılında Ukrayna’yı işgal eden Rusya’yı, katılımının "yarışmanın itibarını zedeleyeceği" gerekçesiyle men etmişti. 2021 yılında ise Belarus, seçim sonrası yaşanan kriz ve siyasi içerikli şarkılar nedeniyle diskalifiye edilmişti.

İSRAİLLİ YARIŞMACI PROTESTO EDİLDİ

Bu yıl İsrail’i temsil eden Yuval Raphael'in yarışmaya katılması, 7 Ekim 2023'teki Nova Sukkot müzik festivalindeki saldırıdan kurtulması nedeniyle siyasi bir hamle olarak değerlendirildi.
"New Day Will Rise" adlı şarkısıyla halk oylamasında birinci olan ve toplamda 357 puanla ikinci sıraya yerleşen Raphael, sahneye çıkarken yuhalandı, provalarda ıslıklandı ve finalde üzerine kırmızı boya atılmaya çalışıldı.
Yarışma öncesinde binlerce Filistin destekçisi Basel sokaklarında protesto düzenledi. 2024'te İsrail adına yarışacak Eden Golan’ın katılımı nedeniyle Malmö’de de protestolar yaşanmış ve güvenlik tedbirleri artırılmıştı.
Eurovision tarihçisi Dean Vuletic, "Politika her zaman vardı. Ülkeler yarışmayı siyasi mesaj iletmek için kullandı" ifadesini kullandı.
Vuletic, "Ancak son yıllarda EBU’nun siyasi kararlar almak zorunda kaldığı bir döneme girdik" şeklinde sözlerini tamamladı.