Etçil Sinekler Tüyleri Diken Diken Ediyor: İnsanları Geçmişe Dönmeye Zorlayacak Bir Tehdit!

Kuzey ve Orta Amerika'da Yeni Dünya Vida Kurdu Tehlikesi

Kuzey ve Orta Amerika, "Yeni Dünya vida kurdu" (Cochliomyia hominivorax) olarak adlandırılan zararlı sineğin ciddi tehditiyle karşı karşıya. Bu etçil tür, hem hayvanları hem de insanları hedef alarak büyük bir risk arz etmekte. Uzmanlar, bu istilanın büyükbaş hayvancılığını önemli ölçüde etkileyebileceği konusunda uyarıda bulunuyor.

Dişi vida kurdu sineği, yaraların kokusunu algılayarak bu bölgelerde yumurta bırakıyor. Yumurtadan çıkan larvalar, canlı dokularla beslenerek derin yaralara, enfeksiyonlara ve tedavi edilmediği takdirde ölüme yol açma potansiyeline sahip.

1960’lı yıllarda yalnızca Teksas’ta yılda bir milyon enfekte hayvan tedavi ediliyordu.

YOK EDİLDİ, GERİ DÖNDÜ

1960-1990 yılları arasında uygulanan "steril sinek yöntemi" sayesinde bu parazit, ABD ve Meksika’dan tamamen ortadan kaldırılmıştı. Bu yöntemde, dişi sineklerin üremesi engelleniyordu, çünkü yalnızca steril erkeklerle çiftleştiriliyordu. 1982 yılında ABD'deki vida kurdu tamamen yok edilmişti. Ayrıca, Panama'da hala haftada 100 milyon steril sinek üreten bir tesis bulunmaktadır. Ancak, bu koruma önlemlerine rağmen sinek 2022 yılında tekrar kuzeye doğru hareket etmeye başladı. 2023 yılı itibarıyla Panama’da vakalar artış gösterdi ve Kasım 2024’te Meksika’ya ulaştı.

MEKSİKA'DAN ABD'YE İLERLİYOR

Meksika’da şu ana kadar en az sekiz insan vakası kaydedildi. Orta Amerika’da yaklaşık 17 milyon büyükbaş hayvan, bu tehdit altında bulunuyor. Eğer yayılım devam ederse, Teksas ve Florida’da toplam 14 milyon sığırın riske gireceği belirtiliyor. Bu sebeple, ABD, Meksika'dan canlı hayvan ithalatını geçici olarak durdurdu ve bölgedeki ülkelerle birlikte gözetim ve sinek üretimini artırmaya yönelik çalışmalar başlattı.

YENİ MÜCADELE PLANI

Başarılı bir mücadele için haftalık steril sinek üretiminin birkaç kat artırılması gerektiği vurgulanıyor. 1980'lerde Meksika'da haftada 500 milyon sinek üretilmekteydi. Bu hedefe ulaşmak için ABD Tarım Bakanlığı, Meksika’daki bir meyve sineği üretim tesisini vida kurdu sineği üretimine entegre ederek haftalık 60-100 milyon üretim kapasitesine ulaşmayı planlıyor. Ancak uzmanlar, yalnızca sinek salımının yetersiz olduğunu belirtmekte. Anti-paraziter ilaçlarla enfeksiyonların tedavisi ve sineklerin hayvanlardan uzak tutulması, eğitimli personelle etkin gözetim yapılması da kritik öneme sahiptir. Ayrıca, iklim değişikliği nedeniyle geçmişte eradikasyona katkıda bulunan serin havaların bu kez etkili olmayabileceği konusunda uyarılar yapılmaktadır.