Emtialarda Dalgalı Rüzgarlar Esti!

Emtia Fiyatlarında Karışık Seyir: Ekonomik Gelişmeler ve Piyasa Tepkileri

Emtia fiyatları, geçtiğimiz hafta ABD’deki vergi indirimine yönelik tasarı, ABD Başkanı Donald Trump’ın "tarife mektupları" açıklamaları ve yayımlanan istihdam raporunun etkisiyle dalgalanan dolar endeksi eşliğinde karmaşık bir seyir izledi.
Trump, tarifelerin ertelenme süresinin 9 Temmuz'da sona ereceğini hatırlatarak, ABD ile ticaret yapan ülkelere uygulanacak yeni tarifelerin yazılı olarak bildirileceğini ve 1 Ağustos'ta yürürlüğe gireceğini duyurdu.
Diğer yandan, küresel ekonomik ve jeopolitik kaygılar sürerken, ABD ekonomisine dair gelişmeler de yatırımcıların dikkatini çekmeye devam etti. Trump, Kongre’den geçen kapsamlı vergi indirimleri ve harcama kesintilerini içeren yasa tasarısını imzalayarak yürürlüğe koydu. Bu düzenlemenin, büyük bir ekonomik büyümeyi tetikleyeceğine ve ülkenin bel kemiğini oluşturan çalışkan vatandaşları destekleyeceğine inandığını belirtti.
Bahsi geçen tasarının, ülkenin bütçe açığını 2034 yılına kadar toplamda 3,4 trilyon dolar genişleteceği öngörülüyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) Sözcüsü Julie Kozack ise, IMF'nin ABD'nin bütçe açığını zamanla azaltması gerektiği yönündeki görüşünü sürdürerek, "vergi indirimi" tasarısının borcun azaltılması tavsiyesine aykırı olduğunu ifade etti.
Analistler, tarife artışlarının ve genişleyici maliye politikalarının büyüme beklentilerini desteklediğini, ancak bütçe açığı ve belirsizliklerin risk iştahını zayıflatarak, altın gibi güvenli liman varlıklarına olan talebi artırabileceğini vurguladı.
Keza, ABD’de açıklanan istihdam raporu, iş gücü piyasasının kuvvetli kaldığına işaret etti. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası kararlarında büyük bir rol oynayan iş gücü piyasasına dair gelen olumlu sinyaller, Bankanın gevşeme döngüsüne ilişkin belirsizliği artırdı. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in bu yıl toplam üç kez faiz indirimi yapacağı beklentileri zayıflarken, eylülde politika faizinin 25 baz puan düşürülmesi ihtimali yüzde 88’den yüzde 72’ye geriledi.
Fed'in faiz indirimi beklentilerinin zayıflamasıyla güçlenen dolar endeksinin enerji ve baz metaller üzerinde baskı oluşturabileceğini belirten analistler, küresel piyasalardaki olası artışın, yatırımcıların daha temkinli hareket etmesine yol açabileceğini kaydetti.
Tüm bu gelişmelerin ardından ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puan artarak haftayı yüzde 4,35 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,2’lik bir düşüşle 97,2’ye geriledi.
PLATİN FİYATLARI REKOR SEVİYELERİNİ SÜRDÜRÜYOR
Değerli metallerin tamamı, geçen hafta ABD’den gelen istihdam verileri ve açıklanan vergi indirimlerinin ekonomiye olası etkilerine ilişkin kaygılarla birlikte değer kazanmayı başardı.
Platin fiyatları, haziran ayında yatırımcıların güçlü alımlarıyla yüzde 28 artarak ons başına 1.432,6 dolara yükseldi. Bu durum, platin metalinin 1986'dan bu yana en güçlü aylık performansını göstermesini sağlarken, 11 yılın en yüksek seviyesini görmesine rağmen bu seviyelerde kalmaya devam ediyor.
Öte yandan analistler, platin fiyatlarının rekor seviyelere ulaştığı ortamda, Çin’in zayıflayan ithalatı ve Güney Afrika üretiminin toparlanma sinyalleri vermesi nedeniyle otomotiv talebinin düşük seyrettiği bir süreçte yukarı yönlü hareket alanının kısıtlı kalabileceğini vurguladı.
Bu gelişmelerle değerli metallerde ons bazında fiyatlar, platinde yüzde 4, paladyumda yüzde 0,01, altında yüzde 1,9 ve gümüşte yüzde 2,6 değer kazanmış durumda.
BAZI METALLERDE ÜRETİM ENDİŞESİ
Baz metal fiyatları, karışık bir seyir izlerken yatırımcılar geçen hafta imalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerini dikkatle izledi.
Çin'de imalat PMI verisi, haziran ayında 49,7 seviyesinde gerçekleşerek üst üste üçüncü ay daralma kaydetti; ancak sınırlı bir toparlanma sinyali de verdi. Sanayi sektöründeki zayıflığın sürmesi ve ek teşvik ihtiyacının gündemde kalması, başta bakır olmak üzere endüstriyel metallere yönelik talep beklentilerini olumsuz yönde etkilemeye devam etti.
Analistler, Çin’den gelen zayıf verilerin ve süregelen ticaret belirsizliklerinin, endüstriyel metal fiyatlarında yukarı yönlü hareket alanını sınırladığını ifade ediyor.
Bu gelişmeler ışığında, baz metallerde tezgah üstü piyasada bu hafta bakırda yüzde 1,1, alüminyumda yüzde 0,1 değer kaybı yaşanırken, çinkoda yüzde 2,8, kurşunda yüzde 1 ve nikelde de yüzde 0,2 değer kazandı.
PETROL FİYATLARI ZAYIF DOLAR ENDEKSİNDEN DESTEK BULDU
Petrol fiyatları, zayıflayan dolar endeksinden destek bulurken, İran ile ABD arasındaki nükleer diplomasi sinyalleri, OPEC+ grubunun üretimi artırma kararı ve ABD'de ham petrol stoklarının artışı fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışındaki bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, ağustos ayında petrol üretimini temmuz ayına göre günlük 548 bin varil artırma kararı aldı.
Analistler, bu kararın kısa vadede petrol fiyatlarındaki yukarı yönlü baskıyı sınırlayarak enflasyonist baskıları hafifletebileceğini belirtiyor.
Diğer yandan, ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), ülkedeki ticari ham petrol stoklarının geçen hafta 3 milyon 800 bin varil artışla 419 milyon varil seviyesine yükseldiğini açıkladı. Piyasa beklentisi, stokların yaklaşık 3 milyon 500 bin varil azalacağı yönündeydi. Bu dönemde stratejik ham petrol stokları 200 bin varil, benzin stokları ise yaklaşık 4 milyon 200 bin varil artış gösterdi.
Bu gelişmeler doğrultusunda, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2,4 artış gösterirken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın fiyatında ise yüzde 9,4 değer kaybı yaşandı.
TARIM EMTİA KARIŞIK SEYREDİYOR
Tarım emtia fiyatlarında, ABD Tarım Bakanlığı (USDA) verileri ve ABD’nin ticaret anlaşmalarına ilişkin gelişmeler fiyatlamalar üzerinde etkili oldu.
Buğday fiyatlarında arz kaynaklı endişeler fiyatları olumlu etkiledi. Avrupa Birliği, kuraklık sebebiyle 2025-2026 sezonuna dair toplam tahıl üretim tahminini 279,6 milyon tona düşürdü. Kanada’da, yetersiz toprak nemi yüzünden buğday rekoltesi öngörüsü aşağı yönlü revize edildi.
Ayrıca, Endonezya hükümetinin ABD ile yürüttüğü ticaret müzakereleri çerçevesinde, ABD’den 500 milyon dolar değerinde (yaklaşık 2 milyon ton) buğday satın almayı ve bazı ABD ürünlerine uygulanan ithalat vergilerini sıfıra yakın seviyelere indirmeyi teklif etmesi, buğday fiyatları üzerinde etkili oldu.
Mısır fiyatlarında ise süregelen etanol talebi, USDA’nın ihracat satışlarına dair iyimserlik, Ukrayna’daki kuraklık ve Arjantin’de gündeme gelen vergi artışı riski gibi faktörler yakından izlendi.
USDA raporuna göre, ülkede soya fasulyesi ekim alanı 2025’te yıllık bazda yüzde 4 azalma gösterdi.
Tüm bu gelişmeler sonucunda, bu hafta Chicago Ticaret Borsası'nda buğday yüzde 3, mısır yüzde 2,3 değer kazanırken, pirinçte ise yüzde 0,1 düşüş yaşandı.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında kahve fiyatları yüzde 5,2, şeker fiyatları yüzde 2 ve pamuk fiyatları yüzde 1,3 azaldı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 9,3 azalışla kapattı.